________________
વિટને ડખે ગુલ
૧૨૩
પણ જનતામાં તો એ મોટું સ્થાન જમાવી પડયો હતો. હજૂરીએ બીજી વખત તેની પાસે આવ્યા ત્યારે બપોરની મંડળી જામી હતી અને સર્વની વચ્ચે ભાઈ શ્રી વિટમહાશય અનેક વાતનાં ગપ્પાં હાંકી રહ્યાં હતા. એમાં રાજ્યનું તેડું આવ્યું એટલે ચકલી બાઈ ફુલેકે ચડ્યા અને બધા સાભળે તેમ તેણે તે હજૂરીઆ સાથે વાત કરવા માંડી. પિતાની અગત્ય બતાવવાની લાલસામાં એ પોતાનો રાજધર્મ ચૂકી ગ, પિતાને સોપાયેલી વાતની અંદર રાખવી જોઈતી ખબરદારી વિસરી ગયો અને ભડભડ સવાલ જવાબ કરવા મડી ગયો.
હજૂરિ–“ભાઈ વિટ' જરા બાજુએ આવ. મારે મહારાજા સબ ધી અગત્યની વાત કરવી છે.'
વિટ-મહારાજાને કહી દે કે તમારું કામ મારાથી નહિ બને.'
હજૂરિ–અરે પણ તુ બાજૂએ તો આવ. મારે તને પૂછવું છે, મને મહારાજાએ તારી પાસે મોકલ્યા છે. તને બેલાવવા મોકલ્યો છે જરા બાજુએ આવ.
વિટ– મારૂં તે માથુ જાય તેવો મેદો થયો છે. અને મહામંત્રીએ ડોળા કાઢી કાઢી ડારો આપ્યો છે અને રાજમહેલમાં પગ મૂક તો કાંસીએ દેવાની વાત કરી છે. મારાથી અવાય તેમ નથી.'
. હજૂરિયે-પણ તું જરા બાજૂમાં આવ, વાત સમજ અને મારે તને પૂછવું છે તેને ખુલાસે આપ.'
ઘણી સમજાવટ પછી વિટ ત્યાંથી ઊભો થયો હાજર રહેલામાં ઘુસપુસ થવા માંડી, રાજયમાં કઈ માટી ખટપટ ચાલી રહી છે એમ વાત થવા માંડી. વિરે ઊઠી બાજુના કમરામા જઈ હજૂરિયાને સાચી વાત કહી પોતે યશોભદ્રાના મહેલમાં બીજીવાર દાખલ પણ થઈ શકય નથી એ વાતની કબૂલાત કરી અને મંત્રીશ્વરે આપેલ ધાક એના મનમાથી હજુ પણ ખસી નથી એ વાત જણાવી. હજૂરિયે
