________________
જીવ અધ્યયન
१.
उ.
उ.
प.
गोमा ! रइया दुविहा पण्णत्ता, तं जहा
१. महासरीरा य २. अप्पसरीरा या ।
१. तत्थ णं जे ते महासरीरा ते णं बहुतराए पोग्गले आहारेंति, बहुतराए पोग्गले परिणामेंति, बहुतराए पोग्गले ऊससंति, बहुतराए पोग्गले णीससंति ।
उ.
अभिक्खणं अहारेति, अभिक्खणं परिणामेंति अभिक्खणं ऊससंति, अभिक्खणं णीससंति ।
(२) कम्म दारं
प.
२. तत्थ णं जे ते अप्पसरीरा ते णं अप्पतराए पोग्गले आहारैति, अप्पतराए पोग्गले परिणामेंति, पोग्गले ऊससंति, अप्पतराए अप्पतराए पोग्गले णीससंति ।
आहच्च आहारेंति, आहच्च परिणामेंति, आहच्च ऊससंति, आहच्च णीससंति ।
से तेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ
"रइया णो सव्वे समाहारा, णो सव्वे सम सरीरा ण सव्वे समुस्सासणिस्सासा ।" १
णेरइया णं भंते ! सव्वे समकम्मा ?
गोयमा ! णो इणट्ठे समट्ठे ।
से केणट्ठेणं भंते ! एवं बुच्चइ
"णेरड्या णो सव्वे समकम्मा ?"
गोयमा ! रइया दुबिहा पण्णत्ता, तं जहा१. पुव्वोववण्णा य २. पच्छोववण्णगा य । १. तत्थ णं जे ते पुव्वोववण्णगा, ते णं अप्पक
म्मतरागा ।
२. तत्थ णं जे ते पच्छोववण्णगा, ते णं महाक
म्मतरागा ।
से तेणट्ठेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ -
“णेरइया णो सव्वे समकम्मा । २
(क) विया. स. ९, उ. २, सु. ५/१
(ख) प.
उ.
२.
Jain Education International
विया. स. १, उ. २, सु. ५/२
6.
प्र.
3.
प्र.
3.
गौतम ! नार से प्रहारना ह्या छे, प्रेम - १. महाशरीरवाणा, २. अल्पशरीरवाजा. ૧. એમાંથી જે મહાશરીરવાળા નારક છે, તે ઘણાં બધા પુદ્દગલોનો આહાર કરે છે, ઘણાં બધા પુદ્દગલોને પરિણમાવે છે, ઘણાં બધા પુદ્દગલોનો ઉચ્છ્વાસ લે છે અને ઘણાં બધા પુદ્દગલોનો निःश्वास छोडे छे.
તે વારંવાર આહાર કરે છે, વારંવાર પુદ્દગલોને પરિણમાવે છે, વારંવાર ઉચ્છ્વાસ લે છે, વારંવાર निःश्वास छोडे छे.
૨૬૩
૨. એમાંથી જે અલ્પશરીરવાળા નારક છે, તે અલ્પપુદ્દગલોનો આહાર કરે છે, અલ્પ પુદ્દગલોને પરિણમાવે છે, અલ્પ પુદ્દગલોનો ઉચ્છ્વાસ લે છે અને અલ્પ પુદ્દગલોનો નિઃશ્વાસ છોડે છે.
(२) ुर्भद्वार :
તે ક્યારેક આહાર કરે છે, ક્યારેક પુદ્દગલોને પરિણમાવે છે, ક્યારેક ઉચ્છ્વાસ લે છે અને ક્યારેક નિ:શ્વાસ છોડે છે.
આ માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે -
"સર્વે નારક સમાન આહારવાળા નથી, સર્વે સમાન શરીરવાળા નથી અને સર્વે સમાન શ્વાસોચ્છ્વાસવાળા નથી.”
ભંતે ! શું સર્વે નારક સમાન કર્મવાળા છે ? ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી.
भंते! शा माटे खेवं हेवाय छेडे - "सर्वे नार समान उर्मवाणा नथी ?” गौतम ! नार प्रहारना ह्या छे. मडे - १. पूर्वोपपन्न, २. पश्चादुपपन्न.
૧. એમાંથી જે પૂર્વોપપન્નક છે, તે અલ્પ दुर्भवाना छे.
૨. એમાંથી જે પશ્ચાદુપપન્નક છે, તે મહાકર્મવાળા छे.
जा भाटे गौतम! जेवुं उहेवाय छे ! -
"सर्वे नार समान उर्भवाणा नथी. "
इमीसे णं भंते! रयणप्पभाए पुढवीए णेरइयाणं केरिसया पोग्गला उसासत्ताए परिणमति ?
गोयमा ! जे पोग्गला अणिट्ठा -जाव- अमणामा ते तेसिं उसासत्ताए परिणमति । एवं जाव अहेसत्तमाए ।
एवं आहारस्सवि सत्तसु वि ।
- जीवा. पडि. ३, सु. ८८ (१)
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
