________________
૧૫૪
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧
प. सिद्धा णं भंते ! केवइयं कालं निस्वचय-निरखचया?
ભંતે ! સિદ્ધ નિરૂપચય - નિરપચય કેટલા
સમય સુધી રહે છે ? उ. गोयमा ! जहन्नेणं एवं समयं, उक्कोसेणं छम्मासा ।
ગૌતમ ! તે જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ -- વિ. સ.૬, ૩.૮, યુ. ૨૨-૨૮
છ માસ સુધી નિરૂપચય - નિરપચય રહે છે. ૨૦. સંક્ષી સિ ગીવા યુનિવ
િમાણ ૨૦. સંસારી સિદ્ધ જીવોની વૃદ્ધિ હાનિ અવસ્થિતિ અને य पर्वणं
કાળમાનનું પ્રરૂપણ : भंते!त्ति भगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं वंदइ नमसइ ભંતે ! આ પ્રમાણે કહીને ભગવાન ગૌતમસ્વામીએ वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी
શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને વંદન નમસ્કાર કર્યો અને
વંદન નમસ્કાર કરીને આ પ્રમાણે પૂછયું - प. जीवाणं भंते ! किं वड्ढंति, हायंति, अवट्ठिया? પ્ર. ભંતે ! શું જીવ વધે છે, ઘટે છે અથવા સ્થિર
રહે છે ? उ. गोयमा! जीवा णो वडढंति, नो हायंति, अवलिया। ઉ. ગૌતમ ! જીવ વધતા નથી, ઘટતા નથી પણ
સ્થિર રહે છે. प. नेरइया णं भंते ! कि वड्ढंति, हायंति, अवट्ठिया? પ્ર. ભંતે ! શું નૈરયિક જીવ વધે છે, ઘટે છે, સ્થિર
રહે છે ? उ. गोयमा ! नेरइया वड्ढंति वि, हायंति वि, अवट्ठिया ઉ. ગૌતમ ! નૈરયિક વધે પણ છે, ઘટે પણ છે
અને સ્થિર પણ રહે છે. जहा नेरइया एवं -जाव-वेमाणिया।
જે પ્રમાણે નૈરયિકોનાં વિષયમાં કહ્યું તે પ્રમાણે
વૈમાનિકો સુધી કહેવું જોઈએ. प. सिद्धा णं भंते ! किं वड्ढंति, हायंति, अवट्ठिया? પ્ર. ભંતે ! સિદ્ધ જીવ વધે છે, ઘટે છે અથવા સ્થિર
રહે છે ? उ. गोयमा ! सिद्धा वड्ढंति, नो हायंति, अवट्ठिया ઉ. ગૌતમ ! સિદ્ધ વધે છે, પણ ઘટતા નથી, તે વિા
સ્થિર રહે છે. जीवा णं भंते ! केवइयं कालं अवट्ठिया?
પ્ર. ભંતે ! જીવ કેટલા સમય સુધી સ્થિર રહે છે ? ૩. કોચમા ! સદ્ધ
ઉ. ગૌતમ ! હમેશા સ્થિર રહે છે. नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं वड्ढंति ?
ભંતે ! નૈરયિક કેટલા કાળ સુધી વધે છે ? गोयमा! जहन्नेणं एगसमयं. उक्कोसेणं आवलियाए
ગૌતમ ! જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ असंखेज्जइ भागं ।
આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગ સુધી વધે છે. एवं हायंति वि।
જે પ્રમાણે વધવાનો કાળ કહ્યો છે તે પ્રમાણે
ઘટવાનો કાળ પણ કહેવો જોઈએ. प. नेरइया णं भंते ! केवइयं कालं अवट्ठिया ? પ્ર. ભંતે ! નૈરયિક કેટલા સમય સુધી સ્થિર રહે
વ
વ
બ
उ. गोयमा ! जहन्नेणं एगं समयं, उक्कोसेणं चउच्चीसं
મુહુરા | एवं सत्तसु वि पुढवीसु वड्ढंति, हायति भाणियव्वं ।
ઉ. ગૌતમ ! તે જઘન્ય એક સમય અને ઉત્કૃષ્ટ
ચોવીસ મુહૂર્ત સુધી સ્થિર રહે છે. આ પ્રમાણે સાતે નરક – પૃથ્વીઓના જીવોનું વધવું, ઘટવું કહેવું જોઈએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
