________________ 159 જૈન ઇતિહાસની ઝલક ગયો ! એમની ભૂલ તરત જ ખ્યાલમાં આવી ગઈ ! “અહા ! મારા જેવા આચાર્યપદના ગૌરવવંતાસ્થાને રહેલાથી આવી ભૂલ થઈ ? આ તે કાંઈ નાનકડી ભૂલ કહેવાય ? રે ! ઝેર ખાવાનો વિચાર પણ એટલો જ ઝેરી છે કેમ કે એમાંથી જ વિષપાનની પ્રવૃત્તિ અમલમાં આવે છે. સખ્ત દંડ : સખત પ્રાયશ્ચિત્ત અનિવાર્ય છે ! બીજાઓને પણ મારી વાતને ધડો બેસે ! ફરી કોઈ આવી ગંભીર વૈચારિક ભૂલ ન કરે. અને જો તેમ કરે તો મારું અનુકરણ કરીને સખ્ત દંડ પામીને જીવનશુદ્ધિ કરે. સૂરિવરે ઉપસ્થિત સંઘની સમક્ષ પોતાની ભૂલ સ્વીકારી લીધી એની ગંભીરતા પણ જણાવી અને સંઘ પાસે જ તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત માગ્યું. સંઘે કહ્યું, “પ્રભો ! આપ ખુદ સમર્થ જ્ઞાની છો. આ અમારો વિષય નથી.” થોડી વાર વિચાર કરીને સૂરિવરે કહ્યું, “મારી આ ગંભીર ક્ષતિના પ્રાયશ્ચિત્તરૂપે મારે બાર વર્ષ સુધી ગચ્છબહાર તદન ગુપ્તપણે રહેવું. ઘોર તપ કરવો, અને પારણામાં શુષ્ક આહાર લેવો. બીજું એક મોટા રાજાને પ્રતિબોધ કરો. ત્રીજું, એક તીર્થનો ઉદ્ધાર કરવો.” આખોય ઉપસ્થિત સંઘ આ સાંભળીને સ્તબ્ધ થઈ ગયો. વહાલા સૂરિવર ! બાર વર્ષ સુધી ભૂગર્ભમાં ચાલ્યા જાય ! ધોર તપ તપે ! પારણેય શુષ્ક આહાર. લે ! એ બધી વાતે અમને શોકાતુર કરી મૂક્યા. સહુ હીબકાં ભરીને રડવા લાગ્યા. પણ.... શાસનની અવિચ્છિન્ન શુભ મર્યાદાઓના સંરક્ષક સૂરિજી પોતાના નિર્ણયમાં અવિચલ હતા. સંઘની સંમતિ લઈને ત્યાંથી ચાલી ગયા. પૂરાં સાત વર્ષ સુધી ગુપ્તપણે રહ્યા. એક દિવસની વાત છે. ઉજ્જયિની નગરીમાં મહાકાલેશ્વર મહાદેવનું મંદિર હતું. દિવસના સવારના પ્રહરમાં જ લોકોના ટોળેટોળાં એ મંદિર તરફ જઈ રહ્યાં હતાં. સહુ કહેતા કે એ મંદિરની શિવપિંડિકા ઉપર પગ રાખીને એક જટાધારી બાવો ત્યાં બેઠો છે. રાજસેવકોએ એ દૂર કરવા નિષ્ફળ પ્રયાસો કર્યા. પછી થાકીને તેના બરડે કોરડો વીંઝવા લાગ્યા તો એ બાવો તો હસતો જ રહ્યો, પરંતુ બીજી બાજુ મહારાજા વિક્રમની રાણીઓ એમના અંતઃપુરમાં ચીસો પાડવા લાગી ! લોકો આવી વાતો કરતાં જાય છે અને એ બાવાનાં દર્શનાર્થે દોડ્યાં