________________ 185 જૈન ઇતિહાસની ઝલકો ઇતિહાસનાં અનેક પાનાંઓ આ સત્યની ગવાહી પૂરી છે. [294] નીતિમાન શ્રાવક અને દુકાળમાં ધોધમાર વરસાદ એક વખત ગુજરાતમાં ભયંકર કોટિનો દુકાળ શરૂ થયો. ગુજરાતનો નાથ અકળાઈ ગયો. તેણે જોષીઓને બોલાવ્યા. જોષીઓએ દુકાળના ભયાનક ગ્રહોની સ્થિતિ સમજાવીને વધુ બેચેન કરી મૂક્યો. પણ છેલ્લે તેમણે કહ્યું, છતાં એક ઉપાય છે. આપના નગરની અંદર સંપૂર્ણ નીતિમાન એક જૈન શ્રાવક રહે છે. જો તે આકાશ નીચે ખુલ્લામાં આવીને ઊભો રહે અને આકાશ સામે જોઈને તે કહે કે, “હે વરસાદ ! તું પડે.” તો ધોધમાર વરસાદ તૂટી પડે.” - આ સાંભળીને રાજા જાતે તે શ્રાવકને ઘેર ગયો અને વરસાદ લાવવા માટે વિનંતી કરી. મહાદયાળુ શ્રાવક હાથમાં ત્રાજવું ઊંચું રાખીને બોલ્યો કે, “હે વરુણદેવ ! જો આ ત્રાજવામાં મેં કદાપિ અનીતિ કરી હોય તો આ ચાલતો દુકાળ કાયમી બની જાય, પણ જો મેં અનીતિ કરી ન હોય તો હમણાં જ બારેખાંગે મેહ વરસી પડો.” અને ખરેખર ધોધમાર વરસાદ તૂટી પડ્યો. કેવી છે નીતિના નાનકડા પણ ધર્મની પ્રચંડ તાકાત ! [25] પારસમણિ શેઠ હઠીસિંહ અમદાવાદમાં આવેલી હઠીસિંહની વાડી તે જ આ હઠીસિંહ શેઠ ! શેઠની ખ્યાતિ પારસમણિ તરીકેની હતી. કેટલાક તો તેને પારસમણિ જ કહેતા. એક દિવસ ગામડાની અભણ બાઈએ આ સાંભળ્યું, અને એણે વિચાર કર્યો કે, “જો શેઠ પારસમણિ હોય તો તેમને લોખંડનો ટુકડો અડાડવાથી તે જરૂર સોનું થઈ જવું જોઈએ. લાવ, હું પરીક્ષા કરું. જો સાચું હશે તો મારી ગરીબી પણ ફેલાઈ જશે.” તે બાઈ શેઠના ઘરે પહોંચી ગઈ. શેઠના એ પડતીના દિવસો હતા. પતીએ બાઈની સઘળી વાત સાંભળી અને અંદરના ખંડમાં બેઠેલા શેઠને વાત કરી. શેઠ વિચારમાં પડી ગયા. છતાંય ગરીબ બાઈને પોતાની પાસે બોલાવી પોતાની પત્નીનું બધું જ ઘરેણું તે બાઈને ભેટ ધરી દીધું. બાઈ આનંદવિભોર બનીને ચાલી ગઈ. શેઠ ખરેખર પારસમણિ પુરવાર થયા.
