________________ 13) જૈન ઇતિહાસની ઝલકો સુરિજીએ પંડિત સિદ્ધસેનને કહ્યું કે, “આ ન્યાય મને સ્વીકાર્ય નથી. આપણો ન્યાય તો ભરૂચની રાજસભામાં પંડિતો કરે. ચાલ, આપણે ત્યાં જઈને પુનઃ વાદ કરીએ.” પણ સિદ્ધસેન ન માન્યો. પોતે જ નીમેલા લવાદનો ન્યાય તે અમાન્ય કરવા તૈયાર ન હતો. તેની આ દૃષ્ટિની સૂરિજી મનોમન અનુમોદના કરવા લાગ્યા. સિદ્ધસેન પોતાની પ્રતિજ્ઞા મુજબ તેમનો શિષ્ય થયો. આ સિદ્ધસેન તે જ જૈન ઇતિહાસના ગગનના ઝળહળતા સિતારા જૈનાચાર્ય સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિજી. [236] ક્ષીરકદંબક પાઠક આ વાત જૈન રામાયણમાં આવે છે. એ હતા, ક્ષીરકદંબક નામના પાઠક. જંગલમાં જ તેમનું ઘર, તેમની પાસે રાજાનો પુત્ર; પુરોહિતનો પુત્ર અને પોતાનો પુત્ર - અનુક્રમે વસુ, નારદ અને પર્વતક ભણતા હતા. જ્યારે ક્ષીરકદંબકે સંન્યાસ ગ્રહણ કરીને એ ઘરનો ત્યાગ કર્યો ત્યારે તેમનો પુત્ર પર્વતક ગુરુ-સ્થાને આવ્યો. જે વસુ હતો તે રાજા થયો. વસુની સત્યવાદી તરીકેની નામના હતી. એક વાર વસુ રાજાને કોઈ શિકારી પાસેથી પારદર્શક સ્ફટિકનો મોટો દેત પથ્થર ભેટ મળ્યો. વસુએ તેમાંથી સિંહાસન નીચેની વૈદિકા બનાવડાવી. તેની ઉપર સિંહાસન ગોઠવ્યું. તે વેદિકા એવી પારદર્શક હતી કે ત્યાં જોતાં સહુને એમ જ લાગે કે સિંહાસન અધ્ધર-આકાશમાં - જ રહેલું છે. આ ભ્રમણાનો પૂરો લાભ વસુ રાજાએ ઉઠાવ્યો. તેણે એવી જાહેરાત કરાવી કે સત્યવાદિતાના પ્રભાવે વસુ રાજાનું સિંહાસન આકાશમાં અધ્ધર રહ્યું છે. જે શિલ્પીઓએ આ વેદિકા બનાવી હતી તેઓ આ સફેદ જૂઠાણાનો ભાંડો ફોડી નાખે તે ભયથી વસુએ તે બધાયને મારી નંખાવ્યા હતા. આ બાજુ ક્ષીરકદંબક પાઠકના સ્થાને-ગુરુપદે બિરાજેલા પર્વતકે એક વાર શિષ્યોને “અલ્જયવ્ય” પાઠનો અર્થ કરતાં કહ્યું કે, “અજ એટલે પશુ, તેનો હોમ કરીને યજ્ઞ કરવો.” આ અર્થ સમજાવાતો હતો ત્યારે જ પર્વતકનો સહાધ્યાયી નારદ, મિત્રપર્વતકને મળવા આવ્યો. આ અર્થ સાંભળીને નારદે પર્વતકને કહ્યું કે, “આપણા ગુરુ ફીરકદંબકે આવો અર્થ કર્યો નથી. તેમણે તો આ સ્થળે અજ એટલે ન ઊગી શકતું ધાન્ય-ચોખા-કહેલ છે.”
