________________
૧૧૦
से तेणढेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“जहण्णगुणसीयाणं परमाणुपोग्गलाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता।" एवं उक्कोसगुणसीए वि।
अजहण्णमणुकोसगुणसीए वि एवं चेव,
પ્ર.
ઉ.
णवरं- सट्ठाणे छट्ठाणवडिए। प. जहण्णगुणसीयाणं भंते ! दुपदेसियाणं खंधाणं
केवइया पज्जवा पण्णत्ता?
गोयमा ! अणंता पज्जवा पण्णत्ता। प. से केण?णं भंते ! एवं वुच्चइ
“जहण्णगुणसीयाणं दुपदेसियाणं खंधाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहण्णगुणसीए दुपदेसिए खंधे जहण्णगुणसीयस्स दुपदेसियस्स खंधस्स(૨) વયા, તુર્ન્સ, (૨) સયા તુજે, (३) ओगाहणट्ठयाए-१. सिय हीणे, २. सिय તુર્ન્સ, ૩. સિય મgિ | जइ हीणे-पदेसहीणे, अह अब्भहिए-पदेसअब्भहिए। (૪) ટિણ વાળવડ, (પ-૮) વVT-iધ-રસંપન્નવેદિ છઠ્ઠાળવડિu,
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧ માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે -
જઘન્ય ગુણશીત પરમાણુ પુદ્ગલોના અનંત પર્યાય કહ્યા છે.” આ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ ગુણશીત(પરમાણુ પુદગલો)ની પર્યાય કહેવી જોઈએ. અજઘન્ય અનુત્કૃષ્ટ(મધ્યમ) ગુણશીત (પરમાણુ પુદગલો)ની પર્યાય પણ આ પ્રમાણે કહેવી જોઈએ. વિશેષ - સ્વસ્થાનમાં સ્થાન પતિત છે. ભંતે ! જઘન્ય ગુણશીત દ્વિ પ્રદેશિક સ્કન્ધોની કેટલી પર્યાય કહી છે? ગૌતમ ! અનંત પર્યાય કહી છે. ભંતે ! શા માટે એવું કહેવાય છે કે - "જઘન્ય ગુણશીત દ્ધિપ્રદેશી સ્કન્ધોની અનંત પર્યાય કહી છે ?” ગૌતમ ! એક જઘન્ય ગુણશીત દ્વિપ્રદેશી સ્કન્ધ, બીજા જઘન્ય ગુણશીત દ્વિ પ્રદેશી સ્કન્ધથી - (૧) દ્રવ્યની અપેક્ષાએ સમાન છે, (૨) પ્રદેશોની અપેક્ષાએ સમાન છે, (૩) અવગાહનાની અપેક્ષાએ-૧. કદાચિત હીન, ૨. કદાચિત્ સમાન અને ૩. કદાચિત્ વધારે છે. જો હીન છે તો – એક પ્રદેશ હીન છે, જો અધિક છે તો – એક પ્રદેશ અધિક છે, (૪) સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત છે, (૫) વર્ણ, ગન્ધ અને રસની પર્યાયોની અપેક્ષાએ ષસ્થાનપતિત છે. શીત સ્પર્શ પર્યાયોની અપેક્ષાએ સમાન છે, ઉષ્ણ, સ્નિગ્ધ અને રૂક્ષ સ્પર્શની પર્યાયોની અપેક્ષાએ પસ્થાનપતિત છે. માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે -
જઘન્ય ગુણશીત દ્ધિપ્રદેશી ઢંધોની અનંત પર્યાય કહી છે.” આ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ ગુણશીત દ્વિદેશી ઢંધોની પર્યાય જાણવી જોઈએ. અજઘન્ય અનુત્કૃષ્ટ (મધ્યમ) દ્વિદેશી ઢંધોના પર્યાયોનું વર્ણન પણ આ પ્રમાણે છે.
सीयफासपज्जवेहिं तुल्ले, उसिण-निद्ध-लुक्खफासपज्जवेहिं छट्ठाणवडिए।
से तेणद्वेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ"जहण्णगुणसीयाणं दुपदेसियाणं खंधाणं अणंता પન્નવા પUITI ” एवं उक्कोसगुणसीए वि,
अजहण्णमणुकोसगुणसीए वि एवं चेव,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org