________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો ચાંચિયાની આ વાત પોર્ટુગીઝ-સરદાર ઉપર ધારી ચોટ મારી. તરત તે બોલ્યો, “જાઓ... હું તમને છોડી મૂકું છું. આ જીવદયાના દિવસોમાં મારાથી આ હિંસાનું કાર્ય કદી ન થાય. તમારા શેઠિયાઓ અમારા ગાઢ મિત્રો છે. તેમની ધાર્મિક ભાવનાની ઉપેક્ષા અમે કદી ન કરી શકીએ.” [24] સકળચન્દ્રજી મહારાજ આ કિંવદન્તી છે; ભારે અચરજ અને આનંદ પમાડતી. જેના રાગો અને જેની રચના ઉપર વર્તમાનકાલીન ઉસ્તાદો આફરીન પુકારી જાય છે તે સત્તરભેદી પૂજાના રચયિતા સંકળચન્દ્રજી મહારાજ સાહેબ. આ વિરાટ પૂજાની રચના તેમણે વિલક્ષણ પરિસ્થિતિમાં કરી છે એમ કહેવાય છે. એક વાર આ મહાત્માએ રાત્રે કાયોત્સર્ગ કર્યો. તેમાં તેમણે એવો સંકલ્પ કર્યો હતો કે બાજુમાં રહેતા કુંભારના ગધેડાં જ્યારે ભૂંકવા લાગે ત્યારે જ મારે કાયોત્સર્ગ પારવો. બન્યું એવું હતું કે કોઈ કારણે તે કુંભાર પૂર્વની સાંજે જ તમામ ગધેડાને લઈને બાજુના ગામે ચાલ્યો ગયો હતો. આથી સવાર પડ્યું તો ય ગધેડા ક્યાંથી ભૂંકે ? અલબત્ત મહારાજ સાહેબનો કાયોત્સર્ગ ચાલુ જ રહ્યો. પૂરા બોંતેર કલાકે તે કુંભાર પાછો આવ્યો. ઘરમાં પ્રવેશવાના આનંદરૂપે ગધેડા ભૂક્યા અને મહારાજ સાહેબે કાયોત્સર્ગ પાર્યો. એ વખતે ય એમના મો ઉપર ન હતી કોઈ વિષાદ.. ભારે પ્રસન્નતા હતી. [25] દીક્ષામાં વિલંબ ન થાય આ અવસર્પિણીના ત્રીજા તીર્થંકરદેવ શ્રી સંભવનાથ સ્વામીજીના શાસનકાળની વાત છે. કોઈ કેવળજ્ઞાની ભગવંતની દેશનાથી નાનકડો બાળ સંસાર-વિરક્ત બની ગયો. તેણે દીક્ષા લેવા માટે ઉતાવળ કરી. પિતા પાસે તે અંગે જીદ કરી પિતાએ મહોત્સવ કરીને દીક્ષા આપવાનું દીકરાને કહ્યું; પણ દીકરો ઝટપટ દીક્ષા લેવા ઉત્સુક બની ગયો હતો. છેવટે પિતાએ કેવલી ભગવંતને વાત કરી. ભગવંતે કહ્યું. “વિલંબ ન કરો... ભલે દીક્ષા તુરત અપાય.” અને તરત જ દીક્ષાવિધિ શરૂ થઈ. ઓધો લેવાની વિધિ થઈ. ઓઘો લઈને બાળક નાચવા લાગ્યો. તે જ વખતે તે પડી ગયો અને તત્કાળ તેનું મૃત્યુ થઈ ગયું