________________
૧૨૩
અનંતાનુબંધી કષાયને ઉપશમ થવાથી પ્રાપ્ત થાય છે. તે ભારેલા અગ્નિ સ્વરૂપ હોય છે. અને આવું સમકિત ભવચકમાં પાંચ વખત આવી શકે છે. આ સમકિતની સ્થિતિ અંતમુહર્તાની હેય છે. અને ચારે ગતિના છો આ સમ્યક્ત્વને પામી શકે છે. ગુણસ્થાનકમાં ચઢતા જે ભાવિક ઉપશમ શ્રેણુએ ચઢે છે તેને અગ્યારમાં ઉપશાન્ત મહ નામના ગુણસ્થાનકે આ સમ્યકત્વ હોય છે.
(૨) ક્ષાપશમિક સમ્યકતવ–મોહનીય અને અનંતાનુબંધિની કષાયની ચોકડીમાં જે ઉદયમાં આવે તેને ક્ષય કરે અને ઉદયમાં ન આવ્યા હોય તેને ઉપશમ કરે તે ક્ષાપશમિક સમ્યકત્વ કહેવાય છે. આ સમક્તિની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ૬૦ સાગરોપમની હોય છે. ભવચકમાં અસંખ્યવાર આ સમકિત આવે છે.
(૩) ભાયિક સમ્યકત્વ મોહનીય, મિશ્રમોહનીય, મિથ્યા મોહનીય તથા અનંતાનુબંધી ક્રોધ, માન, માયા, લભ એ સાતે મોહનીયની પ્રકૃતિઓ (દર્શન સપ્તક)ને સંપૂર્ણ ક્ષય થતાં આ ક્ષાયિક સમ્યકત્વ જે આત્માનો મૂળભૂત ગુણ છે. તે ઝળહળતા સૂર્યની જેમ પ્રગટે છે અને જીવનમાં એકવાર આવ્યા પછી પાછું જતું નથી. આ સમ્યકત્વની રિથતિ સાદિ અનંત છે. આ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ માટે તેની ભાવના ભાવવા માટે મુહપત્તિ પડિલેહણમાં બેસવાનું હોય છે.