________________
૫૦
१५. जीव- चउवीसदंडएस सरीराइत्ताइ ठियऽट्ठिइ दव्व गहण परूवणं
૬. जीवे णं भंते ! जाई दव्वाई ओरालियसरीरत्ताए गेves ताई किं ठियाई गेण्हइ, अठियाई गेण्हइ ?
૩. શૌયમાં ! ઝિયારૂં પિ શેહવું, ગઠિયાનું પિ મેન્ટફ ।
પ. તારું ભંતે ! ચિં તત્વો પેદ, વૃત્તો ચેમ્બર, कालओ गेण्हइ, भावओ गेण्हइ ?
૩.
૬.
गोयमा ! दव्वओ वि गेण्हइ, खेत्तओ वि गेहइ, कालओ वि गेves, भावओ वि गेण्हइ ।
૬.
ताई दव्वओ अणतपएसियाई दव्वाई, खेत्तओ असंखेज्जपएसोगाढाई,
एवं जहा पण्णवणाए पढमे आहाररूद्देसए' -जावनिव्वाघाएणं छद्दिसिं वाघायं पडुच्च सिय तिदिसिं सिय चउदिसिं सिय पंचदिसिं ।
जीव णं भंते! जाई दव्वाई वेउव्वियसरीरत्ताए गण्हइ ताई किं ठियाई गेण्हइ अठियाई गेण्हइ ?
૩. ગોયમા ! છ્યું એવ
णवरं नियमं छद्दिसिं ।
एवं आहारगसरीरत्ताए वि ।
जीवे णं भंते! जाई दव्वाइं तेयगसरीरत्ताए गेण्हइ ताई कि ठियाई गेण्हइ अठियाई गेण्हइ ?
૩. ગોયમા ! ઠિયાનું શેહવું, તો અઠિયાનું શેન્દફ ।
सेसं जहा ओरालियसरीरस्स ।
कम्मगसरीरे एवं चेव -जाव- भावओ वि गेण्हड़ ।
૧૫.
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧
જીવ ચોવીસ દંડકોમાં શરીરાદિનાં માટે સ્થિત અસ્થિત દ્રવ્યોનાં ગ્રહણનું પ્રરુપણ :
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
(3.
પ્ર.
ઉ.
ભંતે ! જીવ જે પુદ્દગલ દ્રવ્યોને ઔદારિક શરીરનાં રુપમાં ગ્રહણ કરે છે શું તે સ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે કે અસ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે ?
ગૌતમ ! તે સ્થિત દ્રવ્યોને પણ ગ્રહણ કરે છે અને અસ્થિત દ્રવ્યોને પણ ગ્રહણ કરે છે.
ભંતે ! (જીવ) શું તે દ્રવ્યોને દ્રવ્યથી ગ્રહણ કરે છે, ક્ષેત્રથી ગ્રહણ કરે છે, કાળથી ગ્રહણ કરે છે કે ભાવથી ગ્રહણ કરે છે ?
ગૌતમ ! તે દ્રવ્યોને દ્રવ્યથી પણ ગ્રહણ કરે છે. ક્ષેત્રથી પણ ગ્રહણ કરે છે, કાળથી પણ ગ્રહણ કરે છે અને ભાવથી પણ ગ્રહણ કરે છે. દ્રવ્યથી તે અનન્તપ્રદેશી દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે. ક્ષેત્રથી અસંખ્યેય પ્રદેશાવગાઢ દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે. જેપ્રમાણે પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રનાં પ્રથમ આહાર ઉદ્દેશકમાં કહ્યું છે તેજ પ્રમાણે નિર્વ્યાઘાતની અપેક્ષાએ છ દિશાઓથી અને વ્યાઘાત કદાચ ત્રણ, કદાચ ચાર અને કદાચ પાંચ દિશાઓથી પુદ્દગલોને ગ્રહણ કરે છે ત્યાં સુધી જાણવું.
ભંતે ! જીવ જે દ્રવ્યોને વૈક્રિય શરીરનાં રુપમાં ગ્રહણ કરે (છે) તો શું તે સ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે કે અસ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે ?
ગૌતમ ! પૂર્વવત્ જાણવું.
વિશેષ : (જે દ્રવ્યોને વૈક્રિય શરીરનાં રુપમાં ગ્રહણ કરે છે) તે નિયમથી છ દિશાઓથી ગ્રહણ કરે છે. આહારક શરીરનાં વિષયમાં પણ આ પ્રમાણે જાણવું.
ભંતે ! જીવ જે દ્રવ્યોને તૈજસ્ શરીરનાં રુપમાં ગ્રહણ કરે છે શું તે સ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે કે અસ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે ?
ગૌતમ ! તે સ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે, અસ્થિત દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરતાં નથી.
બાકીનું વર્ણન ઔદારિક શરીરનાં સમાન જાણવું. કાર્મણ શરીરનાં વિષયમાં પણ ભાવથી ગ્રહણ કરે છે ત્યાં સુધી આ પ્રમાણે જાણવું.
૧. આહાર અધ્યયનમાં વિસ્તૃત વર્ણન જુવો, ત્યાં ‘બાહરૂ’ શબ્દનો પ્રયોગ છે. તેના સ્થાન પર ‘ચેન્નુરૂ’ શબ્દનો પ્રયોગ કરવો (વળ. ૧. ૨૮, ૩. ?, મુ. ૨૭૬૭-૧૯૨૨)
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jairnel|brary.org
