________________
પુણ્ય-પાપની ચતુભંગી અંગે એક અજૈન વિચારકની વિચારદ્રષ્ટિ
જૈન દનમાં દર્શાવેલ પુન્ય-પાપની ચતુસંગીને, ઇકમાલખાન નામે કોઈ વિચારકે કહેલ હકીકતથી સમજીએ.
(૧) મનુષ્ય નીચકુળમાં જન્મ્યા હોય અને આખાય જન્મ નીચફ઼ત્યા કરવા પાછળ જ મશગુલ બની રહે, એ તિ મરમાંથી આવ્યા અને તિમિરમાં જશે.
(૨) હીનકુળમાં જન્મ્યા હૈાવા છતાં આખી જી’ઢગી. મનસા, વાચા અને કણા, સત્ક્રમમાં પ્રવૃત્ત રહે, એ તિમિરમાંથી ન્યાતમાં જવાના
(૩) ઉચ્ચકુળમાં જન્મેલે અને મળવાન તથા રૂપવાન હાવ છતાં મન, શરીર અને વાણીથી જીંદગીભર દુરાચરણુ. જ કરતા રહે, એ જ્યેાતિમાંથી તિમિરમાં જશે.
(૪) ઉચ્ચકુળમાં જન્મી સદા સદાચરણ કરતા રહે તે ન્યાતમાંથી જ્યોતમાં જવાના,
ઉપરાક્ત રીતે ચારે ભાખતા તેઅનુક્રમે (૧) પાયાનુ અધિ. પાપ (૨) પુણ્યાનુબંધિ પાપ (૩) પાપાનુબંધિ પુણ્ય અને (૪) પુણ્યાનુધિ પુણ્ય સમજવુ .
