________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો 61 [114] સાધ્વી સુકુમાલિકા જે રાજકુમારી સુકુમાલિકા પોતાના બે મુનિ-બંધુઓના ઉપદેશથી સાધ્વી થઈ; જેના વિશિષ્ટ રૂપને કારણે શીલ-વ્રત જોખમમાં મુકાઈ જવાનો ભય પેદા થયો; જે કારણથી તે સાધ્વીએ આજીવન અનશન કર્યું અને જેના પ્રાણ નીકળી ગયા છે એમ ભૂલથી સમજવાને લીધે શરીરને વનમાં મૂકી દેવામાં આવ્યું. (આ મહાપરેઠાવણીની ક્રિયા કહેવાય છે.) એ સુકુમાલિકા સાધ્વીજીને વનના ઠંડા પવનથી ચૈતન્ય પુનઃ ઝબકવા લાગ્યું અને કોઈ સાર્થવાહ તેને પોતાના ઘેર લઈ ગયો ત્યાં નિર્દોષ ભાવે, અને નિર્દોષ સ્નેહથી તેની સેવા કરવા લાગ્યો. પણ આ નિર્દોષમાંથી જ બધુ સદોષ થઈ ગયું. અતિ પરિચય, અતિ રાગને લીધે એક દી સુકુમાલિકાનું પતન થયું. હવે તે સાર્થવાહની પત્ની બની ગઈ. એના શુભનસીબે એકદા બંધુ-મુનિઓ એ જ નગરમાં ભિક્ષાર્થે નીકળતાં એણે આમંત્ર્યા. અને એમાંથી ઘટસ્ફોટ થયો. પાપનો ઘોર પશ્ચાત્તાપ કરીને સુકુમાલિકાએ પુનઃ દિક્ષા લઈને આત્મકલ્યાણ આરાધી લીધું. [115] વિમળમંત્રી આબુની તળેટીમાં વિમળ મંત્રીએ ચંદ્રાવતી નગરી ઊભી કરી હતી. તે નગરીમાં ચારસો શિખરબંધી જિનાલયો હતો. પણ મોગલોના સમયમાં આક્રમણો થવા લાગતાં નગરી ખાલી થવા લાગી. જૈનોએ હજારો જિનપ્રતિમાઓને ઉઠાવી લઈને ક્યાંક મોકલી દીધી કે ક્યાંક ભંડારી દીધી. નગરી દટ્ટણ-પટ્ટણ બનીને ભેંકાર ખંડિયેર બની ગયું. કેટલાક સમય બાદ કોઈ પારસીને આ ઘટનાની ખબર પડી. તેણે મજૂરો રોકી દઈને જિનમંદિરોની ભાંગફોડ કરીને બધા જિનાલયોનો આરસ એકઠો કરીને, પુષ્કળ વેગનો ભરીને પરદેશોમાં મોકલી આપીને ત્યાં વેચી નાખીને વિપુલ સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરી. - આબુની તળેટીમાં ઓલા આલમ અને વાલમ ગામ તે જ ભૂતકાળની નગરી ચંદ્રાવતી. [116] કલિકાલસર્વજ્ઞ હેમચન્દ્રાચાર્યજી દેવી કાશ્મીરી સરસ્વતીજીની આરાધના કરવા માટે કાશ્મીર જવા માટે વિહાર કરેલા કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ્ હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજાને ત્રીજા જ મુકામે સરસ્વતીજીએ વરદાન આપીને પાછા વાળી દીધા હતા. ત્યાર
