________________
દ્રવ્ય અધ્યયન
૨૯
उ. नत्थि एक्कोऽवि,
ઉ. ત્યાં એક પણ પ્રદેશ અવગાઢ થતા નથી. सेसं जहा धम्मऽस्थिकायस्स,
બાકી બધાનું વર્ણન ધર્માસ્તિકાયની જેમ કહેવું
જોઈએ. एवं सब्वे सट्टाणे नत्थि एक्कोऽवि भाणियव्वं,
આ પ્રમાણે બધા દ્રવ્યોના માટે "સ્વસ્થાન”માં એક
પણ પ્રદેશ કહેવા ન જોઈએ. परट्ठाणे आदिल्लगा तिणि असंखेज्जाभाणियब्बा,
પરસ્થાનમાં આદિના ત્રણ દ્રવ્યો (ધમસ્તિકાય परट्ठाणे पच्छिल्लगा तिण्णि अणंता भाणियव्वा
અધમસ્તિકાય અને આકાશાસ્તિકાય) ના માટે
અસંખ્યાત પ્રદેશ અને પાછળનાં ત્રણ દ્રવ્યો -Mવ
(જીવાસ્તિકાય, પુદગલાસ્તિકાય અને અદ્ધાસમયના
માટે અનન્ત પ્રદેશ કહેવા જોઈએ. -યાવતप. केवइया अद्धासमया ओगाढा ?
પ્ર. અદ્ધાકાળ દ્રવ્યમાં કેટલા અદ્ધાસમય અવગાઢ
થાય છે ? ૩. નલ્યિ USઉવા
છે. ત્યાં એક પણ અવગાઢ થતો નથી. - વિચા. સ. ૨૩, ૩.૪, મુ. ૬૨-૬ રૂ १७. तिण्हं दवाणं एगत्तं तिण्हं अणंतत्तं च
૧૭. ત્રણ દ્રવ્ય એક-એક અને ત્રણ દ્રવ્ય અનન્તઃ धम्मो अधम्मो आगासं. दव्वं इक्किकमाहियं ।
ધર્મ, અધર્મ અને આકાશ આ ત્રણ દ્રવ્ય એક - એક કહ્યા છે. अणंताणि य दवाणि, कालो पुग्गल-जंतवो ॥
કાળ, પુદ્ગલ અને જીવ આ ત્રણ દ્રવ્ય અનન્ત કહ્યા છે.
- ૩૪. ક. ૨૮, T.૮ ૨૮, સ્ત્રોતોના વિવથ રચા મેથમેયા-
૧૮, લોકાલોક વિવક્ષાથી દ્રવ્યોનાં ભેદ – પ્રભેદ : जीवा चेव अजीवा य', एस लोए वियाहिए।
આ લોક જીવ - અજીવમય છે અને જ્યાં અજીવનો એક अजीवदेसमागासे, अलोए से वियाहिए ॥
દેશ (ભાગ) કેવળ આકાશ છે તેને અલોક કહે છે. - ઉત્ત.. રૂ ૬, T. ૨ रूविणो चेव रूवी य, अजीवा दुविहा भवे।
અજીવ બે પ્રકારનાં છે - રૂપી અને અરૂપી, અરૂપી દસ अरूवी दसहा वुत्ता, रूविणो य चउब्विहा ।।
પ્રકારનાં અને રૂપી ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે.
૩૪. સ. ૬, T.૪ १९. जीव दव्वस्स भेया
૧૯. જીવ દ્રવ્યનાં ભેદ : संसारत्था य सिद्धा य, दुविहा जीवा वियाहिया।
જીવ બે પ્રકારનાં કહ્યા છે. તે આ પ્રમાણે - ૩૪. . ૬, II. ૪૮ (૨)
૧. સંસારી, ૨. સિદ્ધ. २०. अरूवी-अजीव दवाणं भेया
૨૦. અરૂપી અજીવ દ્રવ્યોનાં ભેદ : धम्मत्थिकाए तद्देसे, तप्पएसे य आहिए।
૧ – ૩ - ધર્માસ્તિકાય, તેના દેશ અને પ્રદેશ, अधम्मे तस्स देसे य, तप्पएसे य आहिए।
૪ - ૬ - અધર્માસ્તિકાય, તેના દેશ અને પ્રદેશ, आगासे तस्स देसे य, तप्पएसे य आहिए।
૭ - ૯ - આકાશાસ્તિકાય, તેના દેશ અને પ્રદેશ આ નવ
અને એક, अद्धासमए चेव, अरूवी दसहा भवे ॥३
૧૦ - અદ્ધાસમય(કાળ)એ દસ અરૂપી અજીવનાં ભેદ છે. - ૩૪. . ૩૬, T. ૬-૬ ૧. અ. . ૨૧૬
૨. બુ. કુ. ૪૦ ૦ રૂ. (૪) પUT, . ૨, મુ. ૫ (વ) નીવા, પરિ, ૨, મુ. ૪
() સમ, મુ. ૨૪૬ (૫) TOT. ૫. ૧, સુ. ૧ ૦ ૦
() અનુ. સુ. ૪૦૨
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
