________________
૨૪૧
જૈન દર્શનમાં સમ્યકત્વનું સ્વરૂપ
૬૪૩
૬૪૪
છે. ..૬૩૯
“મન અને કાયા પીડાથી રહિત છે?” (શિષ્યનું ગુરુને નિરાબાધતા પૂછવારૂપ પાંચમું સ્થાન છે) ત્યારે ગુર “એવું' એ પ્રમાણે કહે. એટલેકે, “હે શિષ્ય! તું કહે છે તે પ્રમાણે જ મારી કાયા અને મન પીડાથી રહિત (ઉપશાંત) છે.”.૬૪૦
શિષ્ય ઓઘા ઉપર બે હાથ અને મસ્તક લગાડીને દિવસ સંબંધી થયેલા અપરાધની ક્ષમા માંગી, ગુરુને ખામેમિખમાસમણો કહે. (અપરાધખમાવવારૂપ આશિષ્યનું છઠું સ્થાન છે), ત્યારે ગુરુ કહે છે કે “હુંપણતને ખમાવું છું. દિવસ સંબંધી પ્રમાદજનિત કોઈપણ અપરાધ થયો હોય તેની ક્ષમા આપું છું.”...૬૪૧
ત્યારે શિષ્ય ઊભો થઈ ગુરુને કહે છે કે, “આવશ્યક ક્રિયાઓ કરતાં જે અતિચાર થયા હોય તે આપની સાક્ષીએપ્રગટ કરું છું. (નિવર્તુ.)". ૬૪૨
ચોપાઈઃ ૧૭ સોય પાપનીવર્તુઆ, સાંભીષ્યમાશ્રમણરષી રાજ, આશતનાતેત્રીસઈજેહ, દીવશમાહિર્મિકીધી તેહ વયાવચનીવેલાં જસિં, બલહુતિ નબલો થયોતર્સિ, મનમાંહાંડીકલપચીતવ્યું, વચન મૂર્ણિમાéહવું કાયાર્થિવ્યનિજે કરવું, કોલકાલહઈઆહાંરયો, આશતનામાનિ જે કરી, માયાલોભિંજે આદરી એટાલિએકદીવશ–પાપ, આલોઈનીર્મ(લ)ઓ આપ, હવિત્રણે કાલનું પાત, અવ્યનિઆલોચિંખથાત
૬૪૬ અતીત અનાગત્યનિવૃતમાંન, આશાતના કરતો અજ્ઞાન, આહિંભાવિઅનભવે, વીડિમનિકરયોસવે એકઈ ધર્મસઘલોબૂબાય, તીહાઆશાતનસબલી થાય. અતીચાર ઉપરાધમુઝહોય, ગુરૂની સાખ્યખમાÇસોય આજ પછી એવું નકઆતમસાMિiદુખ
ગુરની સાબિંનંદવુ કરિ, ઉપરાધઆતમથી વોરારિ અર્થ: (શિષ્ય ગુરુને કહે છે) હે રષિરાજા હે ક્ષમાશ્રમણ મેં દિવસ સંબંધી ગુરુ સંબંધી તેત્રીસ પ્રકારની આશાતનામાંથી કોઈપણપ્રકારની આશાતના કરી હોય તો તેના પાપથી હુંવિરમું છું....૬૪૩
વૈયાવચ્ચ (સેવા)ના સમયે શારીરિક શક્તિ હોવા છતાં, કાયાથી સેવા કરવા તત્પર ન થયો હોઉં, મનથી અશુભવિકલ્પો કર્યા હોય તેમજ વચનથી અશુભવાણી બોલાઈ હોય તો તે પાપનીહું ક્ષમા માંગુ છું ૬૪૪
કાયાથી મેં અવિનય કર્યો હોય, ક્રોધરૂપી મહાકાલને (મિત્ર માની) હૈયામાં રાખ્યો હોય, અભિમાન કરી મેં આપની આશાતના કરી હોય તેમજ કપટ અને લોભપૂર્વક આપની સેવા કરી હોય તો તે પાપની ક્ષમા માંગું
•૬૫
૨૪૭
૬૪૮
૬૪૯
