________________
૪
આત્મવિજ્ઞાન
હરનાથ પાસે, બીજો એક, આડે રસ્તે ચડી ગયેલા યાગી આવીને વિનંતી કરે છે. આ પતિતયેાગી હરનાથને જણાવે છે કે પેાતાના પાપ ભરાઈ જવાથી તે થોડા સમયમાં મૃત્યુ પામવાના છે. તે પછીના જન્મમાં શુ થવાના છે, કયાં જન્મવાના છે, તેના અણુસાર આપે છે. તે હરનાથને જણાવે છે કે અમુક વર્ષો પછી હરનાથના ગુરૂ તેને આ મધને માંથી મુક્ત કરી શકશે.
આશ્ચય કારક રીતે આ પતિતયેગી મરી જાય છે. અને તેણે ભાંખેલી ભવિષ્યવાણી પ્રમાણે તેની પછીના જન્મમાં ગતિ થાય છે. તેમજ હરનાથના ગુરૂ તેને મુક્તિ અપાવે છે. આખા પ્રસંગ ઘણા વિસ્મયકારક છે.
ઉપર દર્શાવેલા અને બનાવામાં પછીના જન્મ વિષેની આગાહી છે. તે આગાહી પ્રમાણે હકીકતા બનતી જોવામાં આવવાથી પુનર્જન્મના મત પ્રત્યે શ્રદ્ધા જન્મે છે.
આ રીતે આવા પ્રકારના સાંસ્કારેથી પણ જન્માંતર ( પૂભવ ) સિદ્ધ થાય છે. પરંતુ એવા પણ પ્રગાઢ જડવાદીએ હેાય છે કે તેમના અવિશ્વાસરૂપ દુર્ભેદ્ય કિલ્લાને યુક્તિઓ પણ તાડી શકતી નથી. જે પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ વિના અન્ય કઈ વાત ઉપર વિશ્વાસ કરતા નથી, તેવા એને કેટલાંક પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ પણ બતાવવાં જરૂરી છે. એટલે હવે જાતિસ્મરણુ ( પૂર્વભવનું સ્મરણ ) ના કેટલાક પ્રત્યક્ષ પુરાવા અતાવતાં દ્રષ્ટાંતા વિચારીએ.
