________________
૩૧
ઘાતી કમ અપાવીને કેવળજ્ઞાન ન મેળવે તે ધિ ન થાય એ પ્રથમ વાત, અને ઘાતી કમને ખપાવી જે આત્મા "કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે તે પર પરાએ અઘાતો કમ' ખપાવીને સિધ્ધપદને પામી શકે છે. સિધ્ધપદ તે આત્માની પેાતાની નિમ ળ પર્યાય છે. આત્માનુ પેાતાનું શુધ્ધ સ્વરૂપ છે. અત્યારે આપણે આત્મા સંસાર પર્યાયમાં છે : કારણ આત્મા કમ સાથેના સબંધમાં છે. તેના તે આત્મા ક'ના સંબધ તેાડી, કથી મુક્ત થઇને સિધ્ધ પર્યાય પ્રગટાવી શકે છે.
વેાના પ્રકાર સિદ્ધ અને સાંસારી:
જીવા એ પ્રકારના છે. સિઘ્ધ અને સંસારી, સત્તાથી મન્ને પ્રકારના જીવા સમ સત્તાવાન સ્વરૂપે છે, એટલે કે મુળ સ્વરૂપથી ખન્ને સરખા છે. બન્નેમાં સિદ્ધ પર્યાય છે. ખરી. છતાં બન્ને વચ્ચે અંતર છે. એકની સત્તા પ્રગટેલી છે. સિધ્ધની સત્તા પ્રગટ થઈ છે. સંસારીની સત્તા અવાયેલી છે. જેમ દીપકમાં અગ્ની પ્રગટેલા છે તેમ સિધ્ધની સત્તા પ્રગટેલી છે. અરણીના કામાં રહેલા અગ્નિ પ્રગટેલા નહિ પણ સત્તામાં છે, તેમ સંસારી જીવની સિઘ્ધ પર્યાંય સત્તામાં છે. પ્રગટ પણે નથી. પરંતુ પ્રત્યેાગથી તે જરૂર પ્રગટાવી જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રની આરાધના કરીને સત્તામાં રહેતી સિદ્ધદશા પ્રગટાવી શકાય. આત્માના સવળે પુરૂષાથ હાય તા જરૂર સિદ્ધપદ પામી શકાય. અનાદિની
શકાય.
