________________
૧૧૦
•
'
દાક્ષિણ્યનિધિ સુલક
ઝલ્પનાથી વાર્તા ઊભી કરી તે પર માટી ઈમારતો બાંધવામાં આવતી. આ લેકસ્વભાવ મહામ ત્રી જાણતા હતા, પણ તેને અત્યારે લાગ્યું કે રાજા સાથે સીધો સંપર્ક સાધવાની અને કેટલીક વાતની ચોખવટ કરવાની જરૂર છે. એ અહી નીતિજ્ઞ હતા. રાજા પાસે હાલમાં વિટને આવરે જાવ ખૂબ રહે છે એવી બાતમી મહામંત્રીને મળી હતી, વિટની ચાલચલગત માટે તેમને સારો અભિપ્રાય ન હતો. એવા ભામટા જેવા રાગી ભગી માણસ સાથે મહારાજ એકાંતમાં વાત કરે એ મંત્રીને પસદ નહોતુ; રાજસભામાં એ લહેર કરાવે એ જુદી વાત છે, પણ રાજાની પાસે એવા માણસોનુ ઉપજામણ થાય એ વાત મંત્રીને શરમાવનારી લાગી હતી. એક દરે એને રાજમહેલમાં જઈ -સીધા સમાચાર મેળવવાની અને ગાડું સડકથી ઊતરી ગંડું હોય
તે એગ્ય પ્રયત્ન રસ્તે લઈ આવવાની જરૂર લાગી. મ ત્રી એટલા માટે -રાજમહેલ તરફ સીધાવ્યા. '
બરાબર રાજમહેલને નાકે ગયા ત્યાં વિટ આંટા ખાય. મહામ ત્રીને જોઈને એ જરા છોભીલો પડી ગ. મંત્રીએ એને દબડા કે અત્યારના પહોરમાં રાજમહેલ પાસે કેમ આંટા મારે છે ?' એવો સવાલ પૂછ્યો વિ. જવાબમાં ગોટા વાળ્યા. મંત્રી જમાનાના ખાધેલ હતા. એને ભારે નવાઈ લાગી. વાતમાં ઊંડો ભરમ છે એમ તેને લાગ્યું. વિટને રાજમહેલ નજીક આટા ન મારવાની મંત્રીએ તાકીદ આપી અને પોતે મહેલમાં દાખલ થયા. તે તો કોઈપણ સમયે વરધી આપ્યા વગર રાજમહેલમાં જઈ શકતા હતા. દરવાને એમને ત્ય જોઈ ખડા થઈ ગયા. એતો સીધા અંદર દાખલ થઈ મહારાજા જ્યાં બેઠા બેઠા બગાસાં ખાતાં હતાં અને વિટના આગમનની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા હતા ત્યાં પહોંચી ગયા. એ પાછલે બારણેથી અ દર પેઠા. રાજેની તેના તરફ પીઠ હતી. રાજા સમજ્યા કેવિટ આવી પહોંચ્યો, એટલે એણે તે વગર જેએ તપાસે સવાલ