________________
-
-
ખુલ્લનું બાલ્યાણિ વિકાસ
૨૫૫ સમાજનાં સ્વાસ્થ અને પ્રગતિને માટે પસંદગી કરેલા વિશિષ્ટ અભ્યાસીને સંસારત્યાગ કરાવી બાળવયમાં દીક્ષા આપવાની જરૂર છે. માર્ગ ચલાવવા માટે, કચ્છના સંરક્ષણ માટે અને અભ્યાસ અને પરંપરાની જાળવણી માટે કોઈ પ્રકારના ખળભળાટ ન થાય તેવી રીતે બાળ દીક્ષિતોની જરૂર છે, તેમાં શાસનનો ઉહ ન થાય તે ધ્યાનમાં રાખવાને, માબાપની સંમતિ લેવાનો અને બનતી પરીક્ષા લેવાને એમને અભિપ્રાય હતો. એ શિષ્યને ફસાવવામાં કે લાલચ આપવામાં માનતા નહતા. પણ એ ચોગ્ય સચોગોમાં બાળદીક્ષાના વિધી નહોતા. એમના ઈતિહાસ વાંચન અને પિતાના જાતિ અનુભવથી એમને ખાતરી થઈ હતી કે શાસનને ઉદ્યોત અને પ્રચાર એના પરિપૂર્ણ સ્વરૂપમાં કરવા માટે થોડા એગ્ય બાળ દીક્ષિોની પણ જરૂર છે. આ સંબંધમાં એમને અભિપ્રાય ઘણું વિચારણને અંગે બંધાયો હતો, છતાં એમને એ વાતનો આગ્રહ નહોતો. એ એની વિરૂદ્ધની દલીલે પબુ વિચારતા હતા, બાળકને વસ્તુના પરિચય • ઘર અનુભવની ગેરહાજરીમાં દીક્ષા આપી દેવાનું જોખમ પણ તે સમજતા હતા, તેથી ભવિષ્યની સારી આશાએ એમણે ક્ષુલ્લકને કાચી દીક્ષા આપી, એનો અભ્યાસ કરવાનો માર્ગ સરળ કરી નાખ્યો અને એ દીક્ષા પણ પૂર્ણ જાહેરાતથી કરવામાં આવી આ રીતે બાર વર્ષની વયે ક્ષુલ્લક નાન સાધુ બની ગયો અને હવે બનાવી શેઠનું ઘર છેડી ઉપાશ્રયમાં રહેવા લાગ્યા અને ગુરૂ મહારાજ - સાથે દેશ દેશમાં વિહાર કરવા લાગ્યો અને સાથે એને અભ્યાસ પણ ચાલુ રહ્યો.