________________
૧૨૦
આત્મવિજ્ઞાન
અને છે. માટે સૌથી પહેલાં આત્માનુભવરૂપી અગ્નિથી કાણુ શરીરના વિસ્તારને બાળી નાંખવા જોઇએ. તે પછી તેજસ અને બાહ્ય ઔદારિક શરીર બધુ ય સ્વતઃ નાશ પામવાથી ફીથી જીવને દેહરૂપી કારાગૃહવાસ ધારણ કરવા પડતે નથી.
આ આત્મા કયારેક રાજા થાય છે, તે કયારેક રક થાય છે. કારેક સ્વામી થાય છે, તેા કયારેક સેવક બને છે. કૈાઇ વખતે ભિખારી તા કાઇ વખતે શ્રીમત બને છે. કયારેક પુરૂષનારૂપે તે કયારેક સ્ત્રીનારૂપે અને છે. વિશેષ શું! આ સંસારમાં આ આત્મા, તે નર, સુર, ખગ, મૃગ, વૃક્ષ, નારકાદિ અનેક ચેાનિયામાં ભ્રમણ કરતા થકા દુઃખ ભોગવે છે, આ બધાનુ કારણ આત્માની સાથે સંબંધિત ખની રહેલુ કા ણશરીર જ છે. અજ્ઞાનઅવસ્થાવત આત્મા, આ કામ ણુ શરીરના અમુક અમુક અંશે પ્રતિસમય આત્માથી નષ્ટ કરતા હેાવા છતાં, નષ્ટ પામતા તે અંશેા કરતાં અન ંત ગુણા અન્ય અશાના આ કાણુ શરીરમાં વધારે થાય છે પરંતુ મિથ્યાત્વદશા અનુભવતા આત્માને આની કઈ દરકાર કે સમજ જ હાતી નથી. તેના સ ́સ્કારે તા, ભૌતિક સામગ્રીની અનુકૂળતા પ્રાપ્ત કરવાના અને પ્રાપ્ત થયેલ તેવી અનુકૂળતાના સચેગામાં અભિમાની મની રહેવાના જ હાઈ, પેાતાના આત્માની આંતરિક સ્થિતિ કેવી સજાઈ રહી છે, તેના વિચાર કરવાની તેને જરાપણ પડી નથી.
મિથ્યાત્વના કેફમાં તેને એ પણ ભાન નથી હેતુ કે શરીર શુદ્ધાં સર્વાં ખાદ્ય સામગ્રી સચાગિત જ છે, સયાગિત