________________
વિવિધ શરીરધારક આત્મા
૧૧૭
આ ખાદ્યશરીરમાં રહે છે, જેને હાઇપેાથૈલ્મસ કહેવાય છે. એ યંત્રદ્વારા માનવશરીર ભારે દક્ષતાપૂ કામ કરે છે. એ યંત્ર. શરીરની પ્રત્યેક અંગની આવશ્યક્તા અનુસાર તાપમાનને સંતુલનમાં રાખે છે, પરંતુ જ્યારે શરીરમાં વિકાર અને વિજાતીય તત્ત્વ, પૂરતા પ્રમાણમાં વધી જાય છે, ત્યારે એ હાઇપેાથૈલ્મસના હાથ બહારની વાત થઈ જાય છે. તે તાવ દ્વારા સૂચન આપે છે કે શરીર પર શત્રુએનુ આક્રમણ થયુ' છે. એટલે તેને બહારથી આવશ્યક સહાય પહોંચાડવામાં આવે છે.
આ પ્રમાણે દરેક જીવની સાથે અનાદિ સંબદ્ધ રહીને, ભુક્ત એટલે લીધેલા આહારના પાચનઆદિમાં સહાયક થનારૂ તેજસશરીર છે.
તૈજસશરીર અ ંગે વધુ જાણવા જેવી હકીકત એ છે કે તૈજસશરીર તે આહારાદિના પાચનનું કારણ હાવા ઉપરાંત, અમુક જાતના તપાનુષ્ઠાનથી તેજસલબ્ધિ પ્રાપ્ત કરનાર મનુષ્યા, તેજસ શરીરમાંથી શ્રાપ નિમિત્તો તેજોલેશ્યા અને ઉપકાર કરવા નિમિત્તે શીતલેશ્યાના પ્રયાગ કરી, તેજોલેશ્યા વડે સામેની વસ્તુને ખાળી નાંખે છે, અને શીતલેશ્યાવડે મળતી વસ્તુને ઠંડી કરી શકે છે.
બાહ્ય દેખાતા સ્થૂલ શરીરને છેડીને અન્ય શરીરમાં જન્મ પામ્યા પહેલાં વિગ્રહ ગતિમાં (એક ભવથી છૂટી ખીજા ભવમાં જતાં વાટે વહેતાં) જ્યારે આત્મા ગમન કરે છે,