________________
૨૦૮ તેને પિષણ જરૂર આપવાનું છે. પરંતુ તેને પંપાળવાનું શણગારવાનું નથી. ઉલટું સમયે (૨) શરીરની મૂચ્છ ઘટાડવા માટે, ભવિષ્યમાં અચાનક આવી પડનારા ઉપસર્ગો વખતે સ્થિરતા ટકી રહે, તેની તાલીમ મેળવવામાં ઉદ્દેશ્યથી શરીરને કષ્ટ આપવું તે તપ જ છે.
સલિનતા -ઈન્દ્રિયોનાં ઘડાઓને જેમતેમ ન દેડા. વતા તેને રોપવી રાખવા તેમજ કષાયને રોધ કરે. તે સંસીનતરૂપ મહાતપ છે.
અત્યંતર તપમાં પ્રથમ પ્રકાર પ્રાયશ્ચિત છે. છદમથતા રાગ-દ્વેષને વશ જીવથી ઘણી ભૂલો થાય છે. ઘણાં દે સેવાય છે તેનું નિઃશલ્યભાવે ગુરુ પાસે નિવેદન તેને પશ્ચાતાપ તે દુષ્કર એવો પ્રાયશ્ચિત તપને પ્રકાર છે. કોક જીવને પૃથ્વી પર રહેલાં સર્વ પર્વતે સુવર્ણ બનીને તેની માલિકીનાં બની જાય. તેનું તે જીવ દાન કરી દે તે પણ તેટલાં દાનથી પણ તેનાં એક દિવસનાં પાપનું પ્રાયશ્ચિત જે ગુરુ ભગવંત આગળ નિખાલસ ભાવે નિવેદન ન કરે તે થતું નથી. તે જ કારણે અત્યંતરમાં પ્રથમ નંબર પ્રાયશ્ચિતને આવે છે. પ્રાયશ્ચિત યોગ્ય ગીતાર્થ ગુરુની પાસે જ લેવાય અને એ લેખા બુધે પહોંચાડ્યા બાદ પ્રયત્નપૂર્વક વારંવાર તેવાં પાપોનું સેવન ન કરવા તરફ લક્ષ રાખવું જોઈએ.
(૨) વિનય -સર્વ ગુણેનું મૂળ, સર્વ ગુણ રત્નની ખાણ જે કઈ હેય તે તે વિનય છે. એટલું જ નહીં,