________________
જીવ અધ્યયન
૧૫૩
૩.
મા ! સિદ્ધા સાવવા, સાવવા, જો सोवचयसावचया, निरूवचयनिरवचया।
- प. जीवाणं भंते ! केवइयं कालं निरूवचयनिरवचया?
ઉ. ગૌતમ ! સિદ્ધ સોપચય અને નિરૂપચય -
નિરપચય છે. પણ સાપચય અને સોપચય -
સાપચય નથી. પ્ર. ભંતે ! જીવ કેટલા કાળ સુધી નિરૂપચય -
નિરપચય રહે છે ? ઉ. ગૌતમ ! જીવ સર્વકાળ સુધી (નિરૂપચય -
નિરપચય રહે છે.) પ્ર. ભંતે ! નૈરયિક કેટલા કાળ સુધી સોપચય રહે
૩. મોર ! સવઢું !
प. नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं सोवचया ?
૩.
गोयमा ! जहन्नेणं एकं समयं, उक्कोसेणं आवलियाए असंखेज्जइभागं ।
1. વર્ચે કિં સાવવા?
૩. ગોવા ! વે જેવા प. नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं सोवचय-सावचया?
૩. યમ! જી જેવા प. नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं निरूवचय-निरवचया?
उ. गोयमा ! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं बारस
મુહુરા | एगिंदिया सब्वे सोवचय-सावचया सब्बद्धं ।
ઉ. ગૌતમ ! જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ
આવલિકાનાં અસંખ્યાત ભાગ સુધી નૈરયિક સોપચય રહે છે. ભંતે ! નૈરયિક કેટલા સમય સુધી સાપચય રહે
છે ? ઉ. ગૌતમ ! પૂર્વવતુ જાણવું જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! નૈરયિક સોપચય - સાપચય કેટલા
સમય સુધી રહે છે ? ઉ. ગૌતમ ! પૂર્વવત્ જાણવું જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! નરયિક કેટલા સમય સુધી નિરૂપચય
નિરપચય રહે છે ? ગૌતમ ! જઘન્ય એકસમય અને ઉત્કૃષ્ટ બાર મુહૂર્ત સુધી (નિરૂપચય - નિરપચય રહે છે.) બધા એકેન્દ્રિય જીવ સર્વકાળ સોપચય - સાપચય રહે છે. બાકી બધા જીવ સોપચય પણ છે, સાપચય પણ છે, સોપચય - સાપચય પણ છે અને નિરૂપચય - નિરપચય પણ છે. આ ચારેયનો કાળ જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ આવલિકાનો અસંખ્યાતભાગ છે. અવસ્થિતિનો કાળ વ્યુત્ક્રાંતિ પદનાં અનુસાર
જાણવું જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! સિદ્ધ કેટલા સમય સુધી સોપચય રહે
सेसा सब्वे सोवचया वि, सावचया वि, सोवचयसावचया वि, निरुवचयनिरवचया वि,
जहन्नेणं एकं समयं, उक्कोसेणं आवलियाए असंखेज्जइ भागं, अवट्ठिएहिं वकंतिकालो भाणियब्वो।'
प. सिद्धा णं भंते ! केवइयं कालं सोवचया ?
उ. गोयमा! जहन्नेणं एकसमयं, उक्कोसेणं अट्ठ समया।
ગૌતમ ! જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ આઠ સમય સુધી તે સોપચય રહે છે.
૧. વ્યુત્ક્રાંતિ અધ્યયન જુઓ. Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org