________________
કંડરીક-યશોભદાની પ્રેરાત્રી
૪૭
પણ રહેતો નથી. એના વહનનું જે દિવસે અને રાત્રે એક સરખું જ - રહે છે. પણ ખેદની વાત એકજ છે કે એના પતિદેવ ઘણું વિશાળ હોવા છતાં રખડનારા છે, મોડા આવનારા છે, અને સ્વભાવે સ્વાદથી ખારા છે.”
યુવરાજ–“તે એવા ખારા પતિ પાછળ એ શા માટે દેડતી હશે ? એને કાતો ઉન્માદ થયો હશે અથવા એનું ચિત્ત ભ્રમિત થઈ ગયું હશે.”
યશોભદા–“વહાલા ! આપ નારીહૃદયને કદી પારખી ન શકે. - આપનાથી આ કેયડે કદી નહિ ઉકલે. આપ જેમ જેમ એને ઉકે. લવા પ્રયત્ન કરશે તેમ તેમ આપ વધારે ગુંચવાઈ જશે. એની પાછળ આર્યભાવના છે, આય હૃદય છે અને એની ઝીણવટમાં અને નિકાલમાં અમારૂ સ્ત્રીહદય જ કામ આપી શકે તેમ છે. હું તે એ બરાબર સમજી શકું છું અને મેં આજે ધોળે દિવસે અમરગંગા -ઊતરતી ઉદ્યાનમાં જોઈ છે અને અત્યારે એને ખળખળ કરતી સમુદ્ર વમાં ભળી-મળી જતી જોઉં છું ” '
યુવરાજ–તે તારી વાત તું જાણ પણ દેવ તારી અસર ગંગા કરતાં પણ કેયલડી જબરી તો ખરી ! ”
યશોભદ્રા- પણ પાપને અમર્થ્યના ગમી કે કેયલ ગમી ?'
યુવરાજ સાચું પૂછતા હો તે મને તો અમરગંગા ગમી... તે કોયલડીને બેલાવવા પ્રયાસ તે મજાને કર્યો અને મેં તો એનો * ટહૂકાર” સાંભળ્યો પણ ખરો, પણ અસાડના ડરામણા દાદુરનાનાદ યાદ કરાવીને તે કેયલડીને હીંણ પાડી દીધી.”
યશોભદ્રા–“એ ગમે તેમ હોય, પણ મારે તો આપના કાનમાં કોયલડીના ટહૂકાર કરાવવા હતા. ભલે આપને કોયલડી ઓછી અમી અને અમરગંગા વધારે ગમી, પણ યલ પણ આપને રીઝવી શકી એટલે બસ!”