________________
જીવ અધ્યયન
૩.
૫.
૩.
૬.
૩.
૫.
૩.
૬.
નયંતિ ! સમાવો, નો પરામો ।
सव्वे वि णं भंते! भवसिद्धीया जीवा सिज्झिस्संति ?
૩.
हंता, जयंती ! सव्वे वि णं भवसिद्धीया जीवा सिज्झस्संति ।
जइ णं भंते! सव्वे भवसिद्धीया जीवा सिज्झिस्संति तम्हा णं भवसिद्धीयविरहिए लोए भविस्सइ ?
जयन्ती ! णो इणट्ठे समट्ठे ।
से केणं खाइएणं अट्ठेणं भंते ! एवं वुच्चइ" सव्वे वि णं भवसिद्धीया जीवा सिज्झिस्संति नो चेव णं भवसिद्धीयविरहिए लोए भविस्सइ ?" जयंति ! से जहानामए सव्वागाससेढी सिया अणाईया अणवदग्गा परित्ता परिवुडा, साणं परमाणुपोग्गलमेत्तेहिं खंडेहिं समए- समए अवहीरमाणी अवहीरमाणी अनंताहिं ओसप्पिणि-उस्सप्पिणीहिं अवहीरंति नो चेव णं अवहिया सिया ।
से तेणट्ठेणं जयंति ! एवं वुच्चइ
'सव्वे वि णं भवसिद्धीया जीवा सिज्झिस्संति नो चेव णं भवसिद्धीय विरहिए लोए भविस्सइ ।”
१८. जीव निव्वत्तीए भेयप्पभेय परूपणं
૬.
૩.
- વિયા. સ. ૧૨, ૩. ૨, સુ. ૧૬-૧૭
कइविहा णं भंते ! जीवनिव्वत्ती पन्नत्ता ? गोयमा ! पंचविहा जीवनिव्वत्ती पन्नत्ता, तं जहा
૨. નિયિનીવનિવત્તી -ખાવ.. પંવિંયિનીવનિવૃત્તી
एगिंदियजीवनिव्वत्ती णं भंते ! कइविहा पन्नत्ता ?
ગોયમા ! પંચવિદા પત્નત્તા, તં નહીં
१. पुढविकाइयएगिंदियजीवनिव्वत्ती -जाव
५. वणस्सइकाइयएगिंदियजीवनिव्वत्ती ।
Jain Education International
For Private
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
જયન્તી ! તે સ્વાભાવિક છે, પારિણામિક નથી.
ભંતે ! બધા ભવસિદ્ધિક જીવ શું સિદ્ધ થઈ જાય છે ?
Personal Use Only
૧૫૧
હા, જયન્તી ! બધા ભવસિદ્ધિક જીવ સિદ્ધ થઈ જાય છે.
૧૮. જીવ નિવૃત્તિના.ભેદ-પ્રભેદોનું પ્રરૂપણ :
ભંતે ! જો બધા ભવસિદ્ધિક જીવ સિદ્ધ થઈ જાય છે તો શું લોક ભવસિદ્ધિક જીવોથી રહિત થઈ જશે ?
જયન્તી ! આ અર્થ શક્ય નથી.
ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે
બધા ભવસિદ્ધિક જીવ સિદ્ધ થશે તો પણ લોક ભવસિદ્ધિક જીવોથી રહિત ન થાય ?
જયન્તી ! જેવી રીતે કોઈ સમ્પૂર્ણ આકાશની શ્રેણી હોય, જો અનાદિ અનંત હોય તે એક પ્રદેશી હોવાથી પરિણત અને (બાકીની શ્રેણિયો દ્વારા) વ્યાપ્ત હોય, તેમાંથી પ્રતિસમય એકએક પરમાણુ પુદ્દગલ જેટલા કટકા કાઢી – કાઢી અનંત ઉત્સર્પિણી અને અવસર્પિણી સુધી કાઢતા જઈએ તો પણ તે શ્રેણી અપહૃત (સમાપ્ત) થતી નથી.
પ્ર. ભંતે ! જીવનિવૃત્તિ કેટલા પ્રકારની કહી છે ? ગૌતમ ! જીવનિવૃત્તિ પાંચ પ્રકારની કહી છે, તે આ પ્રમાણે છે
ઉ.
૧. એકેન્દ્રિયજીવનિવૃત્તિ -યાવ
૫. પંચેન્દ્રિયજીવનિવૃત્તિ.
–
આ પ્રમાણે હે જયન્તી ! એવું કહેવાય છે કે - "બધા ભવસિદ્ધિક જીવ સિદ્ધ હશે તો પણ લોક ભવસિદ્ધિક જીવોથી રહિત નહી થાય.”
-
ભંતે ! એકેન્દ્રિય જીવ નિવૃત્તિ કેટલા પ્રકારની કહી છે ?
ગૌતમ ! પાંચ પ્રકારની કહી છે, તે આ પ્રમાણે છે -
૧. પૃથ્વીકાયિક એકેન્દ્રિય જીવ નિવૃત્તિ -યાવ૫. વનસ્પતિકાયિક એકેન્દ્રિય જીવ નિવૃત્તિ.
www.jairnel|brary.org
