________________
* આત્મવિજ્ઞાન લેઢામાં સુવર્ણ થવાની યેગ્યતા થાય તે સુવર્ણપણું પામે. સુવર્ણમાં તે સ્વાભાવિક સુવર્ણપણું છે જ. તેમ ઉચ્ચકુળમાં સ્વભાવથી જ ઉચ્ચ સંસ્કાર સાંપડે છે. ત્યાં તે ધર્મના સંસ્કારે જન્મથી જ સિદ્ધ છે. ધર્મ કરવા માટેના સુસંસ્કાર સદાચાર અને ધર્માચરણ કરવા માટેની અનુકૂળતાએ ઉચ્ચકુળમાં તે સંકળાયેલી જ છે. બહારથી લાવવી પડતી નથી.
શ્રીમંતને ઘેર જન્મેલે ગરીબ પણ થાય. અને ગરીબને ત્યાં જન્મેલે શ્રીમંત પણ થઈ જાય. આ બધું જાણવા છતાં શ્રીમંતના ઘેર જન્મેલા છોકરાને જન્મ સમયે ભાગ્યવાન ગણીયે છીએ. અને દરિદ્રના ઘેર જન્મેલા છોકરાને ભાગ્યહીન દુર્ભાગી માનીએ છીએ.
જાતિ-કુળ-રૂદ્ધિ-બળ-રૂપ-એશ્વર્ય શ્રુત અને લાભ એ આઠેયની અનુકૂળતા તે પુણ્યથી જ પ્રાપ્ત થતી હોવા છતાં, ઉચ્ચકુળ યા ગેત્રમાં જન્મેલાની શેષ સાતે અનુકૂળતાઓ આધ્યાત્મિક જીવનના વિકાસમાં સહાયક એવી સુસં સ્કારપષક બની રહેતી હોવાના કારણે પુણ્ય પ્રાપ્ત તે અનુકૂળતાએ, નવીન પુણ્યબંધના નિમિત્તભૂત બની રહે છે. પરંતુ કુળ-ગેત્ર જે આધ્યાત્મિક સંસ્કૃતિહીન હોય તે જાતિ-રૂદ્ધિ-બળ-રૂપ અધર્ય-શ્રુત અને લાભ એ સાતેની અનુકૂળતાઓ વિપરીતપણે પરિણમે છે, અગર તે પ્રાપ્ત અનુકૂળતામાં અભિમાની બની રહેવાય છે.
આ રીતે ઉપરોક્ત અનુકૂળતામાં ઉચ્ચકુળવાળાને તે