________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો કે હવે સાધુ તરીકે કયા સાધુને આપણે વંદન વગેરે કરવાં ? કેમ કે દેખાય સાધુ અને જો તે હોય દેવાત્મા તો તેને આપણાથી વંદન શી રીતે થાય ? આમ વિચારીને તેમણે ‘તમામ સાધુઓને વંદન બંધ કરી દીધું. આવું શંકાશીલ પ્રતિપાદન કરવા બદલ તે શિષ્યો “અવ્યક્ત' નામના નિતવ તરીકે જાહેર થયા વડીલ અને જ્ઞાની સાધુઓએ તેમને ઘણું સમજાવ્યું કે આ રીતે વંદનવિધિ બંધ ન કરાય. જેઓ પોતે એમ કહે કે, “અમે સાધુ છીએ.” તેમને તમારે વંદન કરવું જોઈએ. પણ આ શિષ્યો સામો સવાલ કરવા લાગ્યા કે, “જે સાધુ નહિ હોય તે પોતાને સાધુ જ કહેશે” અને તેથી શું તેને અમારે વંદન કરવું ? તો તો દોષ લાગી જાય. વડીલોએ સમજાવ્યું કે, “તમે જો શુદ્ધ સાધુ-બુદ્ધિથી તેમને પણ વંદન કરવાનો વ્યવહાર કરશો તો તમે દોષિત નહિ કરો.” પણ તો ય તેમણે આ વાત માની નહિ અને તમામ સાધુઓને વંદનવિધિ બંધ કરાવી. આ નિહ્રવ બનેલા શિષ્યોને બલભદ્ર નામનો જૈન રાજા ઠેકાણે લાવ્યો., જ્યારે તે સાધુઓ વિહાર કરતાં તેના નગરમાં પ્રવેશ્યા ત્યારે તેમને પકડી લેવામાં આવ્યા. તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે, “તમે સાધુ છો કે ડાકુ ? અમને તો તમે ડાકુ જ લાગો છો.” સાધુઓએ ધ્રૂજતાં ધ્રૂજતાં કહ્યું કે, “અમે તદન સાચું કહીએ છીએ કે અમે ડાકુ નથી પણ સાધુ છીએ. માટે અમને છોડી મૂકો.” ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે, “આ વાત જો સાચી હોય તો તમારે પણ જેઓ પોતાને સાચા સાધુ કહે તેમની વાત સ્વીકારી લઈને તેમને પણ વંદનવિધિ કરવી જોઈએ ને !" તેજીને ટકોરો' જ બસ થઈ પડે ! એ ન્યાયે સાધુઓ પોતાની ભૂલ સમજી ગયા અને થયેલા પાપોનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરીને શુદ્ધ થયા. [40] સુમતિનાથ સ્વામીજીનો માતાનો ન્યાય આ અવસર્પિણીના પાંચમા તીર્થંકર ભગવાન સુમતિનાથ સ્વામીજી. જ્યારે તેઓ માતાના ગર્ભમાં હતા ત્યારે રાજમાં એક પ્રસંગ બની ગયો. કેટલાક સમયથી ઓરમાન માતા એની શોક્યના છોકરાને સાચવતી હતી. કોણ જાણે એકાએક તેની બુદ્ધિ બગડી અને તેણે તે છોકરો પોતાનો