________________
૨૦૬ ને સુનિમ બંનેને શરીર સરીખાં હોય છે. બંને મનુષ્ય જ છે. હાથપગ સરખાં છતાં આ ઉંચ નીચને માલિક નોકરને ભેદ શા માટે? કયારેક તે શેઠ કરતાં મુનિમની હોંશિયારી વધારે હોય છે સંપૂર્ણ ધંધાનું સંચાલન મુનિમ મેનેજર કરતો હોવા છતાં તે નેકર કેમ? ને બીજે માલિક કેમ ? તેને જવાબ છે “ન કરંતિ જે તવ સંજ મંચ”—જેઓ દુલભ માનવભવ દેવગુરૂધમની સર્વ સામગ્રીને પામીને તપધમ આચરતાં નથી. તેઓને બીજાનું દાસત્વ કરવું પડે છે. તેથી જ મહાપુરુષે કહે છે કે જીવતું
છાએ તારાં આત્માનું દમન કર, તપ સંયમ વડે આત્મદમન કર, અથવા તો બીજાઓ વડે વધ. બંધનથી, દુખેથી દબાવવા તું તૈયાર રહે.
તપધર્મનું આચરણ વેચ્છાએ આનંદપૂર્વક કરવાથી જ જીવને પરવશતાનાં દુઃખમાંથી મુક્તિ મળી શકે છે જીવનાં અનાદિનાં સંસારનું કારણ જીવની કમ ભેગવવાની રીતમાં રહેલી ખામીમાં છે જીવ શું કરે છે? “મૂલડે શેડો ને ભાઈ વ્યાજડે ઘણે રે” મૂલ કજ મૂલકમની અપેક્ષાએ જીવે ઘણીવાર કર્મની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતીને અપાવી છે છતાં જીવને સંસારક્ષય કેમ ના થયો? કારણ ? જીવ કર્મનાં વિપાકબળે જે દુઃખ આવી પડતાં હોય છે. ત્યારે આર્તધ્યાન કરીને નવાં વિશેષ કર્મો બાંધે છે. તેથી જ જીવન સંસાર અખંડિત ચાલુ છે જીવતો પિતે અનત અવ્યાબાધ સુખને સ્વામિ છે તેથી સદા તેને સમાધિની ઈરછા-વાંછા હોય છે.