Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 03 Sthanakvasi

Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 466
________________

४०४
आचाराङ्गसूत्रे टीका-'ऊ'मित्यादि-ऊर्ध्वमस्तिर्यग् दिक्षु सर्वतः सर्वप्रकारेण 'सब्बावंति इति सर्वासु 'च' शब्दाद् विदिशां सङ्ग्रहस्तेन विदिक्षु-इत्यर्थः, खलु-निश्चयेन प्रत्येक जीवेषु-मूक्ष्मवादरादिषु प्रत्येकं प्राणिषु यः कर्मसमारम्भः माणिविराधनादिरूपः खलु-निश्चयेन अस्ति। मेधावी-विदितप्राण्युपमर्दनजनितकटुकफलः, कर्मसमारम्भ परिज्ञाय-ज्ञपरिज्ञया ज्ञात्वा प्रत्याख्यानपरिज्ञया परिहत्य च स्वयम् एतेषु कायेषु= षड्जीवनिकायेषु दण्डं मनोवाकायैर्जीवविराधनारूपं नैव समारभेत नैव कुर्यादित्यर्थः। अपि च स एव एतेषु कायेषु चतुर्दशभूतग्रामवर्तिषु जीवेषु अन्यैर्दण्डं न समारम्भयेत्न्न कारयेत् , एतेषु कायेषु दण्डं समारभमाणानप्यन्यान्नैव समनुजानीयात्= नानुमोदयेत् । ये वाऽन्ये दण्डं समारभन्ते तैः दण्डसमारम्भविधायिभिः सह वक्तु
उर्ध्व, अधः और तिर्यग् दिशाओमें, सर्व प्रकारसे पूर्व, पश्चिम, उत्तर और दक्षिण दिशाओंमें, और "च" शब्दसे गृहीत विदिशाओं में वर्तमान सूक्ष्म और बादर आदिकके भेदसे १४ प्रकारके प्रत्येक जीवोंमें जो प्राणियोंकी विराधनारूप कर्मसमारंभ है, मेधावी-जिसने प्राणियोंकी हिंसासे उत्पन्न कटुक परिणाम जान लिया है ऐसा मेधावी (बुद्धिमान्) मुनि-उस कर्मसमारम्भको ज्ञपरिज्ञासे जानकर और प्रत्याख्यानपरिज्ञासे उसका परित्याग कर षड्जीवनिकायोंके विषयमें मन, वचन और कायसे जीवविराधनारूप दण्डका समारम्भ न करें, दूसरोंसे इन १४ प्रकारके जीवोंमें दंडका आरंभन करावें, और जो इनके विषयमें समारंभ कर रहे हैं उनकी अनुमोदना भी न करें। अंतमें शिष्यको संबोधित करते हुए सूत्रकार कहते हैं कि जो अन्य प्राणी षड्जीवनिकायोंमें दण्ड
ઉષ્મ, અધર અને તિર્યગ્ન દિશાઓમાં સર્વ પ્રકારથી પૂર્વ, પશ્ચિમ, ઉત્તર અને દક્ષિણ દિશાઓમાં “ચ” શબ્દથી ગૃહીત વિદિશાઓમાં વર્તમાન સૂક્ષ્મ અને બાદર આદિના ભેદથી ૧૪ પ્રકારના પ્રત્યેક જીવમાં જે પ્રાણીની વિરાધનારૂપ કર્મસમારંભ છે, મેધાવી-જેણે પ્રાણીઓની હિંસાથી ઉત્પન્ન કડવું પરિણામ જાણી લીધું છે એવા બુદ્ધિમાન-મુનિ કમસમારંભને જ્ઞપરિજ્ઞાથી જાણી અને પ્રત્યાખ્યાનપરિજ્ઞાથી તેને ત્યાગ કરી સ્વયં ષડૂજીવનિકા વિષે મન, વચન અને કાયાથી જીવવિરાધનારૂપ દંડને સમારંભ ન કરે, બીજાઓથી આવા ૧૪ પ્રકારના જીવમાં દંડને આરંભ ન કરાવે અને જે તેને સમારંભ કરે છે તેની અનુમોદના ન કરે. અંતમાં શિષ્યને સંબોધિત કરીને સૂત્રકાર કહે છે કે-જે અન્ય પ્રાણી આ ષડૂજીવનિકામાં દંડને સમારંભ કરે છે,
श्री. मायाग सूत्र : 3


Page Navigation
1 ... 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719