________________
૧૦૮
આત્મવિજ્ઞાન - ત્યાંથી અહીં મનુષ્ય સુધી તેમના આત્મપ્રદેશની પંકિત તેમણે બનાવેલા પાંચેય ઉત્તરકિય શરીર સાથે સંબંધવાળી છે. મોટા શહેરમાં સો-બસે કદમને આંતરે વીજળીના થાંભલાઓ હોય છે. અને દરેક થાંભલાઓ પાવર હાઉસથી શરૂ થયેલા વીજળીના તારવડે અનુસંધાનવાળા જેમ હોય, તેજ પ્રમાણે કઈ પણ ઈન્દ્રાદિ એક જીવ, વૈક્રિય લબ્ધિવડે ગમે તેટલાં જુદાં જુદાં શરીરે વિક, લાખ એજનના નજ બુદ્ધીપને બાળક બાળીકાઓના રૂપિવડે ભરી દે, તે તે દરેક રૂપવાળા ઉત્તરક્રિય શરીરની સાથે મૂળ શરીરમાંથી નીકળેલ આત્મ પ્રદેશની પંકિતઓનું અનુસંધાન તે અવશ્ય હોય છે. મૂળ શરીરમાં જે આત્મા હોય છે, તેજ આત્મા, પિતે વિકુર્વેલા બનાવેલા ભિન્ન ભિન્ન અનેક શરીરમાં વ્યાપીને રહેલું હોય છે. અને મૂળ શરીર તેમજ વિકુર્વિત શરીરે -વચ્ચે તેજ આત્માના પ્રદેશની પંક્તિનું અનુસંધાન પણ હોય છે. તાત્પર્ય એ છે કે ગમે તેવા પ્રસંગમાં પણ આત્માના અસંખ્યપ્રદેશમાંથી એકપણ આત્મપ્રદેશ કઈ કાળે છૂટો પડતું નથી.
અસંખ્ય પ્રદેશ પ્રત્યેક આત્માના પ્રત્યેક આત્મપ્રદેશમાં અનંતજ્ઞાનાદિ શકિત ભરેલી છે. અનંત જ્ઞાનાદિ શક્તિને આવિર્ભાવ એ આત્માને પરિપૂર્ણ શુદ્ધ પર્યાય છે. આત્માની
એ જ અનંતજ્ઞાનાદિ શકિતને તિભાવ એ આત્માને -અશુદ્ધ પર્યાય છે.
અનાદિથી આત્મા, વિવિધ કર્મના ચેગે અશુદ્ધ છે.