________________
લેાાત્તર જીવન માધ
લેાકેાત્તર જીવન–માધ
ષટ્કનિકાયને અખાધ અને નિશ્ચય-વ્યવહારનું શ્મજ્ઞાન, આ બે દોષ દયાને લોકિક બનાવે છે. લોકોત્તર યામાં ષટ્નવનિકાય અને નિશ્ચય-વ્યવહારનું જ્ઞાન રહેલું હોય છે.
એ રીતે શ્રી નવકારમંત્રને પણ લેાકેાત્તર બનાવનાર શ્રી પંચ પરમેષ્ટિએ સ`બધી યથાર્થ જ્ઞાન અને નિશ્ચય-વ્યવહાર સ`બધી યથાય બાધ છે. એ બેમાંથી એકનુ' પણ અજ્ઞાન નમસ્કારને લૌકિક નમસ્કાર બનાવે છે.
એ જ્ઞાન કદાચ પેાતાને ન હોય પણ મંત્ર પ્રદાતા ગુરુને હાય, તે હજી ચાલે. એમાંથી એકેયને ન ઢાય, તા ન ચાલે.
લૌકિક ઇથા અને લૌકિક નમસ્કાર, અલૌકિક જીવનની ધ્યેયની પ્રાપ્તિમાં અપૂરતાં નીવડે છે.
૬૦૧
લૌકિક દયા મુખ્યત્વે દ્રવ્ય દયારૂપ હોય છે. તેના વિષય તરીકે સમગ્ર જીવાતિ નથી હોતી, સમગ્ર જીવનતિ પ્રત્યે દયા ભાવ યાને સ્નેહભાવ ષoવનિકાયના યથાય ખાધથી પ્રગટે છે.
નિશ્ચય અને વ્યવહાર એ એ નય છે, ષ્ટિકાણુ છે. આગળ ઘેાડા અને પાછળ રથ એ દૃષ્ટિકાણુ અપનાવવાથી-અર્થાત્
નિશ્ચયષ્ટિ હૃદય ધરીજી, પાળે જે વ્યવહાર; પુણ્યવત તે પામશે, ભવસમુદ્રના પાર.'
તેમાં તારનાર આ સૃષ્ટિના દાતા જોઈએ. કારણ કે આવી ષ્ટિના સ્વામી
આ ષ્ટિને વિશ્વદૈષ્ટિ પણ કહે છે. તે આ દૃષ્ટિની જૈન છે.
આ. ૭૬
શ્રી અરિહતા છે, એવી દૃઢ સમજ રહેવી શ્રી અહિત જ છે.
પરને સ્વાધિક ભાવ આપવાનું દૈવત પ્રગટવુ'
જીવમાં શિવનુ' દર્શન આ દૃષ્ટિ કરાવે છે. તેથી તેને જિનદૃષ્ટિ પણ કહે છે,
શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ નમસ્કારના સાર પણ એ જ છે કે—જીવ માત્રના હાદિક સત્કાર
કરેા. આ સત્કાર એ એક એવુ` મહાન સત્કાર્ય છે કે, જેના પ્રભાવે જીવ, શિવપદને અધિકારી બને છે. આ સત્કાર્ય તે ભાવ નમસ્કાર છે.
卐
