________________ 117 જૈન ઇતિહાસની ઝલક [216] અભયકુમાર અને વેશ્યાઓ અભયકુમાર જેવા મહાબુદ્ધિમાન માણસ પણ ધર્મના અંચળા નીચે એક વાર ઠગાઈ ગયા હતા. બે વેશ્યાઓ “શ્રાવિકા બનીને આવી. તેમની શુદ્ધ ધર્મક્રિયાઓ વગેરે જોઈને આકર્ષાયેલા અભયે તેમનું ભોજન-નિમંત્રણ સ્વીકાર્યું. | પેલી વેશ્યાઓએ તેમને ભોજનમાં ઘેન આપીને પકડી લીધા. શત્રુ રાજને સોંપી દીધા. [10] દ્વારિકાદહન પ્રસંગે એક શ્રાવકની દીક્ષા - જ્યારે દ્વૈપાયન દ્વારિકાનું દહન કરવાની તૈયારી કરી ચૂક્યો હતો. ત્યારે આકાશમાંથી જાહેર કર્યું હતું કે, “જેણે આ આગથી બચવું હોય તેણે પ્રભુ નેમનાથ પાસે દીક્ષા લઈને આત્મકલ્યાણ કરવું પડશે. આ સાંભળીને પણ માત્ર એક જ શ્રાવક દીક્ષા લેવા તૈયાર થયો. બાકીનાએ નાસભાગ કરીને બચવાનો નિષ્ફળ પ્રયત્ન કર્યો. [118] રાજા વિક્રમ અને સિદ્ધસેનસૂરિજી જૈન શાસનના આઠ પ્રકારના પ્રભાવકોમાં જેઓ “કવિ તરીકે “પ્રભાવક' થયા તે જૈનાચાર્ય સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિજી હતા. તેમણે ચાર દિશામાં ઊભા રહીને એકેકા શ્લોકથી રાજા વિક્રમની પ્રશસ્તિ કરી હતી. આથી દરેક શ્લોકે રાજા વિક્રમે એકેકી દિશાનું આખું રાજય સમર્પિત કર્યું હતું જેનો સૂરિજીએ અસ્વીકાર કરતાં કહ્યું હતું કે, “મારે કશું જોઈતું નથી. હું એટલું જ ઇચ્છે છું કે, જો તું પ્રસન્ન થયો હોય તો તારા હૈયે જિનશાસનને સ્થિર કરી દે.” અને વિક્રમ પાક્કા જિનધર્મી રાજા બન્યા. એક વાર સિદ્ધાચળજીનો સંઘ કાઢવામાં આવ્યો હતો. તેમાં પાંચ હજાર આચાર્યો, સિત્તેર લાખ શ્રાવક કુટુંબો હતાં. આ સૂરિજી રાજાએ આપેલી પાલખીમાં બેસવા લાગ્યા હતા. આ શિથિલતાની તેમના ગુરુ વૃદ્ધઆદિદેવસૂરિજી મહારાજને ખબર પડી કે તેઓ ગુપ્ત રીતે ત્યાં આવ્યા. પાલખી ઉપાડતા ભોઈમાંથી એકને ખસેડીને ગુરુજી જાતે ગોઠવાઈ ગયા હતાં. પણ પાલખી ઉપાડવાનો અભ્યાસ ન હોવાથી પાલખીને એ બાજુએ આંચકા આવવા લાગતાં સૂરિજી બોલ્યા, “એ ભાઈ ! તને શું ખભો દુખે છે ?" આ વાક્ય સંસ્કૃતમાં બોલ્યા; પણ તેમાં વ્યાકરણની એક ભૂલ કરી બેઠા. તરત જ ભોઈ બનેલા ગુરુદેવે તે ભૂલ ઉપર ટકોર કરી. પોતાની ભૂલ
