________________
શરીર અધ્યયન
૫૪૩
१४. सरीर अज्झयणं
૧૪. શરીર અધ્યયન
सूत्र: १. शरीरन मेहोर्नु प्र२५५ :
प्र. भंते ! शरीर 3241 41२न या छ ? 6. गौतम ! शरी२ पाय 41२न या छ, भ3
१. सौहार, २. वैस्य, 3. माहा२६, ४. तस्, ५. ए.
સામાન્યતઃ શરીરની ઉત્પત્તિના હેતુ : प्र. भंते ! शरीर शेनाथी हत्पन्नथायछ?
ગૌતમ! શરીર જીવથી ઉત્પન્ન થાય છે અને એવું થવાથી જીવનું ઉત્થાન, કર્મ, બળ, વીર્ય અને પુરુષકાર પરાક્રમ (નિમિત્ત) હોય છે.
मुत्त - १. सरीर भेय परूवर्ण
प. कडणं भंते ! सरीरा पण्णत्ता? उ. गोयमा ! पंच सरीरा पण्णत्ता. तं जहा
१. ओरालिए, २. वेउविए, ३. आहारए, ४. तेयए, ५. कम्मए ।
- पण्ण. प. १२, सु. ९०१ ओहेण सरीरूप्पत्ति हेउणोप. से णं भंते ! सरीरे किं पवहे ? उ. गोयमा ! जीवप्पवहे एवं सइ अस्थि उट्ठाणे ति वा,
कम्मे ति वा, बले ति वा, वीरिए ति वा, पुरिसक्कारपरक्कमे ति वा।
- विया. स.१, उ. ३, सु. ९/५ ३. सरीराणं अगुरूलहुत्ताइ परूवणं - प. सरीरा णं भंते ! किं गरूया, लहुया, गरूयलहुया
अगरूयलहुया ? उ. गोयमा ! चत्तारि सरीरा नो गरूया, नो लहुया,
गरूयलहुया, नो अगुरुयलहुया। कम्मयसरीरं नो गरूए, नो लहुए, नो गरूयलहुए अगरूयलहुए।
-विया. स. १, उ. ९, सु. १२ ४. सरीराणं पोग्गलचिणणा - प. ओरालियसरीरस्स णं भंते ! कइदिसिं पोग्गला
चिज्जति? उ. गोयमा ! णिव्वाघाएणं छद्दिसिं, वाघायं पडुच्च
सिय तिदिसिं, सिय चउदिसिं, सिय पंचदिसिं।
3. शरीरनु अगुरुलधुत्वाहिy प्र२५ : प्र. मते ! | शरीर गुरु , लधु छ, सुरुमधु छ ?
मगुरुलधु छ ? ગૌતમ ! ઔદારિક આદિ ચાર શરીર ન ગુરુ છે, ન લધુ છે, ગુલધુ છે, પરંતુ અગુરુલઘુ નથી. કાર્પણ શરીર ગુરુ નથી, લઘુ નથી, ગુરુલઘુ નથી પરંતુ અગુરુલઘુ છે.
W
४. शरीरन। पुखोजें ययन (त्रित थj) પ્ર. ભંતે ! ઔદારિક શરીરનાં માટે કેટલી દિશાઓથી
પુદ્ગલો એકત્રિત થાય છે ? ગૌતમ ! નિર્વાઘાતની અપેક્ષાએ છ દિશાઓથી અને વ્યાઘાતની અપેક્ષાએ કદાચ ત્રણ દિશાઓથી, કદાચ ચારદિશાઓથી અને કદાચ પાંચ દિશાઓથી
પુદ્ગલો એકત્રિત થાય છે. प्र. ભંતે ! વૈક્રિય શરીરનાં માટે કેટલી દિશાઓથી
પુગલો એકત્રિત થાય છે ?
प. वेउब्वियसरीरस्स णं भंते ! कइदिसिं पोग्गला
चिज्जति?
१. (क) अणु. कालदारे, सु. ४०५
(ख) पण्ण. प. २१, सु. १४७५ (ग) विया. स. १०, उ. १, सु. १८ (घ) विया. स. १७, उ. १,सु. १५
(ङ) ठाणं. अ. ५, उ. १, सु. ३९५ (च) विया. स. २५, उ. ४, सु. ८० (छ) सम. सु. १५२
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org