________________
૮૦
પર ંતુ ભાવથી તેઓ તે પદને પાતાના જીવનમાં ઉતારી શકયાં કે મા રુષ-અપકાર કરનાર ઉપર પણુ રાષ ન કરવા અને સેવાભક્તિ કરનાર ઉપર પણ તુષ્ટ ન થ સમભાવ કેળવવા. પાસેના ખીન્ન મુનિએ વિગેરે તેમની મશ્કરી કરવા છતાં તે સામે ન જોતાં તે મુનિએ જ્ઞાનાવરણીય ખપાવવાના જે પ્રશંસનીય પુરુષાથ કર્યો તેના ફળ વરૂપ કેવળજ્ઞાનને પામ્યા.
જેમને ,‘મારુષ માતુ'' આ એ પર્દા યાદ રહેતા ન હતાં તેજ મુનિ ઉપાધ્યાય પદની વિશુદ્ધ આરાધનાના ખળે કૈવલ્યાને વર્યાં.
ઉપાધ્યાય ભગવતા એ પ્રકારની શિક્ષા આપે છે. ગ્રહણુ, આસેવન. જેમ માતા બાળકના શિક્ષણ અને ઉછેર અનેની કાળજી રાખે છે તેમ ઉપાધ્યાય સાધુ-સાધ્વીની તમામ પ્રકારે કાળજી રાખે છે, કેમકે જ્ઞાનક્રિયામ્યામ માક્ષ:” કડેલા છે.
સિદ્ધચક્રના યંત્રમાં જોતાં ઉપાધ્યાયની પૂર્વે જ્ઞાનપદ છે. કારણુ જ્ઞાન એ અધ્યયન-અધ્યાયનના પાચા છે. ઉપાધ્યાયની પછીનું પદ્મ ચારિત્ર છે. તેજ જ્ઞાન પ્રાપ્તિનું મૂળ-જ્ઞાનસ્ય ફ્લમ વિરતિ” માટે જ્ઞાન ક્રિયા અને તેમાં સમાવ્યા છે.
દ્વાદશાંગીના સ્વાધ્યાય કરનાર ઉપાધ્યાય હાય છે. તે સ્વાધ્યાયનાં પાંચ પ્રકાર હાય છે.
