________________
૩૮
આત્મવિજ્ઞાન
જન્મ છે. જન્મ થતાં જ જીવમાં એ મરણ ભય દેખાય છે. જો તેણે પૂર્વ જન્મમાં મરણુના દુઃખના અનુભવ કર્યાં ન હૈત, અને જો તે દુ:ખના સંસ્કાર સ્મૃતિરૂપમાં આ જન્મમાં અન્યા ન હેાત તે તેને મરણના ભય જન્મથી જ ક્યારે ય પણ ન હેાત. આ રીતે પત જલીએ ચેાગદર્શનમાં જન્માંતરની સાધક યુક્તિ આપી છે.
હીપ્નોટીઝન દ્રારા થતી પુર્વજન્મની સ્મૃતિ :
એવા અનેક માનવા છે કે એ જાતજાતના ભયથી સદા પીડાતા ડાય છે. આવા માસા, એ ભય વગેરેની ગ્રન્થિની પીડાનાં કારણેા ઉકેલી શકતા નથી. કેમકે તેમના વમાન જીવનમાં તેનાં કારણે તેમને મળતાં નથી.
વિદેશી પ્રયાગવીર એલેકઝાંડ કેનાને' પેાતાના “ધી પાવર વીધીન” નમે અંગ્રેજી પુસ્તકમાં આ અંગેના રજી કરેલ પ્રયાગો પૈકીના બે પ્રયાગ તરફ દ્રષ્ટિપાત કરતાં સમજાય છે કે-વશીકરણ વિદ્યાને આશ્રય લેવા દ્વારા છઠ્ઠા નંબરના વશીકરણ પ્રયાગમાં સફલતા પ્રાપ્ત થાય તેા તેમના પૂર્વ જન્મની સ્મૃતિઓ ખડી થઈ જવાથી તેમાંથી વ માનકાળની ભય- -ગ્રન્થિઓનાં કારણે। પકડી શકાય. “ ધી પાવર વીધીન ' નામે અંગ્રેજી પુસ્તકમાં એક પ્રયોગ એવે દર્શાવેલા છે કે :
એક માણુસ તે. તે કોઈ દિવસ લિટમાં ઉતરતે નહિં. કેમકે તેને લિફ્ટ પડી જવાને ખૂબ જ ભય હતેા. એક વખત તે એક હિગ્નેટિસ્ટની પાસે ગયે. પેાતાની
