________________
૨૬૮
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧
પ્ર.
ભત
णवर - नाणत्तं किरियासु । प. पंचिंदिय तिरिक्खजोणिया णं भंते ! सव्वे
समकिरिया ? गोयमा ! णो इणढे समठे। से केणठेणं भंते ! एवं वुच्चइ“ િતિરિઉનોળિયાનો સવૅસંમવિરિયા?”
>
E
उ. गोयमा ! पंचिंदिय तिरिक्खजोणिया तिविहा
पण्णत्ता, तं जहा૨. સમ્મદિ, ૨. મિચ્છાદ્રિી , ૩. સમ્માનિછાદ્રિ १. तत्थ णं जे ते सम्मद्दिट्ठी ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा૬. સંગર્યો ય, ૨. સંનયા સંનવા ચ | १. तत्थ णं जे ते संजयासंजया तेसि णं तिण्णि किरियाओ कज्जति, तं जहा૧. સામિયા, ૨. પરિદિયા, રૂ. માવત્તિયા २. तत्थ णं जे ते असंजया तेसि णं चत्तारि किरियाओ कज्जति, तं जहा૨. આરંfમયા, ૨. રિદિયા, રૂ. માયાવત્તિયા, ૪. પરંવારિયા | ३. तत्थ णं जे ते मिच्छादिटठी जे य सम्मामिच्छादिट्ठीतेसिंणेयइयाओपंच किरियाओ कज्जंति, तं जहा. ભારમિયા ગાવ- ૨. નિછાવંતવિત્તિયા सेसं तं चेव। दं.२१. मणूसाणं भंते ! सब्बे समाहारा ? सब्वे समसरीरा? सब्वे समुस्सास णिस्सासा?
વિશેષ - ક્રિયાઓમાં અંતર છે. ભંતે ! પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક શું સર્વે સમાન ક્રિયાવાળા છે ? ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે – 'પચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક સર્વે સમાન ક્રિયાવાળા નથી?” ગૌતમ ! પંચેન્દ્રિયતિર્યંચયોનિક ત્રણ પ્રકારના કહ્યા છે, જેમકે૧. સમ્યગ્દષ્ટિ, ૨. મિથ્યાદષ્ટિ, ૩. સમ્યમિથ્યાદષ્ટિ. ૧. એમાંથી જે સમ્યગ્દષ્ટિ છે તે બે પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે૧. અસંયત, ૨. સંયતાસંયત. ૧. એમાંથી જે સંતાસંયત છે, તે ત્રણ ક્રિયાઓ કરે છે, જેમકે – ૧. આરંભિકી, ૨. પારિગ્રહિકી, ૩. માયાપ્રત્યયા. ૨. એમાંથી જે અસંયત છે તે ચાર ક્રિયાઓ કરે છે. જેમકે૧. આરંભિકી, ૨, પારિગ્રહિકી, ૩. માયાપ્રત્યયા, ૪. અપ્રત્યાખ્યાનક્રિયા. ૩. એમાંથી જે મિથ્યાદૃષ્ટિ અને સમ્યમિથ્યાદષ્ટિ છે તે નિશ્ચિતપથી પાંચ ક્રિયાઓ કરે છે, જેમકે
प.
गोयमा ! णो इणठे समठे। से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चइ"मणूसाणं णो सब्वे समाहारा, णो सब्बे समसरीरा, णो सब्वे समुस्सास णिस्सासा?"
૧. આરંભિકી યાવત- પ. મિથ્યાદર્શનપ્રત્યયા. બાકી સર્વે કથન પૂર્વવત જાણવું જોઈએ. ૮.૨૧, ભંતે ! શું સર્વે મનુષ્ય સમાન આહારવાળા છે ? સર્વે સમાન શરીરવાળા છે ? સર્વે સમાન શ્વાસોચ્છવાસવાળા છે ?
ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. પ્ર. અંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે –
સર્વે મનુષ્ય સમાન આહારવાળા નથી ? સર્વે સમાન શરીરવાળા નથી ? સર્વે સમાન
શ્વાસોચ્છુવાસવાળા નથી ?” ઉ. ગૌતમ ! મનુષ્ય બે પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે
૧. મહાશરીરવાળા, ૨. અલ્પશરીરવાળા.
उ. गोयमा ! मणूसा दुविहा पण्णत्ता, तं जहा
૨. મદસર રા ય, ૨. પૂરતી ૨. વિયા. . ૨, ૩. ૨, સે. ૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org