________________ 84 - જૈન ઇતિહાસની ઝલકો શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું, “આર્ય ! મેં પ્રથમ તેમને દેશનિકાલ કર્યા હતા, તો એ અપકારની લજજાએ આપણે ત્યાં શી રીતે જઈશું ?" બળદેવ બોલ્યા, “સપુરુષો પોતાના હૃદયમાં ઉપકારને જ ધારણ કરે છે, તેઓ નઠારાં સ્વપ્રોની જેમ કદી પણ અપકારને તો સંભારતા જ નથી. હે ભ્રાતા ! આપણે અનેક વાર સત્કાર કરેલા એવા પાંડવો કતજ્ઞ હોવાથી આપણી પૂજા કરશે. તેના સંબંધમાં બીજો વિચાર લાવશો નહીં.” આ પ્રમાણે બળદેવે કહ્યું, એટલે શ્રીકૃષ્ણ પાંડવની પાંડુમથુરા નગરીને ઉદેશીને નૃત્ય દિશા તરફ ચાલ્યા. અહીં દ્વારિકા નગરી બળતી હતી. તે વખતે બળદેવનો પુત્ર કુન્નવાહક કે જે ચરમશરીરી હતી તે મહેલના અગ્ર ભાગ ઉપર ચડી ઊંચા હાથ કરીને આ પ્રમાણે બોલ્યો કે, “આ વખતે હું શ્રી નેમિનાથનો વ્રતધારી શિષ્ય છું. મને પ્રભુએ ચરમશરીરી અને મોક્ષગામી કહ્યો છે. જે અહંની આજ્ઞા પ્રમાણે હોય તો હું અગ્નિથી કેમ બળું !" આવી રીતે તે બોલ્યો એટલે જંભક દેવતાઓ તેને ત્યાંથી ઉપાડી પ્રભુની પાસે લઈ ગયા. તે વખતે શ્રી નેમિપ્રભુ પાંડવના દેશમાં સમોસર્યા હતા ત્યાં જઈને તે કુમ્ભવાહકે દીક્ષા લીધી. જે બળદેવશ્રીકૃષ્ણની સ્ત્રીઓએ પૂર્વે દીક્ષા લીધી નો'તી. તેઓશ્રી નેમિનાથને સંભારતી અનશન કરીને અગ્નિના ઉપદ્રવ વડે જ મૃત્યુ પામી ગઈ. એ અગ્નિમાં કુળકોટિ યાદવો બળીને ભસ્મ થઈ ગયા. છ માસ સુધી દ્વારકા નગરી બળ્યા કરી પછી તેને સમુદ્ર જળ વડે પ્લાવિત કરી નાખી. [165] કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવંતનું હાજરજવાબીપણું કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવંત હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજ સાહેબ જ્યારે ભગવાન નેમનાથસ્વામીજીનું જીવનચરિત્ર સંભળાવતા હતા ત્યારે તે સાંભળવા માટે રાજા આવતા અને સઘળા દાર્શનિકો પણ આવતા. ' એ ચરિત્ર-વાચનમાં જ્યારે પાંડવોએ દીક્ષા લીધાનો પ્રસંગ આવ્યો ત્યારે અજૈન દાર્શનિકોએ સખત વાંધો ઉઠાવ્યો. તેમના કહેવા મુજબ પાંડવો હિમાલયમાં વિલીન થઈ ગયા હતા. સૂરિજીએ સમાધાન કરતાં કહ્યું કે, “તમે જે પાંડવો જણાવો છે. તે પાંડવો અને આ ચરિત્રના પાંડવો એક જ છે એવું એકાન્ત માની શકાય નહિ. ગાંગેય (ભીખ) પિતામહે મરતી વખતે પોતાના પરિવારને કહ્યું હતું કે જ્યાં કોઈનો પણ અગ્નિદાહ થયો ન હોય ત્યાં મને બાળજો.”