________________
૧૧૧
રાગદ્વેષની ગ્રંથી અપૂર્વ કરણથી તુટે છે :
આ રીતે અંતરાત્માની એટલી નિમળતા પામેલે જીવ અંતરની નિર્મળતામાં આગળ વધે છે અને પોતાના શુભ ભાવથી દારૂણ એવી ગ્રંથીને તોડીને કેઈ વિરલ આત્મા દર્શન પામે છે. કયારેક કેઈ આત્મા અતિ દારૂણ એવી કમ ગ્રંથીનો ભેદ કરીને દર્શન પામે છે. મોહનીય કર્મની ગ્રંથી એટલે રાગદ્વેષની ગાંઠ તોડીને દર્શન પામે છે. કેઈક જ જીવ પામે છે તે અનંત જીવે છે તેની અપેક્ષાએ કહ્યું છે. ઘણા જીવો ભૂતકાળમાં પામ્યા છે. ઘણા પામી રહ્યા છે, અને ભવિષ્ય કાળમાં પણ અનંતા પામશે. જીવ રાશી એટલી મોટી છે કે તે અપેક્ષાએ દારૂણ ગ્રંથી તોડીને શુભ ભાવ વડે દર્શન પામનારા છ વિરલા છે તેમ કહ્યું છે. ગ્રંથભેદ થતાં સમકિત આવે છે :
રાગદ્વેષની આ ગાંઠ વા કરતાં પણ કઠણ છે. તેને ભેદવા માટેનું હથિયાર છે અપૂર્વકરણ, એટલે કે અપૂર્વ પરિણામ. અપૂર્વ વિલાસ વડે કરીને, ભૂતકાળમાં જેવા પરિણામ કદી આવ્યા નથી તેવા અપૂર્વ ભાવથી અપૂર્વકરણરૂપી તીવ્ર એવા કુહાડા વડે રાગદ્વેષરૂપી વજ કરતાં પણ કઠણ ગાંઠ ભેદી નાખતા દર્શન પ્રાપ્ત થાય છે. આ અપૂર્વકરણ રૂપી હથિયાર આપણું હાથમાં કોઈ ન આપી શકે. તેમાં નિમિત જરૂર કઈ થઇ શકે આપણે એકાંતે નિમિત્તમાં માનતા નથી. તદ્દન નિમિત્ત વાસીઓ તો પુરૂ