________________ 60 જૈન ઇતિહાસની ઝલકો ફૂટી ગયો. છેલ્લો-ત્રી સીસી લેવા ગઈ, તેય ખતમ. આ સમય દરમિયાન દેવ સુલતાના મનોભાવ ઉપર ધ્યાન આપી રહ્યો હતો. ત્રણેય સીસા ફૂટી ગયાનો તેના મનમાં લેશ પણ ખેદ દેખાતો ન હતો. પણ હા... મુનિનો લાભ ન મળ્યાનું દુઃખ ખૂબ જ હતું. તરત દેવ પ્રગટ થયા. સઘળી વાત કરી અને વણમાગી બત્રીસ ગુટિકા તેને આપી. પ્રત્યેક ગુટિકાથી એકેકો પુત્ર પાસ થશે તેમ કહ્યું. તેની સાથે સ્મરણ કરશો ત્યારે હાજર થઈશ” તેવું વચન આપ્યું. “બત્રીસ પુત્રોની મા થવા કરતાં બત્રીસલક્ષણા એક જ પુત્રની માતા થવું શું ખોટું ?" એવા વિચારથી સુલસી બધી ગુટિકા એકીસાથે ખાઈ ગઈ. પેટમાં અતિભારે પીડા થતાં દેવાત્માનું સ્મરણ કર્યું. તેણે હાજર થઈને પીડાનું નિવારણ કરીને હરિબૈગમેપી દેવ ચાલ્યો ગયો. સુલસા બત્રીસ પુત્રોની માતા થઈ. પણ કેવી કમાલ ! એક નાનકડા છમકલામાં સુલતાના બત્રીસેય પુત્રો હણાઈ ગયા ! હા. એકી સાથે બત્રીસ ગુટિકા ખાવાની ભૂલનું જ આ પરિણામ હતું; સામૂહિક મોત ! હરિપૈગમેષીએ તે જ વખતે આ આગાહી કરી હતી. પણ તુલસા તો પ્રભુની પરમ ભક્ત ! આવા પુત્રવિરહના કાળઝાળ દુઃખમાંય તે અદીન બની રહી. [113] અંગારમર્દક આચાર્ય. જે અભવ્ય હોવાની ખાતરી કોલસી પાથરીને કરવામાં આવી હતી તે અંગારમર્દક નામના આચાર્યનો આત્મા મરીને એક વાર કાલાંતરે ઊંટ થયો હતો. તે આચાર્યના પાંચસો શિષ્યો તે વખતે જિનશત્રુ રાજાના પુત્રો તરીકે હતા. એકદા તે બધા પુત્રો કોઈ સ્વયંવરમાં આવ્યા. ત્યાં તેમણે ખરજવાથી કારમી રીતે પીડાતા, સખત સામાન લદાયેલા, ચાબુકના જોરદાર ફટકાથી ચીસો પાડતા ઊંટને જોયો. એને જોતાં જોતાં રાજકુમારોને જાતિસ્મૃતિ થઈ. તેથી તેમણે તેને પૂર્વભવીય પોતાના ગુરુ તરીકે જાણ્યો. તેઓ મનોમન બોલ્યા, “એક સમ્યકત્વના અભાવમાં ઘણા બધા ગુણો પણ કેવા પાંગળા બની ગયા! ગુરુદેવ કેટલા ગુણી હતા ?' તેમણે મોંમાગ્યા દામ દઈને માલિક પાસેથી ઊંટને છોડાવ્યો. બાદ સ્વયંવરમંડપે જવાનું પડતું મૂકીને આ પ્રસંગથી સંસારવિરક્ત થયેલા તમામ રાજકુમારોએ આર્યસમુદ્રસૂરિજી મહારાજા પાસે દીક્ષા લીધી.
