________________
કાસળ કાઢવાના કારસ્તાન
૧૩૮
પિતાને ઘેર ગયો. કાસળ કાઢવામાં કેટલી હદ સુધી જવું એની ચોખવટ રાજાએ કરી નહિ, માત્ર આડખીલી નીકળી જવાની તેની સૂચના હતી.
પેલી બાજૂ મત્રીશ્વર દરબાર કચેરીમા કઈ કારકુનને ન જેવાને પરિણામે હાથે હુકમ લખવા બેસી ગયા. ખાસ તુમારી હુકમ કંડરીક- - પર મહારાજાની આજ્ઞાથી લિપાઈ સાથે મેકલી આપ્યો અને આવતી કાલની સવારે લશ્કર સાથે કૂચ કરવા કંડરીકને ફરમાવી દીધું. સિપાઈ હુકમ લઈ કંડરીક યુવરાજને શોધવા નીકળે. એ તે પિતાની મંડળી સાથે ક્યાનો ક્યા નીકળી ગયો હતો. રાત્રે બીજે પહેરે (અત્યારના દશ વાગે) પોતાના મહેલ પર આવ્યો, ત્યાં હુકમ મળ્યો. અત્યાર સુધી એના પર રાજ આજ્ઞા કદી આવેલ નહિ, આ પહેલેજ અનુભવ હતો એટલે હુકમ વાંચી એ જરા ખચાયો, પણ એ જાતે બહાદુર હતો એટલે એના મનમાં શેક્ષ ન થયો પણ પોતાની હોળી ખેલવાની મજા અડધેથી લૂંટાઈ જશે અને આવતી કાલને રાસ સમારભ જોવાથી પોતે વંચિત રહેશે એટલા ખ્યાલે એ જરા અકળાય પણ જાતે ભેળો હોવાથી મનને મનાવી એ મહેલમાં આવ્યો.
રાજા પોતે આવીને સાજે પાછા ગયા, ત્યારથી યશોભદ્રાના મનપર શેકની છાયા તરવરી રહી હતી. એને કર્તવ્યભાન બરાબર હતું તેથી તે એના મનમાં ગૌરવ હતું, પણ પિતાનાં રૂપ કે ચાતુર્ય આવી રીતે બીજાના વિનિપાતનું કારણ થાય એ વાત એને ગમતી નહતી. રાજ ખટપટ કેવી ભય કર ચીજ છે એની એ સારી રીતે જાણકાર હતી અને રાજા ધારે તો કોઈ પણ પ્રાણીને મહા મુશ્કેલીમાં નાખી શકે તેને તેની કલ્પનામાં બરાબર ખ્યાલ હતો. લગભગ ચાર કલાક સુધી એણે અનેક તર્કવિતર્ક ક્ય, પિતાના મકકમ નિર્ણયને આ ગે કેવી કેવી ખટપટો શક્ય છે તેની કલ્પના કરી. પિતાના નિશ્ચય
