________________
વિવિધ શરીરઘારક આત્મા
૧૧૩ અત્યંત અપવિત્ર એવા રક્ત, ચર્મ, માંસ, હાડકાં, આદિ વાળા આ શરીરમાં આત્મા રહેવા છતાં પણ તે પિતે અત્યંત પવિત્ર છે.
કઈ ચીજની અંદર ભરેલી હવાને દબાવી શકાય છે. પરંતુ કેઈ કથળી વગેરે ન હોય તો તે હવાને દબાવી શકાતી નથી. તેવી રીતે શરીરની અંદર જ્યાં સુધી આ આત્મા રહે છે, ત્યાં સુધી જ ગાદિકની પીડા તે અનુભવે છે. - જ્યારે અગ્નિ, લઢામાં પ્રવેશે છે, ત્યારે લુહાર તેને હથોડાથી ટીપે છે. પરંતુ જ્યારે લોઢામાંથી અગ્નિ બહાર નીકળી જાય ત્યારે તેને કાણુ ટીપી શકે ? એવી રીતે આત્મા શરીરધારી છે, તેને જ બાધા-પીડા થાય છે. શરીર રહિત બનતાં આત્માને કેઈ બાધા-પીડા રહેતી જ નથી.
બહારનું આ શરીર સાત ધાતુમય છે. એની અંદર બીજાં બે શરીર આવેલાં છે. તે અતિ સૂક્ષમ છે. તેને તૈજસ અને કાર્મણ કહે છે. આ રીતે ત્રણ પરકેટાથી વેખિત કારાગૃહમાં આ આત્મા નિવાસ કરે છે.
બાહ્ય દેખાતા સાત ધાતુમય શરીરને ઔદાકિના નામથી ઓળખાય છે. પરંતુ અંદરનું કામણ શરીર તે કાલકૂટ વિષ સમાન છે. ભયંકર છે, અને તે અષ્ટ કર્મ સ્વરૂપ છે.
આત્મપ્રદેશે સાથે લાગેલા કર્મપરમાણુઓને સમૂહ તે કામણુશરીર છે. આ કામણુશરીર તે નવા અને જુના કર્મના સમૂહરૂપ છે. આત્માની સાથે એકાકાર થયેલ આઠે કર્મની અનંત વગણના પિંડનું નામ જ કારણ શરીર છે.