________________
પુનર્જન્મ
ભાવાર્થ–સુકૃત આચરણ કરવાવાળાને જન્મ, શુભ નિમાં થાય છે. એટલે કે બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય, અથવા વશ્ય ચેનિમાં. દુષુપ્ત આચરણ કરવાવાળાને જન્મ, અશુભ નિમાં એટલે કે કુતરા, સુઅર અથવા ચંડાળમાં થાય છે..
પારસીઓના ધર્મશાસ્ત્ર “ત્તિગ્રંથમાં લખ્યું છે કે, મનુષ્યને આ જીવનમાં દુઃખ અને શેકને જે અનુભવ થાય છે, તેનું કારણ પહેલા ભવમાં પોતે કરેલું કર્મ છે. બૌદ્ધદર્શનમાં જન્માન્તરવાદને ઉપદેશ:
કહેવાય છે કે બુદ્ધદેવે બોધિવૃક્ષની નીચે સંબંધિને. પ્રાપ્ત કરવા ટાઈમે નીચે મુજબ કલાક કહ્યો હતે.
अनेकजाति संसारं, संधाविस्सं अनिब्बिसं । गहकारकं गवेसंतो, दुक्रवा जाति पुनप्पुनं ।। गहकारक ! दिहोसि, पुन गेहं न काहसि । सध्वा ते फासुका भग्गा, गहकूरं विसंखितं ।। क्सिं वारं गर्तचित्तं, तण्हा न खय मज्झगा ॥
ભાવાર્થ–દેહરૂપ ઘરને બનાવનારને ઢંઢતાં ઢંઢતાં તે નહિં પામવાથી કેટલીયે વાર જન્મ લીધે છે. કેટલીયે વાર: સંસારમાં ભટકી ચૂક્યો છું. વારંવાર જન્મ લે બહુ જ દુઃખકારક છે ! હે ઘર બનાવવાવાળા ? આ વખતે તને, જોઈ લીધું છે. હવે તેને ઘર નહિં બનાવવા દઉં. તારા બધા ફંદો ત્રુટી ગયા છે. ગ્રહકૂટ નાશ થઈ ગયું છે. મારા... નિવણગત ચિત્તમાં તૃષ્ણ હવે નામ લેવાને પણ નથી.