________________
૧૨
દાક્ષિણ્યનિધિ શુલ્લક
રાજાની અતિ ગુપ્ત વાત આવી એટલે એ તો ફાટીને બેવડા વડે થઈ ગયો અને રાજાએ એને સવારે મળી જવાને હુકમ મેકલાવ્યો ત્યારે તો એને મન પિતાની પહોળાઈના પ્રમાણમાં ઘરની શેરી સાકડી લાગી, પતે રાજાની સાથે શી વાત કરશે અને રાજાને કેમ
રીઝવશે અને પિતાનું કામ કેવી રીતે કાઢી લેશે તેની રોજના ઘડ'એવામાં એ તો તર ગો ઉપર તરગ કરતો ચાલ્યો અને પછી પોતે કે રાજમાન્ય થશે અને પોતાનું સન્માન વધતાં કેવા કેવા હોદ્દાઓ પર અાવશે તેના શેખચલીના વિચારે ઢંગધડા વગર કરવા લાગ્યો. સવારે પ્રથમ પહોરને છેડે એ મહારાજા પાસે હાજર થયો.
હજૂરિ–દેવ' આપને સેવક હાજર છે. કામ સેવા ફરમાવો.”
મહારાજા–અલ્યા હરજી ' વિટને અને યશોભદ્રાને શી શી વાતો થઈ તે વિગતવાર કહે.” * હજૂરિ –અરે સાહેબ ! વાત શીને ચીત શી? એને અંદર મહેલમાં પિસવાના પણ સાસા છે, ત્યાં વાત કેણ કરે અને કાની સાથે કરે ?'
મહારાજા–પણ જરા સંદેશે તે કહેવરાવ્યો હશે, કાંઇ સનસનાટ ગણગણાટ તો કાને પડે હશે ?'
હજૂરિયે– મારા દેવ ! એને મહેલની બહાર દેવડીએથી જ પાછો તગડાવી મૂકે. એનાં તે ગજા હેાય ? એ તે શું બચ્ચાંના ખેલ હતા ? એ તે શુ ઠેકડીમાં ગપ્પા હાંકવાનાં હતાં ? એવા વિટ જેવા લઠ્ઠાઓ તે હારીને હેઠા બેસી જાય. એવા કામમાં એનું ગજું નહિ, એનો ભાર નહિ, એની તાકાત નહિ.'
મહારાજા–“ ત્યારે તું એ કામ કરીશ? મારો અને યશોભદ્રાનો મેળાપ કરાવી આપ”