________________
આત્મવિજ્ઞાન
૪૮
હેવા છતાં ય સામેની વ્યક્તિને કષ્ટ દેવાના સંસ્કાર કચથી આવે ? આ હકીકત જ પુનર્જન્મને અનુમાન પ્રમાણથી સત્ય પૂરવાર કરે છે. ભારતવર્ષમાં ઉત્પન્ન થયેલ વ્યક્તિઓને પણ ભારતવષ ના શાસ્ત્રામાં આ રીતે વણ્વત દ્રષ્ટાંતાન કેટલાકને ખ્યાલ પણ હેાતા નથી, એ કમશે!ચનીય ન કહેવાય.
ફક્ત ભારતમાં જ નહિં, પરંતુ યુરાપ આદિ પાશ્ચાત્યદેશેામાં પણ બની ગયેલી કેટલીક અદ્ભુત અને ચમત્કારી ઘટનાએ નાસ્તિકોના દિલમાં ય પૂર્વભવના અસ્તિત્વની શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન કરે છે. અને મૃત્યુબાદ પણ આત્મા અન્ય દેહધારી અવસ્થામાં અસ્તિત્વ ધરાવવાનું પ્રમાણ કરાવે છે. આવી ઘટનાઓના ઉલ્લેખ શાયન્સ એન્ડ શેડાલ” નામે પ્રકાશિત એક અ ંગ્રેજી પુસ્તકમાં મળે છે. તે ઘટનાનું મૂળ ઉત્પત્તિ કારણ, વન્તમાન દેહધારી અવસ્થાના પૂર્વજન્મમાં અંધાયેલ સંસ્કારી અને લેણાદેણી સંબધાના જ ફળસ્વરૂપ, હાઈ શકવાનું માનવું પડે છે.
પૂર્વ ભવેામાં બની રહેલા વૈરભાવના સ ંસ્કાર, જીવેામાં કેટલીક વખત એટલા બધા અવ્યક્ત હોય છે કે ખુદ પેાતાને પણ તેનેા ખ્યાલ આવી શકતા નથી. તે ગુપ્ત સંસ્કારાના ફળસ્વરૂપ અને નહિં ચિંતવેલા નિમિત્તના સંચાગે ભવિષ્યમાં પેાતાના જ હાથે પેાતાના સ્નેહીની હત્યા થવાના ખ્યાલ જીવને હાઈ શકતા પણ નથી. કાઈ દ્વિવ્ય દ્રષ્ટા જ્ઞાનીપુરૂષદ્વારા, યા કેાઈ ન્યાતિષી અથવા નિમિત્તજ્ઞ દ્વારા પહેલેથી ચેતવણી
