________________
સર્વ જીવોનું સંખ્યા પ્રમાણુ માટે જિજ્ઞાસુઓએ ચેથા કર્મગ્રંથમાં દર્શાવેલ સંખ્યાત, અસંખ્યાત અને અનંતાની હકીક્ત સમજી લેવી.
જેનશાસ્ત્રમાં સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા અને અનંતાના સ્કૂલ પણે અનુક્રમે ૩+# મળી કુલ-૨૧ ભેદ દર્શાવ્યા છે. પરંતુ સૂફમપણે તે સંખ્યાની સંખ્યાના સંખ્યાત પ્રકાર, અસંખ્યાતી સંખ્યાના અસંખ્ય પ્રકાર, અને અનંતી સંખ્યાના અનંત પ્રકાર બતાવ્યા છે. સ્થૂલદ્રષ્ટિએ આવી સૂમ બાબત, આજના આળજીને અંતઃકરણમાં એકદમ ઉતરી શકે નહિં. પરંતુ યુક્તિથી વિચાર કરવામાં આવે તે અતીન્દ્રિય સંખ્યાના અસંખ્યાત કે અનંત પ્રકાર માટે જરૂર, હૃદયની કબૂલાત થઈ જશે.
એકંદર ગણિતના વિષય તરફ દષ્ટિ કરીએ તે અનં. તની સંખ્યાના અનંત ભેદે છે. આજના જીવને એ વાત હૃદયમાં જલદી ઉતરવી મુશ્કેલ છે. પરંતુ આપણા ઉપગમાં આવતી સેંકડેની, હજારની કે લા વગેરેની સંખ્યાનો વિચાર કરીશું, તેના ભેદે વિચારીશું તે અનંત સંખ્યાના અનંત પ્રકારે માનવામાં જરાપણુ આનાકાની નહિં થાય.
આપણને કોઈ પૂછે કે સેંકડોની સંખ્યાના કેટલા પ્રકાર? અહીં ગણિતના વિષયમાં કુશળ ગણ મનુષ્ય, તરત જ બેલશે કે સેંકડો.
એક, બે, ત્રણ-ચાવત્ નવાણું સુધીની સંખ્યા, સેંકડેમાં નહિં ગણાય. પરંતુ ૧૦૦ ની સંખ્યા, સેંકડેમાં ગણાશે. ૧૦૧ ની સંખ્યા પણ સેંકડોમાં. એમ એકત્તર
