________________
આત્મવિજ્ઞાન બાહ્ય સામગ્રીએ મહામહેનતે સંપાદન થઈ હોય, અને સફલતાને આનંદ અનુભવાતે હોય, ત્યાં તે ઓચિંતે તે જીવન (જિંદગી)ના દેહમાંથી છૂટી જઈ, ઈચ્છાએ કે અણુ ઈચ્છાએ પણ અન્ય દેહધારી બનવું જ પડે. ત્યાં પૂર્વના દેહને અનુકૂળ એકત્ર કરી રખાએલી સામગ્રીઓને સંબંધ ત્યત દેહ સંબંધની સાથે જ છૂટી જાય, અને અન્ય દેહધારી બનવા ટાઈમે પુનઃ તેવું બધું ફરીને વસાવવું પડે. પૂર્વના ઉપર તેને કઈપણું હક્ક નહિં. આવું તે પ્રત્યેક જીવને અનંતકાળથી કરવું પડે છે. જ્યાં સુધી એક ઠેકાણે કાયમી માટે કરીને બેસવા જેવી સ્થિતિમાં જીવ નહિં મૂકાય ત્યાં સુધી વારંવાર આવી સ્થિતિએ જીવનું ચક્ર ચાલ્યા જ કરવાનું.
મૃત્યુ એ આપણા અસ્તિત્વને અંત નથી આણી દેતું, એમ માનવાને પૂરતા વિશ્વસનીય પુરાવાઓ મૌજુદ હેઈ, સ્વીકારી લેવું જરૂરી છે કે દૈહિક સંગની ફેરબદલી તેજ જીનું મૃત્યુ અને જન્મ છે. અમુક અવધિ પૂર્ણ થતાં ઈચ્છાએ કે અણુઈછાએ પણ જીવને દેહપલટો થતે જ રહે છે. એ પદ્ધતિ તે સંસારમાં દરેક પ્રાણિને માટે અનાદિકાળથી ચાલુ છે.
એક દેહમાંથી મુક્ત બની અન્ય દેહ ધારણ કરવાને પ્રસ્થાન કરતાં, જીવના તે તે દૈહિક સંબંધ ધરાવતાં તે કુટુંબ પરિવાર આદિ સંબંધીઓના તથા ભેગ-ઉપભેગની સામગ્રીઓના સંગેનો પણ દેહત્યાગની સાથે સાથે ત્યાગ