________________ 114 જૈન ઇતિહાસની ઝલકો જે ધર્મ ધનથી થાય તેમાં ધનનું જ મહત્ત્વ વધે; ધર્મનું કદાપિ નહિ. “આવો વિચાર પણ અરિહંતદેવની આશાતના રૂપ બની જાય. માટે ઝટ તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરી લેવું.” ગુરુદેવની આ વાતથી સૂરિજીની આંખો ખૂલી ગઈ. તેમના જેવાથી આવી ભૂલ થઈ ગઈ તે બદલ તેમની આંખે આંસુ આવી ગયાં. ગુરુદેવના ચરણોમાં પડીને તેમણે ખૂબ પશ્ચાત્તાપ કર્યો. ગૂર્જરેશ્વરને પણ શાસ્ત્રદૃષ્ટિ સમજાવીને એ વિચારથી પાછા ફેરવ્યા. [11] કેવી ધન્ય તે સુશ્રાવિકા અકબર બાદશાહ - પ્રતિબોધક જૈનાચાર્ય હરસૂરિશ્વરજી મહારાજા સિરોહી (રાજસ્થાન)માં હતા ત્યારે એકવાર વિલક્ષણ ઘટના બની ગઈ. કેટલાક યુવાનો વગેરે શ્રાવક ઉપાશ્રયમાં પ્રતિક્રમણ કરતાં હતાં. ઠંડીનો સમય હોવાથી એક યુવાને સાધુ મહારાજ પાસે હોય તેવી કામળ ઓઢી હતી. આ યુવાનની જે કન્યા સાથે સગાઈ થઈ હતી તે જ કન્યા સવારે મુનિવંદન કરવા આવી. પોતાના ભાવિ પતિને જ તેણે મુનિ સમજીને વંદન કર્યું. પછી જ સાચી વાતની તેને ખબર પડી. ઘેર જઈને તેણે માતાપિતાને કહ્યું કે, “હવે તે મારા માટે પૂજનીય બની ગયા. આ ભવમાં બીજો પતિ હું કરી શકું નહિ.” તે બહેને દીક્ષા લઈ આત્મકલ્યાણ કર્યું. [212] હીરસૂરીશ્વરજીનું અંતિમ ચાતુર્માસા જૈનાચાર્ય હીરસૂરિજી મહારાજનું છેલ્લું ચાતુર્માસ ઉના (ગુજરાત)માં થયું હતું. છેલ્લા દિવસોમાં તેમણે ઔષધિઓનો પણ ત્યાગ કર્યો. જ્યારે સંઘના શ્રાવકોની ઔષધ લેવાની વિનંતી તેમણે માન્ય ન કરી ત્યારે ઉનાનાં સાત સો કુટુંબોમાં જેટલી માતાઓનાં બાળકો ધાવણા હતા તે તમામ બાળકોને ધવડાવવાનું બંધ કરી દેવાનું જાહેર કર્યું. આથી ન છૂટકે કરુણાસાગર સૂરિજીએ ઔષધ લેવું પડ્યું. ભક્તોની કેવી અપૂર્વ ભક્તિ ! [213] આર્યરક્ષિત દીક્ષા જેમનું અદ્ભુત નિગોદ-સ્વરૂપ વર્ણન કરનારા તરીકે પરમાત્મા સીમંધરસ્વામીજીના શ્રીમુખે નામ ચડી ગયું હતું તે જૈનશાસનના જયોતિર્ધર આર્યરક્ષિતસૂરિજી મહારાજાનું સંસારી કુટુંબ આખું ય અજૈન હતું; સિવાય માતા.... તે જૈનધર્મમાં ચુસ્ત હતી.
