Book Title: Achalgadh Sachitra Aetihasik Varnan
Author(s): Jayantvijay
Publisher: Yashovijay Jain Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006289/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agnadAha ja namASai Rustu{BSaadlif[l/BliP | LI | 1 2 DUR) - ja munirAja zrI jayaMtavijayajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bhAga trIjo - zrIjayaMtavijayajI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAka para bhAjapanA a a la ga 8 [ sacitra aitihAsika varNa na] (AbU bhAga trIjo) ja kAra ja lekhakaH nA ItihAsapremI, zAntamUrti munirAja zrI. jayaMtavijayajI kAkA mAtA kAra ra ra [ vi. saM. 2004 vIra saM. 2474 ] dharma saM. 26 kiMmata 1-8-0 . Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka bhAyacaMda amaracaMda zAha. maMtrI : zrIyazovijaya jaina graMthamAlA gAMdhIceka, bhAvanagara (kAThiyAvADa) prathama AvRtti H vi. saM. 2002 bIjI AvRtti H vi. saM. 2004 goviMdalAla jagazIbhAI zAha | zAradA mudraNAlaya; - pAnakera nAkA, amadAvAda. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana jagapUjya zAstravizArada jainAcArya sva. zrI vijayadharmasUrijI mahArAjanA vidvAna ziSyaratna zAntasUti munirAja zrI jayantavijayajInA nAmathI have viddha jagata bhAgye ja ajANyuM haze. temanI prauDha lekhinIthI lakhAyela (1) "siddhAntaranikAnuM TippaNa, (2) vihAravarNana, (3) "AkhuM gujarAtInI nAnI-moTI e AvRttio, (4) "brAhmaNavADA), (5) hemacaMdravacanAmRta', (6) "zrIabda-prAcIna-jaina-lekhasaMdeha', (7) "zaMkhezvara mahAtIrtha' vagere mahatvanA graMtha, tathA temaNe saMpAdita karela "zrIuttarAdhyayanasUtra' ( kamalasaMyamI TIkAyukta ) tathA "abhidhAnacintAmaNi" kezanI akarAnukramaNikA vagere amUlya graMtha agAu chapAI cUkyA che. tyArapachI temane A suMdara graMtha prakaTa karatAM amane khUba AnaMda thAya che. zrIacalagaDha e prAcIna ane mahattvanuM tIrtha che. ItihAsavettA munirAja zrIjayantavijayajIe A pustaka dvArA A prAcIna tIrthanuM zuddha ane aitihAsika daSTie suMdara varNana karI tenI mahattAmAM vadhAro karyo che. ati parizrama laIne zedha-baLapUrvaka taiyAra karela temane A graMtha purAtattvavettAo, vidvAne ane tIrtha premIomAM AdarapAtra thaI paDaze temAM zaMkA nathI. vaLI A tIrtha saMbaMdhI 16 chabIo, suMdara chapAI pAkuM bAIDIMga ane suMdara jekeTane lIdhe A pustakanI bAhya AkRti paNa mane hara banI che. AvA suMdara graMthane prakaTa karavAnuM sadbhAgya amane prApta thayuM che, te mATe ame munirAja zrIjayaMtavijayajInA AbhArI chIe. ' Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ati duHkhada ane bhayaMkara vizvayuddhane lIdhe thayelI asahya medhavArI haju cAlu hovAthI, A pustaka chapAvatAM, AmAM sAmAnya rIte lAgavuM joIe tenA karatAM ghaNuM vadhAre kharca lAgyuM che. * A pustaka chapAvavAmAM amane bilakula sahAyatA maLI nathI, tethI nirUpAye amAre pahelAM karatAM kiMmata cheDI vadhAre rAkhavI paDI che. A pustakanuM kula kharca bAda karatAM je kAMI rakama vadhaze, te bIjuM sAhitya chapAvavAnA kAmamAM vaparAze. ' aMtamAM-pUjya gurudeva amane AvuM bIjuM lekepayogI vadhAre sAhitya pragaTa karavAnuM sAmarthya Ape, e ja mahecchA. --prakAzaka Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstravizArada jainAcArya sva. zrIviyadharmasUrIzvarajI mahArAja Page #9 -------------------------------------------------------------------------- Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOOOOOOOOOOOCESECCESSE ******************* tIrtha bhaktimAM sadAya tallIna ane tI rakSA mATe satata prayatnazIla paramapUjya gurudeva svastha zAstravizArada jainAcArya zrIvijayadhama sUrIzvarajI mahArAjane, teozrInA AbhutInI AzAtanA dUra karavA rUpa punita kAOnI smRti nimitte, zrIbhutItha'nA eka aMzarUpa zrIacalagaDha tInA vananu A laghu pustaka sAdara samarpaNa . 33333333333333 RCCGG CCCCCCCCCCCJJJJN Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurudevastutiH dharmo vijJavareNyasevitapado dharmaM bhaje bhAvataH, dharmeNAvadhutaH kubodhanicayo dharmAya me syAnnatiH / dharmAccintitakAryapUrtirakhilA dhamasya tejo mahat, dharme zAsana rAgadhairya suguNAH zrIdharma ! dharmaM diza // 1 // - anekAntI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // yakSarASTra maNibhadro vijayatetarAm // kiMcit vaktavya zrIudayapura (mevADa) mAM sa. 1991nuM cAturmAsa pUrNa karIne tyAMthI ame mAravADamAM 'pI'DavADA thaIne AburoDa (kharADI) gayA hatA. te vakhate acalagaDha uparanA zrI RSabhadhruva bhagavAnanA maMdira upara tathA tenI AsapAsanI 24 derIo upara kalaze| tathA dhvajAdaDAM ghaNAM varaseAthI hatA nahIM. tathA AburoDa (kharADI)thI lagabhaga doDha mAIla dUra sAuMTa AbunI pAkI saDakanA mAIla naMbara 16nI pAse Avela mAnapura nAmanuM gAma che, tyAMnA jIrNa thaI gayela prAcIna jinama Mdirane lagabhaga pacAsa varasa pahelAM jIrNodvAra thayA hatA, chatAM tyAM zrAvakAnI vastI bilakula nahI hAvAthI te maMdiranI pratiSThA thaI naheAtI. uparyukta ane sthAnAnA vahIvaTa zrIrAhiDA gAmanA samasta paMcamahAjana ( jaina sadha samasta)nA hAthamAM hAvAthI, ameA AburADathI vihAra karIne phAgaNa mAsamAM rAhiDA gayA, tyAre esavAla ane peAravADa samasta saghane ekatra karI temanI samakSa uparanAM banne kAryoM mATe samajUtI sAthe upadeza ApatAM tyAMnA samasta saMghe saharSa uparyukta banne kAryo taratamAM ja karavAnA nizcaya karyo. muhUrta kaDhAvatAM banne pratiSThA mATe vaizAkha suddhimAM phkta traNa ja divasanA aMtare banne murto AvyAM, tethI ane ThekANe ekI sAthe nahI pahoMcI zakAya, ema rAhiDAnA zrIsaMghane lAgavAthI, mAnapura jaina maMdiranI pratiSThAnuM kArya te vakhata pUratuM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulatavI rAkhIne acalagaDha mATenI badhI taiyArIo thoDA ja samayamAM karIne, ghaNuM ja AnaMda ane utsAhapUrvaka acalagaDha uparanA zrIgaSabhadeva bhagavAnanA jinAlaya tathA tenI pharatI cAvIsa derIo upara suvarNa kaLaze ane dhajAdaMDanI pratiSThA karAvIne vi. sa. 192nA vaizAkha sudi 10nA divase caDAvavAmAM AvyA. hiDA zrIsaMghanA AgrahathI A pratiSThA upara ame acalagaDha gayA hatA. pratiSThAnuM kArya patI gayA pachI tyAMnAM zrI kuMthunAthajInAM derAsaramAMnI dhAtunI lagabhaga 160 jinamUrtionA lekhe levAnA bAkI hatA te lekhe utAravA mATe ame acalagaDhamAM lagabhaga eka mahIne rokAyA. te daramyAna tyAMnA kArakhAnAnA mukhya munIma uvArasada (jillo amadAvAda)nA rahevAsI zAhe vADIlAla nAthAlAle ane zrI acalagaDha tIrthanuM eka juduM varNana lakhI ApavA mATe Agraha karyo. temanA AgrahathI zrIacalagaDhanuM juduM varNana lakhavAne nirNaya karIne meM tyAMnI sthiratA daramyAna vizeSa zodhakhoLa tathA tapAsa karavA jevuM lAgyuM te karIne tenI nedhe karI lIdhI, ane Abu kaMpamAMthI pheTegrApharane khAsa belAvarAvIne tera jAtanA navA pheTA levarAvI lIdhA. tyArapachI saM. 1993-94nA karAMcInA comAsAmAM A varNana lakhIne taiyAra karyuM. paraMtu te daramyAna uparyukata zrIyuta vADIlAla nAthAlAle acalagaDha jenA kArakhAnAnA munIma 1 mAnapuranA derAsaranI pratiSThA bIje varSo ja karAvavAnI rohiDA zrIsaMdhanI saMpUrNa IcchA hatI. paNa tyArapachI aneka vigho AvavAthI te pratiSThA Aja sudhI thaI zakI nathI. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIkenI nokarI choDI dIdhelI, tethI A pustaka chapAvavAnuM vilabamAM paDayuM. te daramyAna acalagaDha saMbaMdhI prAcIna graMthomAMthI je sAmagrI maLe te meLavavAnuM cAlu rAkhyuM hatuM. saM2000nA comAsAmAM rAdhanapuramAMthI A pustaka chapAvavA mATe sahAyatA maLavAthI pahelAM lakhI rAkhela varNanamAM ghaNuM ja sudhArevadhAre karI taiyAra karelI A pustikA Aje zrI yazovijaya jaina graMthamALA taraphathI prakAzita thaIne janatA samakSa raju. thAya che. A pustikAnI upayogitA ke suMdaratA mATe mAre pitAne kAMI lakhavuM enA karatAM A kAma vAcake upara ja rAkhavuM vadhAre ThIka jaNAya che. AmAM (1) girirAja Abu, (2) rastA, vAhane, muMDakuM, (3) erIyA, (4) acalagaDha, (5) acalagaDhanAM jaina maMdire tathA (6) hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne-A pramANe cha prakaraNe ApelAM che. yadyapi "AbU" gujarAtI, bhAga pahelAnI bIjI AvRtti (ke jene hindI anuvAda chapAI gayo che, ane aMgrejI anuvAda chapAvavAnI taiyArI cAlI rahI che. te) mAM acalagaDhamAM AvelAM jaina maMdira, hiMdu tIrtho ane darzana nIya sthAnanuM vistArathI varNana ApyuM che, chatAM phakata acalagaDhanuM ja varNana jANavAnI IcchA dharAvatA sajajane mATe ghaNA ja sudhArA-vadhArA sAthe acalagaDhanA varNananI A sacitra pustikA judI chapAvavAmAM AvI che. Ama chatAM Abu upara caDavAnA rastA, vAhane, yAtrAkara (muMDakuM), Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 . prekSakone tathA jena yAtrALuone sAmAnya kAryakrama, jaina pAribhASika zabdone khulAso vagere bAbate "AbU" bhAga pahelAnI bIjI AvRttimAM vistArathI ApelI hovAthI te badhI bAbate AmAM ApI nathI. AmAM phakta delavADAthI acalagaDha AvavAnAM rastA ane vAhananI hakIkta ApavA sAthe yAtrAnA karanI saMkSepamAM hakIkta ApI che. - jema delavADAnAM jaina maMdiromAM cAmaDAnA buTa vagere paherIne javAne nA. sarakAra taraphathI manAIhukama che, tema acalagaDhanAM jaina maMdiramAM paNa cAmaDAnA buTa vagere paherIne javAne manAIhukama che. te manAIhukamanI nakala paNa AbU "bhAga pahelAnI bIjI AvRttinA pariziSTamAM ApelA hovAthI AmAM ApI nathI. delavADAnI jema ahIMnA kArakhAnAmAM paNa yuropiyane mATe kenavAsanA buTa rAkhavAmAM Ave che. - AmAM acalagaDhanAM jaina maMdire tathA dharmazALAo ane kudaratI do vagerenI kula bAra chabIo taddana navI levarAvIne ApI che. temaja (1) mahArAjA kumArapALe acalagaDhanI talahaTTI (taLeTI) mAM baMdhAvela jaina maMdiranA mULa nAyaka zrI zAMtinAtha bhagavAnanI saparikara chabI, (2) acalezvara mahAdevane piThIo ane kavi durAsA ADhA, (3) paramAra dhArAvarSAdeva ane traNa pADA ane (4) guruzikharaguru dattAtreyanI derI ane tyAMthI dharmazAlA-A cAra chabIo AbU" bhAga pahelAnI bIjI AvRttimAM ApelA hevA chatAM AmAM ApI che. eTale kula 16 chabIo darekanA TUMkA paricaya sAthe AmAM ApI che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 acalagaDha ane eriyAmAMnA kula pAMca jena maMdiremAMthI. kula 15 zilAlekho maLyA che, te badhAya mULa saMskRta lekhe, gujarAtI bhASAnA avalokana tathA atihAsika TipaNe sAthe, "zrI abda-prAcIna-jena-lekhasaMdeha"(AbU bhAga bIjA) mAM prakaTa karavAmAM AvyA che, tethI tene pharIne A pustikAmAM ApIne A pustikAnuM kada vadhAravAmAM AvyuM nathI eTale ke e AmAM ApyA nathI. - A pustikAnA munuM saMzodhana karavAmAM, bleke tathA jekeTa karAvavAmAM ane sarva rIte A pustikAne AkarSaka banAvavAmAM saMpUrNa sahayoga ApanAra sAyalA (hAla amadAvAda) nivAsI gurubhakata sevAbhAvI nyAyatIrtha takabhUSaNa zrIyuta ratilAla dIpacaMda desAIne, je je graMthanAM AmAM pramANe (repharansa) ApavAmAM AvyAM che te te graMthonA lekhako, saMpAdaka, prakAzakone tathA A pustikA chapAvavAmAM thoDe ghaNe aMze paNa sahAya ApanArA dareka sajajanene dhanyavAda ApavAvAnuM huM ucita dhAruM chuM. prAMte, vAcako A pustikA vAMcIne zrIacalagaDha tIrthanI yAtrA karavA mATe vizeSa prerAze temaja tyAM jaIne samyakatva nirmaLa karavA ane AtmakalyANa sAdhavA vizeSa prayatnazIla banaze to lekhaka, prakAzaka ane sahAyakone prayAsa avazya saphaLa thaze. chevaTe-pUjyapAda sva. gurudeva zrIvijayadharmasUrijI mahArAjanI asIma kRpAthI ane AMtarika sahAnubhUtithI ja A kRti-pustikA huM janatA samakSa mUkavA bhAgyazALI thaye Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM. evI ja rIte pUjyapAda gurudeva pratye prArthanA che ketIrthone ItihAsa ane bIjuM lekepagI uttamottama sAhitya janatA samakSa vizeSa pramANamAM rajU karavAnuM mane sAmarthya arpaNa kare! e ja abhilASA sAthe huM mAruM vakatavya ahIM samApta karuM chuM.. mAMDaLa (jille amadAvAda ) ) zrIvRddhidharmacaraNepAsaka vIra saM. 2472 : vi. saM. 2002 . mAchama 27544 dharma saM. 24 kArataka suda 15 na muni jayaMtavijaya tA. 19-11-45 semavAra ) bIjI AvRtti prasaMge - A pustakanI bIjI AvRtti pragaTa thAya che te daramyAna, bhAratavarSa svataMtra thavAnA kAraNe, dezanI rAjadvArI paristhitimAM temaja dezI rajavADAMonI sthitimAM khUba palaTa AvI game che, rajavADAM te lagabhaga vilupta thaI gayAM che. AnI asara AbU (ane acalagaDha) nI mAlikI, hakumata vagere upara khUba thaI che. ane tethI e agenuM A graMthamAMnuM keTaluMka varNana atyAre te have gaI kAlanuMItihAsanI vastu jevuM-thaI paDyuM che. eTale emAM pheraphAra karyo hato te karI zakAta. paNa meM e badhuM pahelI AvRttinI jema-jemanuM tema ja rahevA dIdhuM che eTaluM ahIM jaNAvavuM jarUrI samajuM chuM. vaizAkha zudi 15 vi. saM. 2004 muni jayaMtavijaya Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAraMbhika a nu krU ma Ni kA prakAzakanu nivedana samaNu gurudevastuti kiMcit vaktavya anukramaNikA prakaraNa pahelu : girirAja Abu prakaraNa bIjI : rastA H vAhunA : mukuM : :: : rastA vAhanA muMDaku prakaraNa trIjI' : AriyA zrImahAvIrasvAminuM maMdira prakaraNa cAthuM: acalagaDha prakaraNa pAMcasu' : acalagaDhanAM jaina mazi... (1) zrIcaumukhajI (AdIzvara)nuM mukhya maMdira . maMdira baMdhAvanAra maMdiranI racanA mUrti AnA itihAsa (2) zrIRSabhadeva bhagavAnanuM maMdira ... madiranI racanA mUrti saMkhyA ane tenI hakIkata 6.0 G ... (3) zrIkuMthunAtha bhagavAnanuM maMdira ... ... (4) zrIzAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira madiranI racanA +... : : ... ... ... smRti saMkhyA ane vizeSa hakIkata... pittalanA traNa dhADA ... ::: :: ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... G L . 15 3 11 11 12 14 15 16 20 31 31 31 32 34 49 51 51 14 57 58 60 } Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 70 78 8 0 80 A maMdira baMdhAvanAra * * * 61 A maMdiranA mULanAyaka * mUrtionuM varNana .. . kAraNI ... . .. acalagaDha ane oriyAnA jinamaMdiranI mUrtionI saMkhyA 74 judA judA saMvatamAM acalagaDhanAM jaina maMdiramAM birAjamAna phakta jina-mUrtionI saMkhyA... . 76 prakaraNa : hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne (1) zrAvaNa-bhAdara ... ... ... . 78 cAmuMDAdevI ... ... ... * (3) acalagaDha killo (4) harizcaMdra-guphA *** (5) bagIce ****** (6) aMcalezvara mahAdevanuM maMdira (7) maMdAkinI kuMDa (8) sAraNezvarajI (9) bhartuhari-guphA ... (10) revatIkuMDa , (11) bhagu-Azrama (a) tIrthavijaya-Azrama (ba). (12) keTezvara (kanakhalezvara zivAlaya) (13) bhImaguphA (14) sakkarakuMDa , (15) guruzikhara ... . upasaMhAra yAtrALuoe tIrthayAtrAmAM pALavAnA niyama 98 - zuddhipatraka ... ... ... ... . . 100 citramaya acalagaDha [ soLa judAM judAM citro ane tene paricaya ] 88 che ke 43 3 ka $ $ $ $ $ $ 92 95 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga 8 praNamyAcaladurgezaM dharmasUriM guruM tathA / munirjayantavijayaH kurute'calavarNanam // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // jagatpUjya--zrImadvijayadharmasUrigurubhyo namaH / / a ca la ga 8 guNAnAM yat srotaH jagati visaratvAjanagaNaH - jirAtuM tI pramavamiti vagara hA tadartha pRSTo'drau sthitavijayadharmo'didRzata guNAnAmAgAraM hyacalagaDhagAdIzvaravibhum // prakaraNa paheluM girirAja Abu muMbaIthI uttara dizAmAM 425 mAIla dUra ane dillIthI dakSiNa dizAmAM ka24 mAIla dUra "AburoDa" nAmanuM sTezana AveluM che. tyAMthI uttara-pazcima dizA (vAyavyakhUNa)mAM Abu parvata Avela che. hiMdustAnamAM ja nahi, balake yurepa, amerikA Adi dezamAM paNa pitAnI atyaMta ramaNIyatA ane delavADA tathA acalagaDhanAM suMdara zi95vALAM jena maMdirane lIdhe Abu suprasiddha hovAthI tenuM varNana lakhavuM te piSTapeSaNa karavA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alaga che jevuM che, ane tethI ja vadhAre na lakhatAM TUMkamAM mAtra eTaluM ja kahevAnuM ke Akhu pahADa; 1-2 delavADA ane acalagaDhanAM jaina madirA, 3 guruzikhara, 4 acalezvara mahAdeva, 5 maMdAkinI kuMDa, revatI kuMDa, 7 bhRguAzrama, 8 bhatR hirazuphA, 9 gopIcaMdajI ( harizcaMdra )nI guphA, 10 koTezvara ( kanakhalezvara ) mahAdeva, 11 bhImaguphA, 12 zrImAtA ( kanyAkumArI ), 13 rasIyA vAlama, 14 nalaguphA, 15. pAMDavaguphA, 16 arbudAdevI ( adharadevI ), 17 pApakaTezvara mahAdeva, 18 raghunAthajInuM maMdira, 19 dulezvarajInuM madira, 20 rAmajharukhA, 21 rAmakuMDa, 22 vaziSThAzrama, 23 gaumukhI gaMgA 24 gautama-Azrama, 25 madhavAzrama, 26 zAMti-Azrama, 27 gaNapatinuM maMdira, 28 vAsthAnI,29 kroDIdhaja, 30 devAMgaNujI, 31 hRSIkeza, 32 nakhI taLAva, vagere vagere tIrtha samAna sthAnAne lIdhe prAcIna kALathI jema jaina, zaiva, zAkata, vaiSNuvA vagerene mATe pavitra ane tIrtha svarUpa che, tema peAtAnI ramaNIyatA ane Arogyaprada AbehavAne lIdhe yurepiyanA tathA dezI rAjA-mahArAjAone paN sa pUrNa Ana MdadAyaka che. bhAgIone mATe bhoganuM ane yAgIone mATe yoga sAdhavAnuM A sthAna che; jaDI, chUTI ane auSadhionA bhaMDAra che; ane kudaratI jhADI, jaMgala, nadI, nALAM ane jharaNAM vagerethI ati suzaeNAbhita che. ahI pagale pagale AMkhA, karamadA Adi aneka prakAranAM mULAnAM jhaDA; temaja caMpA, megarA Adi phUlenAM jhADA TAkAnAM manane rajita kare che. ThekANe ThekANe vAva, kUvA, taLAva, sarAvara, kuMDa, guphAe gere DhaLye AnaMda Ape che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 1 : girirAja Avyu zilpakaLAnA Adarza raju karatAM jaina tIrthasthAnA vagere ane vividha vanaspati Adi kudaratI zAbhAne laI ne Akhu pahADa, sava parva tAmAM zreSTha ane pavitra tIrtha svarUpa gaNAya te temAM Azcaya jevuM zuM che? Akhu e prAcIna ane pavitra sthAna che. ahIM pahelAM aneka RSi-marSie Atma-kalyANa mATe--AtmazaktionA vikAsane mATe aneka prakAranI tapazcaryA ane dhyAna karatA hatA. 'mahAbhArata ' ane 'viSNupurANu 'mAM AbhunuM nAma ane vana Ave che, eTale ' mahAbhArata 'nI " racanAnA samayanI pahelAM paNa Akhu vidyamAna hatA, ema cAsa rIte mAnI zakAya. Abu uparanAM jaMgaleAmAM haraNa, sAMbhara, sasalAM, jaMgalI bhUMDa, ane aneka prakAranAM jaMgalI pakSIo tathA saghana jhADIvALA pradezeAmAM te vAgha ane cittA paNa rahe che. Abu upara teramA saikAmAM bAra gAma hatAM. AjakAla paNa sirAhI-sTeTanA nakazAmAM Abu upara cauda gAma vidyamAna hovAnuM lakhyuM che, paNa temAMnA traNa-cAra gAmA AbukempanI hadamAM bhaLI gayAM che. dantakathA che ke Akhu upara caDhavA-UtaravA mATe rasIyAvAlame khAra pAja (rastA) khAMdhI hatI. hiMdustAnanI aMdara dakSiNamAM nIlagirithI laIne uttaramAM himAlayanI vacce jenA upara gAmA vaselAM hAya evA UMcAmAM UMcA kAI paNa pahADa hAya tA te Anu parvata ja che. Akhu nIcethI mULamAM vIza mAIla lAMkhe Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - a ca la ga Dha ane ATha mAIla pahoLo che; ane ekadama UMcAImAM vadhe che. uparathI laMbAI atyAre bAra mAIla ane pahelAI bethI traNa mAIlanI che. samudranI sapATIthI Abu kempanA bajAra pAsenI UMcAI 4000 phITanI che, ane guruzikharanI UMcAI pada50 phITanI che. arthAta Abu upara sauthI UMcuM sthAna guruzikhara che. Abu upara daravarSe sarerAza 69 iMca varasAda paDe che. unALAmAM garamI vadhAremAM vadhAre 90 DIgrI sudhI paDe che, ane ziyALAmAM ThaMDI vadhAremAM vadhAre kaI vakhata 45 DIgrI sudhI pahoMcI jAya che. - ahIM pahelAM vasiSTha gaDaSi tapazcaryA karatA hatA. temanA agnikuMDamAMthI paramAra, paDihAra, solaMkI ane cauhANa -e nAmanA cAra puruSe utpanna thayA. teonA vaMzajonI e ja nAmanI cAra zAkhAo thaI ema rAjapUta mAne che. Abu upara vi. saMvata 1088mAM, gurAdhipatinA daMDanAyaka-senApati vimaLazAhe jaina maMdira baMdhAvyuM, te vakhate jo ke bIjuM eka paNa jaina maMdira ahIM vidyamAna na hatuM, paraMtu prAcIna aneka paTTAvalI-thethI jaNAya che ke zrI mahAvIra svAmIthI 33mI pATe thayelA zrI vimalacaMdrasUrinA ziSya, vaDagaccha (vRddhagaccha)nA sthApaka zrI udyotanasUri ahIM vi. saMvata 994mAM yAtrA karavA mATe padhAryA hatA. tethI te vakhate ahIM jaina maMdire hevAnuM saMbhavI zake che. saMbhava che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 1 : girirAja Abu ke te pachInAM 94 varSInA staramAM te jaina vidvAne nAza thaI gayeA hAya. vikramanI caudamI zatAbdinA uttarA mAM racAyela 'vividhatIrthaMkalpa ' mAMnA Dhi purItIrthaM kalpamAM lakhyuM che ke-- " zrImAn susthitAcAryajI anudAcalathI aSTApadanI yAtrA mATe ravAnA thayA. A susthitAcAryajI ( Asusthita ), zrImahAvIrasvAmI bhagavAnathI dazamI pATe eTale * vIrAt ra91 varSa pachI (AjathI lagabhaga 2150 varSo pahelAM) thaI gayA che. 8 upadezasaptatikA ' nA trIjA adhikAranA bIjA upadezamAM lakhyuM che ke--(vikramanI pahelI zatAbdimAM thayelA) zrImAna pAdaliptasUrijI mahArAja AkAzagAminI vidyAthI hamezAM 1 zatrujaya, 2 giranAra, 3 aSTApada, 4 Akhu ane 5 sametazikhara A pAMca tIrthonI yAtrA karyA pachI ja AhAra--pANI (bhAjana) karatA hatA. A uparathI e siddha thAya che ke vimaLazAhe ahI jaina madira aMdhAvyuM te pahelAM Abu jaina tIrtha hatuM. 1. anyadA susthitAcAryA arbudAcalAdaSTApadayAtrAyai prasthitAH / --vividhatIrthaMkalpamAM 43. dvipurItI'kalpa pR. 81 (siMghIgraMthamAlA.) 2. (1) AburoDathI pazcima dizAmAM cAra mAIlanI dUrI paranA muMgacalA (mu Dasthala mahAtI')' gAmanA zrImahAvIrasvAmInA prAcIna caityanA khaMDiyeramAMthI maLelA vi. saM. 1426mAM khAdAyelA eka lekhamAM lakhyu` che ke--" zrImahAvIra bhagavAna chadmasthAvasthAmAM anudabhUmimAM vicaryAM hatA." Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga . zAstromAM AbunuM nAma abuMdagiri Ave che ane bIjuM naMdivardhana nAma paNa Ave che. (2) AbuthI najIkamAM pazcima dizAmAM AvelA (jodhapura sTeTanA) bhInamAla nAmanA gAmanA zrI mahAvIra svAmInA prAcIna maMdiramAMnA vi. saM. 1334nA lekhanA prAraMbhamAM lakhyuM che ke"bhagavAna mahAvIrasvAmI bhInamAlamAM padhAryA hatA." (3) aMcalagarachIya zrI mahendrasUrijIe vi. saM. 1300 lagabhagamAM racela "zrIaSTottarI tIrthamAlA"nI 97mI gAthAmAM lakhyuM che kezrI mahAvIra prabhu abdabhUmimAM vicaryA hatA." ! (4-5) tapAgacchAdhipati zrI somasuMdarasUrijInA ziSya zrIratnamaMdira gaNie vi. saM151mAM racelA "upadezataraMgiNuM" nAmanA saMskRta graMthanA pRSTha 4 (ya. vi. caM)mAM ane zrI iMdrahaMsa gaNie lagabhaga vi. saM. 1555mAM racela "upadezaka95valI nAmanA saMskRta graMthanA pallava 36, pRSTha 341 (hI. .)mAM lakhyuM che ke - "zrISabhadeva bhagavAnanA upadezathI Abu upara bharata cakravartIe zrI AdIzvara bhagavAnanuM maMdira baMdhAvyuM tathA ahIM ghaNuM munio tapasyA karI kevalajJAna prApta karIne mokSe gayA che. (6) tapAgacchanAyaka zrImAna somasuMdarasUrijInA praziSya zrI jinaharSagaNie vi. saM. 1497mAM racelA "mahAmAtya zrIvAstupAlacaritra"nA AThamA prastAvanA prAraMbhanA ATha kemAM uparyukta bane vAto lakhavA uparAMta vadhArAmAM lakhyuM che ke-"abuMdabhUmimAM zrI mahAvIra bhagavAna vicaryA hatA." (7-10) zrIdhanezvarasUrijIta "zrI zatruMjayamAhAbhya" pR. 343 (pra. hI. haM)mAM; zrI haMsaratnaviracita "zrI zatruMjayamAhAtmya"pR.279 (pra. zeTha kIkAbhAI premacaMda)mAM "zrIhIrasaubhAgya mahAkAvya" nA teramA sarganA 220mA zlokanI TIkAmAM ane vAcaka vinayazI Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 1 : girirAja Abu AbunI utpatti mATe hiMdu dharmazAstromAM lakheluM che, ane te vAta hiMduomAM bahu prasiddha paNa che, ke-ahIM pahelAM RSie tapa karatA hatA. temAMnA vasiSTha draSinI kAmadhenu gAya, utaMka RSie khedelA UMDA khADAmAM paDI gaI. gAyane te khADAmAMthI nIkaLavuM bahu muzkela thaI paDyuM. paNa pite kAmadhenu hovAthI potAnA dUdhathI teNe Akhe khADe bharyo ane pachI pote tarIne bahAra nIkaLI AvI. paraMtu pharIne AvuM kaSTa na thAya eTalA mATe vasiSTha -Sie himAlayane prArthanA karI; tethI himAlaye pitAnA naMdivardhana nAmanA putrane RSienuM du:kha maTADavAnI AjJA karI. vasiSThajI naMdivardhanane abuda sarpa dvArA tyAM lAvyA ane te khADAmAM sthApI khADo pUrI dIdhuM ane arju sarpa paNa pahADanI nIce, pahADane dhAraNa karIne, tyAM ja rahevA lAge. (kahevAya che ke abdasarpa cha cha mahine paDakhuM pherave che tethI Abu upara cha cha mahIne dharatIkaMpa vi. saM. 174ramAM racela "zrIabudAcala utpatti caityaparipATI stavana"nI chaThThI DhALanI bIjI kaDI vagere graMthamAM lakhyuM che keAbu upara bharata cakravatIe maMdira baMdhAvyAM hatAM. ( 3 Abu uparanI bhUmimAM rAsAyaNika padArtho vadhAre hovAthI Abu upara varSamAM 2-3 vAra dharatIkaMpa thAya che. - eka yuropiyana vaijJAnikanuM anumAna che ke-"lagabhaga deDhaso varSa pachI Abu upara javALAmukhI phATI nIkaLaze, ane tethI Abu uparanAM badhAya gAmo Adine nAza thaze. Abu upara eTale varasAda vadhAre thaze teTaluM tenuM AyuSya vadhaze." A uparathI paNa jANI zakAya che ke Abu uparanI bhUmimAM gaMdhaka Adi rAsA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga 4 thAya che.) A uparathI AnuM abuMda ane naMdivardhana nAma paDayuM haze, ema jaNAya che. paraMtu hiMduonI mAnyatA pramANe te naMdivardhana pahADa abuMda sarpa dvArA tyAM AvyuM. te pahelAM paNa A bhUmi pavitra hatI e te cekasa vAta. che. kemake te pahelAM paNa ahIM RSio tapa karatA hatA, ema upara kahevAmAM AvyuM che. mATe Abu pahADa ghaNe prAcIna ane pavitra che, temAM jarA paNa saMdeha jevuM nathI. yaNika padArtho vadhAre pramANamAM che. AbunI adhiSThAtrI aMbikAdevI pratye prArthanA che ke-uparyukta vaijJAnikanuM anumAna cheTuM paDe. ane Abu cirasthAyI bane. 4 jaina zAstramAM A pahADanuM "abuMdI nAma pADavAmAM nIce pramANe hetuo ApyA che. (1) yugAdideva zrISabhadevaprabhu ane zrIneminAthaprabhujInAM darzana-namana karavA mATe arbada=za keDa RSio ahIM rahIne. tapa karatA hatA, tethI A girinuM nAma "abuMda paDyuM ane te tIrtha tarIke prasiddhine pAmyo. A pramANe zrItaruNaprabhasUrijIkRta "zrI abudAcalAlaMkArazrIyugAdijina-zrIneministavana" (saMskRta padyAtmaka)nA 11mA zlokamAM lakhyuM che. (2) ane zrIjinaratnasUrijIkRta "abudAcalAlaMkAra-zrI yugAdidevastavana' (saMskRta padyabaddha)nA dazamA lekamAM kahyuM che. ke-taraNatAraNa zrI RSabhadevaprabhujI sanmukha je je vastuo dharI heya-arpaNa karI heya-te te vastuo abudaguNI=daza kreDa guNa thAya che, arthAta arpaNa karanArane te te vastuo bhaviSyamAM A bhavamAM ke bhavAMtaramAM--daza kroDa guNa maLe che. A kAraNathI A girinuM nAma abuMdI paDayuM che, ane te tIrtha tarIke ati prasiddhimAM AvyuM che.. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM: rastAnuM vAhana mukuM rastA - "Abu' pustakanI gujarAtI bIjI AvRtti pRSTha 6thI. 11mAM meM jaNAvyA pramANe vAhana dvArA athavA page cAlIne kharADI (AburoDa) ane aNuMdarA (haNodrA)nA rastAthI delavADA" avAya che, delavADAthI acaLagaDha sudhInI kAmAIlanI pAkI saDaka banelI che. A rastethI acalagaDha javAya che. - acalagaDha jevAvALA badhA leke bhegA thaIne delavADAthI unALAnI RtumAM lagabhaga savAre AThathI nava vAgye ane ziyALA tathA mAsAmAM savAre navathI dasa vAgye. ravAnA thAya che. sirohI sTeTanI polIsa, cokI mATe sAthe Ave che. acalagaDhamAM IcchA pramANe rahevuM hoya teTalA divasa rekAI, delavADA pAchA AvavuM hoya tyAre tyAMthI baporanA cAra vAgyAnA sumAre badhA yAtrALuonI sAthe ravAnA thaIne delavADA javuM. te vakhate paNa sTeTanI polIsa sAthe Ave che. acalagaDha javA mATe mukhya ane dhorI raste Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la sa ha A ja che. A sivAya pagadaMDInA bIjA rastA che, jemAM AraNa taleTI pAsethI nIkaLatI pagadaMDIthI jhADI, jaMgala ane utAra-caDAvavALA pahADI raste lagabhaga 6thI 7 mAIla cAlavAthI (delavADA gayA sivAya) sIdhA acalagaDha pahe cAya che. paNa A raste ghaNo ja vikaTa che. te raste jaMgalamAM rahenArA bhIle sivAya bIjuM kaMI jatuM-AvatuM nathI. mATe A raste keIe javAAvavAnuM sAhasa kheDavuM nahIM. AbunI pUrva taraphanI taLeTImAM AvelAM kAcholI, asapara, TekarA ane kAsIMdrA vagere gAma pAsethI nIkaLatI pagadaMDIothI pahADI raste lagabhaga ATha ATha mAIla cAlavAthI acalagaDha pahoMcAya che. A ane bIjA paNa pAMdaDInA rastA vikaTa che. tethI te raste bhemIo ane cekIdAra sAthe lIdhA vinA kadI paNa javuM nahIM. - vAhane - hAlamAM delavADAthI acalagaDha sudhInI meTara basa sarvisa cAlu thaI che. A meTara basa, garamInI RtumAM hamezAM savAramAM 11 vAgye delavADAthI ravAnA thaIne acalagaDha Ave che, ane tyAMthI pAchA garamInI RtumAM hamezAM sAMjanA cAra vAgye ravAnA thaIne delavADA jAya che. eka savArInuM javA-AvavAnuM bhADuM savA rUpiyA che ane eka te vakhatanA bAra AnA le che. spezIyala meTara basa ane TekSIonI IjAradAra pAse mAgaNI karavAthI te temanI anukULatA pramANe sagavaDa karI Ape che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 24 rastA vAhane muMDakuM A meTara basa sarvisa sivAya delavADAthI acalagaDha javA mATe TekSIo, spezIyala meTara basa, baLadagADIo, gheDAM ane rikasa (mANasa gADIo) delavADAnA IjAradArane pahelethI sUcanA ApavAthI maLe che. A dareka vAhane acalagaDhanI taLeTI sudhI jaI zake che. bhADAnI basa, TekSIo tathA lArIone te saDakethI cAlavAnI sTeTa taraphathI pahelAM manAI hatI, paNa have chUTa thaI gaI che. acalagaDha javAnAM vAhane mATe sihI sTeTa taraphathI IjAre apAyela che, ane tenuM bhADuM (Rate) nakkI karela che. - delavADAthI acalagaDha javA-AvavA mATe meTara basa sarvisa sivAyanAM vAhanenAM bhADAM nIce pramANe che: baLadagADInA 2-8-0 | DALInA 4-0-00 ghoDAnA 2-0-0 | rIsAnA 4-0-0 majAranA 0-12-0 ! moTarakAranA 7-0-0 eka moTarakAramAM ane eka baLadagADImAM cAra savArI besI zake che. game te yAtrALuo ke musApharo taraphathI cAra bela gADIo baMdhAI gayA pachI, arthAt pAMcamI belagADIthI gADIvALAnI mAMgaNI mujaba, paNa rItasara, vadhAre cArja Ape paDe che. . uparanA bhADAthI savAre acalagaDha AvI sAMje delavADA pAchA javuM paDe che. kemake te eka ja divasamAM javAAvavAnuM bhADuM che. jemanI acalagaDhamAM vadhAre divaso sudhI rahevAnI IcchA hoya temaNe IjAradArane rUbarU maLIne athavA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - a la patradvArA vAhanonuM bhADuM nakkI karI levuM joIe. moTarabasanuM eka vakhatanuM bhADuM bAra AnA nakkI thayeluM ja che. "AbU gujarAtI (AvRtti bIjI) pRSTha 12-13mAM meM jaNAvyA pramANe muMDakAnI rakama rU. 1-39 phakta ekalA acalagaDhanI ja yAtrA karanAra yAtrALu athavA jevA AvanAra prekSaka pAsethI paNa sTeTa vasUla kare che. jeNe delavADAmAM muMDakuM bharyuM hoya teNe acalagaDhamAM pharIvAra ApavuM paDatuM nathI. kempamAM rahenArAoe eka vAra muMDakuM bharyuM hoya te te bAra mAsa sudhI cAlI zake che. ane yAtrALu ke musAphara paNa muMDakuM bharyA pachI je nIce na Utare te te muMDakuM bharavAthI bAra mAsa sudhI te Abu uparanAM dareka tIrthasthAnomAM game teTalI vAra jaI AvI zake che. sihI sTeTanI prajA pAsethI rokI tarIke mANasa dITha 0-6-6 sTeTa taraphathI levAmAM Ave che. tA. 26-3-48thI mApha * A muMDakuM (rU. 1-3-9) karyAnI jAherAta karavAmAM AvI che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjuM: erIyA delavADAthI uttara-pUrvamAM (IzAna khUNAmAM) rUA mAIla dUra erIyA nAmanuM gAma che. delavADAthI acalagaDha javAnI pAkI saDake 3 mAIla javAthI saDaka upara ja, acalagaDha jaina maMdiranA kArakhAnA (kAryAlaya) taraphathI eka pAkuM makAna baneluM che. tyAM e ja kArakhAnA taraphathI pANInI paraba bese che. tyAMthI erIyAnI saDake caDI nA mAIla javAthI erIyA gAma Ave che. erIyA atyAre nAnuM gAmaDuM che, paraMtu prAcIna che. saMskRta graMthamAM AnAM riyAsapu, korIyANA ane rANAgAma vagere nAma Ave che. ahIM erIyAnA zrIsaMghe banAveluM zrImahAvIrasvAmInuM eka prAcIna maMdira che. A maMdirano vahIvaTa ane dekharekha acalagaDha jena maMdiranA kArakhAnA (kAryAlaya)ne hastaka che. ahIM atyAre zrAvakanAM ghara, jaina dharmazALA ke upAzraya - pa. parabanuM makAna eka nAnA kaMpAunDa yukta che. te makAnamAM sAmasAme baMne bAjue eka eka oraDe ane vacce osarI banela che. tyAM pIvA mATe garama ane ThaMDA pANInI sagavaDa rAkhavAmAM Ave che. A paraba hareka manuSya mATe che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 acalaga che. 6 vagere kAMI nathI. phakata A ma MdiranI bAjumAM gAmanA leAkeAne eka cArA che. A gAmamAM rajapUtA ane kheDUtA vagere leAkavaNuM nI vastI che. A gAmanI khahAra dakSiNa dizAmAM kATezvara (kaeNnakhalezvara) mahAdevanuM eka prAcIna maMdira che. bIjI tarapha gAma bahAra pazcima dizAmAM sirAhI sTeTanA eka DAka baMgalA che. e ja raste DAka baMgalA pAse thaI ne parabanA makAna pAse pAchA AvI acalagaDhanI saDake caDhI acalagaDha javuM, athavA erIyAthI sIdhe raste pagadaMDIthI thADuM cAlI saDake caDhIne acalagaDha javuM. kepamAM Avela rAjaputAnA hATalathI erIyAnA DAka baMgale 45 mAIla thAya che. . zrImahAvIrasvAmInu maMdira ' erIyAnuM A maMdira, zrImahAvIrasvAmInuM maMdira kahevAya che. purAtattvavettA rA. kha, ma. ma, zrImAna gaurIzaMkara hIrAcaMda ojhAe lakhelA ane vi. sa. 1968mAM prakaTa thayelA viroddA rAkhyA pratihAra "nA pR. 77mAM e ja vAtane puSTi ApatAM temaNe lakhyuM che ke--" A maMdiramAM mULanAyakajI tarIke mukhya mUrti zrImahAvIrasvAmI bhagavAnanI ane temanI eka khAjumAM zrIpArzvanAtha bhagavAna ane bIjI khAjImAM zrIzAMtinAtha bhagavAnanI mUrti che. " 86 paraMtu cAkkasa rIte tapAsa karatAM jaNAyuM ke atyAre A maMdiramAM mULanAyakajI tarIke zrImahAvIrasvAmIne badale zrIAdIzvara bhagavAnanI mUrtti birAjamAna che. ApaNI ) sthAne 6. keTezvara mATe AgaLa 'hiMdutIrthI ane dazanIya nAmanA prakaraNanA khAramA nabara jI. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. 8: evIyA jamaNI bAjue zrI pArzvanAtha bhaTa ane (ApaNuM) DAbI bAjue zrI zAMtinAtha bhagavAnanI mUrti che. (mULanAyaka jInI mUrtine A pheraphAra kyAre thaye te mATe delavADAacalagaDhamAM lekene pUchatAM kAMI patto lAge nathI, arthAta chellAM pacAseka varSomAM pharIvAra pratiSThA ke mUrtionuM parAvartana thayAnuM keInI jANamAM nathI) A pramANe mULanAyakajInI mUrtimAM pheraphAra thaI gayo che, chatAM haju paNa A maMdirane zrI mahAvIra svAmInuM maMdira kahe che. A maMdiramAM uparyukta traNa mUrtio sivAya vIzIne paTTamAMthI chUTI paDI gayelI bhagavAnanI sAva nAnI mUrtio 3 tathA jina-mAtAnI vIzInA khaMDita paTTane eka TukaDe che. A maMdiramAM eka paNa lekha jovAmAM AvyuM nathI, tethI A maMdira koNe ane kayAre baMdhAvyuM te cokkasa rIte jANavAmAM AvyuM nathI. paraMtu caudamI zatAbdinA lagabhaga madhya samayamAM zrImAna jinaprabhasUrijIe banAvelA "vividhatIrthakalpa" antargata "abdaka95mAM Abu upara phakta 7. mULanAyaka pUrvasammukha birAjamAna che. temanA jamaNuM hAtha tarapha (ApaNI DAbI bAjue) jagyA ghaDI hevAthI ane zrI zAMtinAthajI bhagavAnanI mUrti moTI hovAthI enI bAjumAM ja pUrvasamukhane badale uttarasamukha birAjamAna karela che. kadAca A maMdira banyuM e vakhate A mUrtine mULanAyaka tarIke birAjamAna karela haze. je ema ja hoya to pachI mULanAyakanuM parivartana zA mATe karavAmAM AvyuM te samajAtuM nathI. A traNe mUrtio manohara ane akhaMDita che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A ca la ga & vimalavasahI, lUNavasahI ane kumArapAla rAjAnuM baMdhAveluM mahAvIrasvAmInuM maMdira-A traNa ja maMdiranuM varNana ApyuM che. te uparathI jaNAya che ke-A maMdira caudamI zatAbdi pachI banyuM che. je te pahelAM baneluM heta te uparanA "abuMdakalpa"mAM tenuM nAma ke varNana jarUra hata. zrImAna semasuMdarasUriracita "abudagirikalpa" (ke je lagabhaga paMdaramI zatAbdinA aMtamAM banela che te)mAM lakhyuM che ke-"orisTa yAsapura (orIyA)mAM zrIsaMghe baMdhAvelA navIna jinamaMdiramAM zrI zAMtinAtha bhagavAna birAje che. A uparathI A maMdira paMdaramI zatAbdinA aMtamAM banyuM hoya ema jaNAya che. maMdira banyuM tyAre temAM mULanAyakajI tarIke zrI zAMtinAtha bhagavAna birAjamAna karyA haze, paNa pAchaLathI jIrNoddhAra vakhate temAM mULanAyakajI tarIke zrI mahAvIra svAmInI mUrti birAjamAna karI haze, tethI A maMdira zrI mahAvIrasvAmInA maMdira tarIke prasiddhine pAmyuM haze, ema jaNAya che. 8. Abu upara mahArAjA kumArapALe jinamaMdira baMdhAvyuM che te, erIyAnuM A maMdira hevAnuM keTalAka leke mAne che, paNa te ThIka nathI. mahArAjAne yogya bAMdhaNavALuM A maMdira nathI; sAdI bAMdhaNIvALuM che. acalagaDhanI taLeTImAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira che, te mahArAjA kumArapALanuM baMdhAveluM che. te mATe te maMdiranA varNanamAM kaMIka vadhAre spaSTatAthI lakhavAmAM Avaze. catraurivArajapure kamunirAka, zrIsaGghanirmitanavInavihArasaMsthaH / samyagUTA pramadasampadamAdadhAti, - zrImInI vigatevuM rautmAna: 24 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 3; erIyA vi. saM. 1875nA vaizAkha zudi 8 ne divase AbunA . varNana mATe lakhAyelA hastalikhita eka chUTaka pAnAmAM paNa te vakhate erIyAmAM mULanAyaka zrI mahAvIra prabhunuM maMdira havAnuM lakhyuM che. A maMdira gAmanI jamInathI paMdareka phUTa UMcI TekarInA eka vizALa paththara upara gAmanA madhya bhAgamAM mULa gabhAre, gUDha maMDapa, zikhara ane bhamatInA keTayukta baneluM che. gUDha maMDapanI AgaLa nava cekIo banAvavA mATe ceta banAvI rAkhela che. tenI pachI sabhAmaMDapa banAvavA jeTalI jagyA che. tyAra pachI nAne daravAjo bane che. mULanAyakanI jamaNI bAjumAM jinamApaTTanI pAse athavA tene sthAne eka jinamUrti birAjamAna karavAnI jarUra che. A derAsara upara dara varSe mahAsudi 5 (vasaMtapaMcamI)ne divase dhajA caDAvavAmAM Ave che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cothuM : acalagaDha delavADAthI uttara-pUrva (IzAna khUNA)mAM lagabhaga 4 mAIla dUra ane.erIyAthI dakSiNamAM lagabhaga 1 mAIla dUra acalagaDha nAmanuM gAma che. delavADAthI acalagaDhanI saDake lagabhaga traNa mAIla AvyA pachI jyAMthI erIyA gAma javAnI saDaka judI paDe che, ane jenA nAkA upara pANInI paraba che, tyAMthI acalagaDhanI taLeTI sudhInI pAkI saDaka ane acalagaDha upara caDhavA mATene ghATa, acalagaDhanAM jaina maMdironA kAryAlaya taraphathI trIzeka varSa pahelAM bAMdhavAmAM Avela che.deg tyArathI yAtrALuone tyAM javA-AvavA mATe vizeSa anukULatA thaI che. acalagaDha gAma, eka UMcI TekarI upara vaseluM che. 10. A deDha mAIlanI pAkI saDaka ane upara caDhavAno ghATa baMdhAyela na hato tyAre acalagaDha javAvALA yAtrALuone bahu muzkelI veThavI paDatI hatI. erIyAnI saDakanA nAkA uparanI parabanI pAse belagADIo choDI nAMkhatA. tyAMthI yAtrALuo-musApharone pitAnAM bAla-baccAM tathA sAmAna laIne kAce raste page cAlIne acalagaDha javuM paDatuM hatuM. upara caDhavAno rasto paNa bAMdhele nahi hovAthI bahu herAnagati thatI hatI. acalagaDhanA kArakhAnAnA kAryavAhakeAnA prayAsathI pAkI saDaka ane ghATa baMdhAI javAthI have muzkelI jarA paNa rahI nathI. A mATe kArakhAnAnA kAryavAhake ane te vakhatanA mukhya munImane dhanyavAda ghaTe che. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 4: acalagaDha ahIM pahelAM vastI vadhAre hatI, atyAre paNa thoDI-ghaNuM vastI che. A TekarInA uparanA bhAgamAM eka kille banelo che, tenuM nAma acalagaDha che, tethI A gAmane paNa leke acalagaDha kahe che. taleTI pAse pahoMcatAM jatAM) jamaNA hAtha (pazcima) tarapha, saDakathI 70 kadama dUra, eka nAnI TekarI upara zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM bhavya maMdira che. ane saDakathI DAbA hAtha (pUrva) tarapha sAraNezvara mahAdevanuM maMdira Ave che tyAMthI 60 kadama AgaLa jatAM, DAbA hAtha tarapha, acalezvara mahAdevanuM prAcIna maMdira che. A maMdiranA kaMpAunDamAM bIjAM nAnAM nAnAM maMdire che, ane tenI bAjumAM uttara tarapha maMdAkinI kuMDa ane bhatRharinI guphA vagere che. acalezvara mahAdevanA maMdiranI bAjumAM dakSiNa dizAmAM (rastA uparathI jamaNuM hAtha tarapha) acalezvaranA mahaMtane rahevAnAM makAno (je atyAre khAlI che) ane maMdiranI pAchaLa maMdiranI jUnI vAvaDI tathA nAne bagIce che. ahIMthI eTale acalezvaranA mukhya daravAjAthI 55 kadama AgaLa jatAM paththaranI bAMdhelI saDaka zarU thAya che. tyAM DAbA hAtha tarapha eka nAnI derImAM nArAyaNa ane gaNapatinI be mUrtio che. tyAM paNa eka piLa pahelAM hovI joIe. tyAMthI AgaLa jatAM jamaNA hAtha tarapha kilAnI dIvAlamAM gaNezajInI mUrti che. A sthAna 11. acalezvara mahAdeva, maMdAkinI kuMDa, bhartRharinI guphA vagere bIjAM maMdiro ane sthAna mATe AgaLa "hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne vALuM prakaraNa juo. . Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya ga 9 gaNezapeALanA nAmathI oLakhAya' che, paNa tyAM pALa ke daravAjo nathI. tyAMthI 20 kadama AgaLa jatAM hanumAnapALa Ave che. A pALanA daravAjA bahAra eka derImAM hanumAnajInI mUrtti che. e kha'DavALI pAkI jUnI pALa ane gaDhanA kAMThA mAmbUda che. ahIM'thI upara caDhavA mATe paththara-cUnAthI bAMdheleA ghATa zarU thAya che. A pALanI pAse DAbA hAtha para kapUrasAgara nAmanuM pALamAMdheluM eka nAnuM taLAva che, temAM khAreka mAsa pANI rahe che. tenA kAMThA para jaina zvetAMbara kAryAlayanA eka nAnA bagIcA che. hanumAnapeALathI 25 kadama AgaLa jatAM saDakathI jamaNA hAtha tarapha lakSmInArAyaNanuM maMdira Ave che, temAM eka derImAM lakSmInArAyaNanI mUrtti che. tenI bAjumAM dharmazALA tarIke ane pUjArIne rahevA mATe e AraDI ane dalANu (AzarI ) che. tyArapachI mane tarapha chUTAM chUTAM khAraDAM ( ghara ) Ave che. ahIMthI 125 kadama upara caDhatAM ca'pA pALa Ave che. tenA daravAjA bahAranI eka taraphanI derImAM zivaliMga che ane bIjI taraphanI derI khAlI che. caMpApALa kharAkhara sAbUta UbhI che. temAM eka geAkhalAmAM gaNapatinI mUrti che. ahI'thI caDhavAnAM pagathiyAM Ave che. ahIM'thI 30 kadama upara caDhatAM jaina zvetAMkhara kAryAlaya, jaina dharmazALA ane zrI kuMthunAtha.bhagavAnanuM maMdira Ave che. rastAnI ane khAjIe leAkAnAM thADAM makAnA Ave che. tyAMthI thADuM UMce caDhatAM DAbA hAtha taraphanI dIvAlamAM bharavajInI mUrtti che. A sthAna bhairavapALanA nAmathI oLakhAya che. ahIthI jarA AgaLa jatAM mATI jaina dharmazALA Ave che. tenI aMdara thaI ne jarA UMce caDhatAM prathama zrI RSabhadeva bhagavAnanuM nAnuM 11 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 4 : acalagaDha maMdira ane tyAMthI paNa 23 pagathiyAM UMce caDhavAthI zikharanI Teca upara zrI caumukhajInuM moTuM maMdira Ave che. A sthAnane ahIMnA leke "navaMtA jodha" nAmathI oLakhAve che. meTI jena dharmazALAnA daravAjAnI bahArathI UMce caDhavAne raste che, tenI pAse kArakhAnAnI eka jUnI vAvaDI che. vAvaDIthI jarA UMce caDhatAM gIrAja zrI vijayazAMtisUrijI mahArAjanI guphA ane Azrama Ave che. zAMti- AzramanA phATaka pAsenI DAbI taraphanI dIvAlanA gekhalAmAM bharavajInI mUrti che, ane te sthAna "bhairavapaLa" nAmathI oLakhAya che. daravAje paDI gayA che. te kuMbhArANAnA vakhatanI chaThThI piLa (chaThTho daravAje) kahevAya che. tyAMthI thoDuM upara caDhatAM zrAvaNa-bhAdare nAmanA be kuMDe Ave che. tenI eka bAjunA kinArAnA uparanA bhAgamAM kinArAthI thoDe dUra cAmuMDA devInuM eka nAnuM maMdira che. tyAMthI thoDuM UMce caDhatAM parvatanA zikhara upara acalagaDha nAmane eka jUne ane tUTelo killo Ave che. tyAMthI eka bAjumAM jarA nIce UtaratAM pahADane kotarIne banAvelI be mALanI eka guphA Ave che, tene leke satyavAdI rAjA harizcaMdranI athavA gopIcaMdajInI guphA kahe che. A guphAthI jarA upara eka jUnuM makAna che. tene leke kuMbhArANAne mahela kahe che. ahIMthI sIdhe raste nIce UtarI acalagaDha gAmamAM AvI zakAya che. upara pramANe acalagaDhamAM jaina maMdire 4, jena 12. kahevAya che (ane e sAcuM paNa lAge che) ke-A bhairava piLathI uparanA bhAgamAM rAjapUta ane bhairava poLathI nIcenA bhAgamAM vANiyA vagere rahetA hatA. ki ca upara acala tyAMthI the nIce thI Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 - a ca la gaDha dharmazALAo 2, jenA kAryAlayanuM makAna 1 ane kAryAlayane bagIce 1 che. kAryAlayanuM nAma zeTha acalazI amarazI (acalagaDha) che. ahIMnA kArakhAnAnI dekharekha gAma rahiDA (tA. sihI)nA zrIsaMghanI kamiTI rAkhe che. erIyAnA rastA uparanI pANInI paraba, erIyAnA derAsaranI dekharekha, AburoDanA rastA uparanI AraNa jaina dharmazALA (AraNa taleTI)ane tyAM yAtrALuone apAtuM bhAtuM vagere acalagaDhanA kArakhAnA (kAryAlaya) taraphathI cAle che. upara kahevAmAM Ave te killo mevADanA mahArANA kuMbhakarNa (kuMbhAe) vi. saM. 150lmAM baMdhAvyo hate. mahArANA kuMbhakarNa A killAmAM ghaNI vAra rahetA hatA. je samaye mevADa dezanA adhipati mahArANA kuMbhakarNa svayaM potAnA sAmaMta, vaiddhAo ane parivAra sAthe A killAmAM rahetA haze, ane je ThekANe caumukhajI tathA zAMtinAthajInAM AvAM vizALa jinamaMdira baMdhAvavAmAM AvyAM che te acalagaDhanI te samaye jAhojalAlI 14 keTalI 13. Abu uparathI Abu roDa jatAM mA. naM. 4-4nI najIkamAM AraNa jaina dharmazALA AvelI che. ahIM jena yAtrALuo mATe sarva prakAranI sagavaDa che. teo ahIM rAtrinivAsa paNa karI zake che. temane ahIM bhAtuM apAya che, pIvA mATe UnA pANInI sagavaDa rahe che. ahIM eka gharaderAsara che, temAM dhAtunI covIzI che. A derAsara upara mAha sudi 5 ne divase dhajA caDe che. ahIM sAdhusaMte-kIro ane jene jarUra hoya tene zekelA caNa apAya che. 14acalezvarajI ane sAraNezvarajInAM maMdiranI bahAranA vaccenA khullA medAnamAMthI amane eka lekha maLI Avyo che. eka Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. 4: acalagaDha haze ane tyAM dhanADhaya ane sukhI zrAvakanI tathA anya kemanI vastI keTalI haze?-te vAtane vAcake svayaM samajI zake tema hovAthI te mATe vizeSa vivecana karavAnI jarUra nathI. vaLI gAma merA (prAMta mahesANuM)nA, mUlanAyaka paththaramAM hAtha joDIne UbhelI eka strInI mUrti kotarelI che. tenI -nIce lekha delo che, temAM lakhyuM che ke-vi. saM. 1553mAM acalagaDhamAM rahenArI nagaragaNikA premIe Arasane A cotare. karAvyo. te lekha A pramANe che | OM saMvata 1512 varSe kacee (g) 11 rome nAnaaykaa premI sAgamatakI pAcA(SAM)NasaMyuktacutarA k(kaa)raapitaa|| jyAM gaNikAo paNa AvAM lokahitanAM kAryo karAvanArI rahetI hoya, te gAma dhArmika ane vyAvahArika dRSTie sArI rIte samRddha-AbAda hoya temAM kAMI navAI jevuM nathI. 15. saM. 1678 Aso su. 2 zuke racAyelA "Abu tIrtha stavana'mAM lakhyuM che ke-alagaDhamAMnA caumukhajInA maMdiramAM sukhaDa ghasavAnA ekAvana erasIyA hatA. A uparathI te samayamAM ahIM zrAvakanI vastI keTalI haze ane yAtrALuonI avara-javara . keTalI haze?-te saheje samajI zakAya tema che. pahelAM delavADA, erIyA, acalagaDha, sAlagrAma vagere Abu uparanAM gAmamAM zrAvakenI vastI sArI saMkhyAmAM hatI. delavADAmAM pAMca pAMca munirAjee comAsAM karyAnA tathA delavADA ane acalagaDhanA zrAvakee mUrtio bharAvyAnA zilAlekhe tyAMnAM maMdiramAM khodAyelA che. temaja erIyAnuM derAsara te erIyAnA saMghe ja baMdhAvyAnA ullekha maLe che. lagabhaga pacAsa varSa pahelAM acalagaDhamAM zrAvakenAM dazeka ghara hatAM, ema vRddha munirAje pAsethI sAMbhaLyuM che. temAMthI keTalAka Abu kaMpamAM ane keTalAka Abu nIcenAM gAmomAM rahevA cAlyA gayA che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga 9 zrI meherA pArzvanAthajInA maMdiramAM dhAtunI prAcIna ektIthInI eka mUrti che. tenI pAchaLa khodelA lekhamAM lakhyuM che ke merInivAsI, zrIzrImAlajJAtIya, dAdhelIyA zetravALA ziTha pannAnI bhAryA vApU, temaNe zrI pArzvanAtha prabhujInI dhAtanI cAra mattio karAvI ne tenI zrIsaMghaprabhasUrijI ma. nA upadezathI acalagaDhamAM vi. saM. 1235 vaizAkha sudi 5 guruvAre pratiSThA karAvI. ( A mUrti meDherAmAM hAla mejUda che.) - A uparathI jaNAya che ke-acalagaDhanI nIce mahArAjA kumArapAle baMdhAvela maMdiranI pratiSThA thaI gayA pachI thoDA ja arasAmAM zrIsaMghaprabhasUrijI ma. nA upadezathI ajanazalAkA pratiSThAmahotsava thayo haze. temaja gAma bhAyaNuM (tA. vIramagAma) mAMnA mULanAyakajI zrI mallinAtha prabhujInA maMdiramAM dhAtunI paMcatIrthInI eka mUrti che. tenI pAchaLa khodelA lekhamAM lakhyuM che keacalavAsi-acalagaDhanivAsI zrIzrImAlajJAtIya zeTha rAghavanI bhAryA sedanA putra zeTha dalAnI bhAryA sIta, temaNe potAnA kalyANa mATe zrI ajitanAtha prabhujInI mUrti karAvI, ane tenI, tapAgacchanAyaka zrImAna semasuMdarasUrijI ma. nA ziSya zrI ratnazekharasUrijIe vi. saM. 16. mu. moDherA (tA. cANasmA, mahesANA prAMta) mu. nA. zrI. moDherA pArzvanAthajInA maMdiramAM dhAtunI ekatIthI prAcIna mUrti parane A mULa lekha A pramANe che - saM. 1235 va. vai. zu. 5 gu. zrIzrImAlajJAtIya dAdhelIyA zre. panA bhA. vApU zrIpArzvabiMbaM 4 kA. acalagaDhe zrIsaMghaprabhasUri(rINA)mupa. prati.. jom | Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ga, 4 : athavA 27 1515 mAgha sudi 8 guruvAre pratiSThA karI che. A mUrti yaNuM gAmanA jinAlayamAM hAla mejUda che. vaLI saM. 1785mAM tapAgacchIya kamaLakaLaza zAkhAnA. bhaTTAraka zrI paratnasUri, paM. umaMgavijaya gaNi ane temanA ziSya bhANuvijaya gaNi Adi ThANA pa sAthe acalagaDhamAM comAsuM rahyA hatA.4 A badhA ullekhe uparathI jaNAya che ke -teramI zatAbdithI laIne TheTha aDhAramI zatAbdi sudhI acalagaDha upara jenenI vastI vadhAre haze, ane acalagaDhanI khUba sArI jAhojalAlI haze. ' paraMtu parivartanazIla saMsAranA niyama pramANe kALakrame e samRddha acalagaDhanI paNa paDatI zarU thaI bhAratavarSamAM briTiza gavarnamenTanuM rAjya sthira thatAM sirohI sTeTe tenI sAthe kalakarAra kyA, eTale laDAIonI jarUrata ochI thatAM lazkarane ahIM rAkhavAnI jarUrata nahIM rahevAthI, acalagaDhane killo khAlI rahevAthI dhIre dhIre paDavA lAge. 17. bhoyaNI, mU. nA. zrI mallinAtha prabhunA maMdiramAM dhAtunI paMcatIthIparano A mULa lekha A pramANe che - ____OM saM. 1515 varSe mAgha zudi 8 gurau zrIacaladurgavAsI zrIzrI. mAlajJAtIya zre. rAghava bhAryA sedU suna zre. dalA bhA sItU svazreyothai . zrIajitanAthabimbaM kAritapratiSTitaM zrItapAgacche zrIzrIzrIsomasuMdarasUriziSya zrIroharasUrimiH zrI - AbunA vimala vasahInA maMdiranA mukhya daravAjAmAM pesatAM bIjA staMbha uparane lekha A pramANe che saMvata (t) 1785 varSe caitra zudi 1 budhe / tapAgacche kmlvastrazasUrIzvAzASA(rA)va pUgya maTTArazrI 6 zrIpAtrasUrIzvaraH zrIacalagaDhe paM. umaMgavijayagaNiziSyabhANavijayagaNi ThAMNi 5 yutena caturmAsake sthitA delavADake yAtrA sphliikRtaaH| zrIrastu // juo-Abu bhA. 2 ne lekhaka 197. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 * - a ca laga bIjI taraphathI sidehInA mahArAva zivasiMhajIe vi. saM. 1902 (sane 185)mAM paMdara zaratathI Abu upara phAja mATe senITerIyama (svAdhyadAyaka sthAna) banAvavA mATe aMgreja sarakArane jamIna ApI, eTale tyAM sarakAre chAvaNI nAMkhI. pachI kharADIthI Aburkepa sudhInI 1 mAIlanI pAkI saDaka banI. - tA. 30mI DIsembara sane 1880nA divase rAjapUtAnA mAlavA relve khullI mUkAI, temAM kharADI (AburoDa) sTezana thayuM, tyArathI A rasto vizeSa cAlu thaye chAvaNI vadhI. rAjapUtAnAnA e. jI. jI. nuM garamInI RtumAM rahevAnuM mukhya mathaka thayuM. rAjA-mahArAjA ane zeTha -zAhukAnA baMgalA thayA. Abu kaMpanI pAse vastI vadhI (gAma vasya), ane tethI ja sArI jevI bajAra jAmI gaI. pariNAme acalagaDhanI prajAne vepAra-dhaMdhe tUTyo. lekene AjIvikAnuM sAdhana nahi rahevAthI vastI ghaTavA lAgI, ane te cheka ghaTI gaI. jenI vastI paNa ghaTavA lAgI; te ghaTatAM ghaTatAM pacAseka varSa pahelAM ahIM jenenAM daza ghara rahyAM hatAM, atyAre temAMnuM eka paNa ghara rahyuM nathI. te paNa jenA kArakhAnAnA sipAIo, pUjArIo, nAka uparAMta jene AjIvikAnuM sAdhana rahyuM che evA rAjapUta, kheDUta ane bhIlo vagerenI vastI haju jarUra che. A pramANe vastI ane jAherajalAlI ghaTI, paNa acalagaDhane maLelI kudaratI bakSIse-suMdara havA, guNakArI pANI, jhADI, jaMgala, ghaTAdAra suMdara vRkSe, kuMDa, jharaNAM, guphAo vagere vagere-to kayAMya gayela nathI; e to kAyama ja che, temaja prAcIna tIrthasthAne-maMdire vagere paNa mejUda ja che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. 4 ke alaga Abu kepa ane delavADAnI UMcAI samudranI sapATIthI lagabhaga cAra hajAra phITanI che, jyAre acalagaDhanI UMcAI sADAcAra hajAra phITanI che. UMcAI vadhAre hovAthI ahIMnI havA vadhAre ThaMDI rahe che, ane te garamInI mosamamAM lekone vadhAre sukhadAyaka nIvaDe che. Abu kepa ane delavADA karatA ahIMnuM pANI vadhAre sAruM gaNAya che, ane ahIMthI guruzikhara javAnuM vadhAre anukULatAbharyuM che. jJAnI, dhyAna, adhyAtmI, abhyAsI temaja ekAMtamAM rahevAnuM jemane vadhAre pasaMda hoya teone mATe A sthAna sarvottama gaNAya. jena yAtrALuo mATe te ahIM sarva prakAranI sArI vyavasthA che, ane yAtrALuone je kAMI avagaDa hoya te dUra karavA ane joItI sagavaDa pUrI pADavA mATe ahIMnA kAryavAhako sArI kALajI rAkhe che. jena yAtrALuo ahIM vadhAre divasa sudhI rahevuM hoya te khuzIthI rahI zake che. ahIMnI dharmazALAmAM vadhAre divasa sudhI rahevAthI bhADuM ApavuM paDatuM nathI. hamezAM TapAla lAvavA-laI javAne kArakhAnA taraphathI baMdobasta che. temaja ahIM yAtrALuonI sagavaDa mATe jena ve. kArakhAnA taraphathI thoDAM varSothI jaina bhojanazALAne baMdobasta paNa thaye che. mANasa dITha eka TaMkanA ATha AnA le che. dara varase kArataka sudi 15thI. aSADa sudi 15 sudhI bhojanazALA cAlu rahe che, jemAsAmAM baMdha rahe che tethI jena yAtrALuoe ahIM anukULatA pramANe vadhAre divasa sudhI zekAI tIrthayAtrA-sevA-pUjA AdinA apUrva AnaMdane lAbha levA cUkavuM na joIe. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hae a ya la ga ahIMnA kArakhAnAne dara varSe kharcamAM TeTo paDe che, jarUrI kharcane pahoMcI vaLavA jeTalI paNa Avaka thatI nathI. khAsa karIne sAdhAraNa khAtAmAM vadhAre TeTo rahe che. te sAdhAraNuM khAtAne DUbatuM bacAvI levA mATe kareka yAtrALuoe dhyAna ApavAnI jarUra che. ahIMnAM cAre maMdire upara dara varSe mAha sudi 5 (vasaMtapaMcamI)ne divase dhajA caDAvavAmAM Ave che, tethI te divase ahIM dara varase meLo bharAya che. meLAmAM jaina yAtrALuo ane AsapAsanAM gAmenA jene uparAMta cheDA -ghaNa ane ane AsapAsanAM bhIla, majUre, kheDUto vagere paNa Ave che. te divase pUjA bhaNAvAya che ane AnaMdapUrvaka dhajA caDAvavAmAM Ave che. ahIMnAM cAra maMdire paikInAM traNa maMdiranI mULanAyakajInI mUrtionI nIce palAMThInI beThakamAM zilAlekhe kotarelA che, temAM ekemAM mAha sudi panI miti nathI. paraMtu ahIMnAM cAre maMdiramAMthI koI paNa maMdiramAM, maMdira karAvyA saMbaMdhIne ane tenI pratiSThA karAvyAnI sAlamitivALe ekeke lekha maMdiranI dIvAla vageremAM dela nathI, tethI A maMdiranI pratiSThAnI (varSagAMThanI) miti koIne yAda nahIM hovAthI AgaLanI kAryavAhakoe potAnI anukULatA pramANe ahIMnAM cAre maMdire upara dara varSe mAha sudi pane divase dhajA caDAvavAnuM nakkI karyuM haze, ema lAge che. ahIMnA kArakhAnA taraphathI kArakhAnAmAM kAyama khAte sadAvratamAM eka pAlI bharIne zekelA caNa apAya che. kArakhAnAnI jarUriyAta mATe eka baLadagADI ane eka gheDa rAkhavAmAM Ave che, ane keTalIkagAyanuM pAlana karavAmAM Ave che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM : acalagaDhanAM jaina maMdiro [1] zrI cAmukhajI (AdIzvara)nuM mukhya maMdira maMdira baMdhAvanAra - acalagaDhanA eka UMcA zikhara para AveluM zrI . AdIzvara bhagavAnanuM be mALanuM A gaganacuMbI vizALa caturmukha (cAra dvAravALuM) maMdira, "rANakapuranuM ati vizALa maMdira baMdhAvanAra "mAMDavagaDha nivAsI paravADajJAtIya dharaNazAhanA moTA bhAI saMghavI ratanAnA putra saMghavI sAliganA putra saMghavI sahasAe baMdhAvIne 18. saMghavI sahasA jJAtithI vizA piravADa ane sarahaDIyA gotra hato. "jaina gUrjara kavio bhAga bIjo ane paM. zIla vijayajIkata tIrthamALA vageremAM lakhavA pramANe te mALavAmAM Avela mAMDavagaDhane rahevAsI hato. saMghavI sahasA dAnavIra, zuravIra ane dharmavIra hato. tene, te vakhatanA mALavAdhipati gyAsuddIna bAdazAhe potAnA dharmAdhika maMtrIomAM agraNa-mukhya maMtrI banAvyo hato. tema chatAM te dharmakAryomAM paNa hamezAM tatpara raheto hato. tenA pitA saMghavI sAlige vaMzavAla (vAMsavADA) nAmaka gAmamAM jinAlaya baMdhAvyuM hatuM "guruguNaratnAkara kAvya" sa3mAM lakhyuM che ke"saM. sahasAe zrIsumatisuMdarasUrinA upadezane hRdayamAM dhAraNa karIne, nyAyathI upArjana karelA pitAnA dravya vaDe, sirohInA mahArAva lAkhAnI anumati laIne (yadyapi A maMdiranI pratiSThA saM. 1566 mAM thaI che, ane mahArAva lAkhAno saM. 1540mAM svargavAsa Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 A ca la ga vi. saM. 1566nA phAgaNa zudi 10 ne somavAre, tapAgacchanAyaka zrI somasuMdarasUrinA parivAramAM thayelA zrI sumatisuMdarasUrijInA ziSya zrIkamalakalazasUrinA ziSya zrI jayakalyANasUrijI pAse pratiSThita karAvyuM che. saMghavI sahasAe lAkha rUpiyA kharcIne A maMdira baMdhAvavA uparAMta tenI pratiSThA vakhate hajAro mANasane moTA ThATha sAthene saMgha kADhI, acalagaDha AvI, moTI dhAmadhUma pUrvaka pratiSThA mahotsava karI temAM lAkho rUpiyA ke sonAmahora khacI hatI, e ni:saMdeha vAta che. paM. zrIzIlavijyajIe saM. 1746mAM racela "tIrthamAlAnI kaDI kapamAM lakhyuM che ke "saM. sahasAe A pratiSThAmahotsava vakhate sevake (sevaka, bhojaka Adi yAcake)ne eka lAkha dravya dAnamAM dIdhuM." A uparathI e saheje samajI zakAze ke-saM. sahasAe pratiSThAmahotsava vakhate keTaluM dhana khecyuM haze, ane te keTale udAra-dAnavIra haze. saM. sahasAe maMdira baMdhAvavAmAM keTaluM dravya khacyuM haze tenuM anumAna A maMdirane najare nihALanAra saheje karI zake tema che. thayo che, paraMtu zrIsumatisuMdarasUrijInA upadezathI saMghavI sahasAe mahArAva lAkhAnI anumatithI A maMdira baMdhAvavAnuM kArya vi. saM. 1540 pahelAM jarUra zarU karI dIdhuM haze, ema lAge che.) acalagaDhamAM caumukhajInuM maMdira baMdhAvyuM." A maMdira saMbaMdhI temaja saMghavI sahasA ane tenA kuTuMbI saMbaMdhI vizeSa hakIkta jANavA mATe "abuda prAcIna jaina lekha saMdoha" pRSTha 498thI 506 juo. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. 5. acalagaDha maMdiranI racanA - A maMdira acalagaDhanI eka UMcI TekarI upara AveluM che. maMdira ghaNuM vizALa, manehara, be mALavALuM, zikharabaMdhI ane majabUta keTathI yukata che. temAM mukhya sthAnamAM caumukhajIthI birAjita meTA cAra daravAjAvALe. mULa gabhAre, bahu vizALa ane majabUta che. mULa gabhArAnI bahAra gUDhamaMDapanA sthAne geLa maMDapa- . nA badale eka lAMbe khaMDa judo pADyo che. temAM mULa gabhArAnA mukhya daravAjAnI baMne bAjue khUba UMcA ane meTA be gekhalA banAvyA che, ne maMdiranA daravAjAnA jevA temAM uMbarA paNa mUkelA che, tethI A baMne gekhalAemAM pahelAM meTA kAusaggIyA padharAvyA haze athavA padharAvavA mATe gokhalA taiyAra karAvyA haze, paNa pachI kaI kAraNathI padharAvyA nahi hoya ema lAge che. hAla A baMne gekhalA khAlI che. A baMne gekhalAnI bAjumAM dIvAlanI jeDADa, pUrva-pazcima sanmukha, suMdara kotaraNIvALI zikharabaMdhI eka eka derI banelI che. A gUDhamaMDapa pachI eka ghaNuM vizALa ane bhavya sabhAmaMDapa banela che. A sabhAmaMDapamAM baMne bAjue, pUrva-pazcima sanmukha, eka eka gabhAro banelo che. temAMnA DAbI bAjunA gabhArA pAse kesara-sUkhaDa ghasavAne eka khaMDa rAkhela che. tyAMthI bhamatImAM javAya che. gUDhamaMDapamAM javAnA mukhya daravAjAnI uparanA TheTha UMcA paththaranA pATaDAmAM 14 svapna kotarelAM che. jo ke A maMdiramAM ane sabhAmaMDapamAM bahu suMdara * . Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ar ama kAraNI nathI, paraMtu maMdira bahu vizALa ane majabUta karAvela che. sabhAma`DapamAMnA pheMkata chUTA e ja staMbhA upara ATalA mATo sabhAmaMDapa banAvyA che. sabhAmaMDapanI bahAra zRMgAracAkI anelI che. temAMthI bhamatImAM javAya che. mULa gabhArAnA khIjA traNe khAjunA daravAjAnI bahAra eka eka cAkI anelI che. mULa gabhArAnI bahAranI bAjunI arthAta pAchaLanI dIvAlAmAM sta MbhAmAM ane khAsa karIne chatAmAM suMdara kAraNI karelI che. ane "dirane pharatA bahu majabUta kATa che. khIje mALe caumukhajInA mULa gabhArA ghaNA majabUta cAra daravAjAvALo che, paNa ghaNI UMcAI e pavananA jorathI nukasAna thavAnA bhaye khIjA traNa daravAjAmAM bhIMtA caNI lIdhelI che. mukhya daravAjAnI bahAra eka cAkI banelI che. uparanA mALamAM kAraNI sAmAnya che. zikhara, zrIza'khezvarajInA jevuM, beThA ghATanuM paNa suMdara che. khIje mALe javAnI sIDInI pAse eka nAnI paNa suMdara derI che. te rUpavijayajInI derI che. zRMgAracAkIthI nIce UtaratAM DAbA hAthe maMdiranA sAmAna rAkhavAnI eka AraDI che ane jamaNA hAthe 3 AraDIe khAlI che. mUtti AnA ItihAsa -- sirohInA mahArAva zrIjagamAlanA rAjyamAM, mAMDavagaDhanivAsI prAgdhATa ( pAravADa) jJAtIya saMghavI sAliganA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI ma. 5 : acalagaDhanAM jaina maMdira - putra saMghavI sahasAe zrI AdIzvara bhagavAnanI dhAtunI bahu ja bhavya ane moTI mUrti pite karAvIne A maMdiranA uttara dizAnA dvAramAM, mukhya mULanAyakajInA sthAne, birAjamAna karIne tenI pratiSThA vi. saM. 1566nA phAgaNa zudi 10 ne divase pitAnA kAkAnA dIkarA bhAI (saM. sonAnA putra) saMghavI AsAe karAvelA mahotsavathI tapagacchAcArya zrIkamalakalazasUriziSya-paTTadhara zrIjayakalyANasUrIzvarajI pAse karAvI. A mUrti (kadAca A maMdira paNa) mIstrI vAcchAnA putra mIstrI depAnA putra mIstrI abdanA putra mIstrI haradAse banAvela che. uparanI hakIktavALo vi. saM. 1566ne vistRta lekha A mUrti upara che. - 19. chellI traNa-cAra zatAbdimAM banela keTalIka tIrthamAlAo ane stavane vageremAM acalagaDhanuM A maMdira "sahasa sulatAne baMdhAvyuM, "bAdazAhanuM baMdhAveluM maMdira' vagere ullekha jovAmAM Ave che. saMghavI sahasA pote sulatAna (bAdazAha) nathI, tema temanA bhAIo ke kuTuMbIomAM sulatAna nAmanI koI vyakti nathI. chatAM Ama zAthI lakhAyuM che ? te nizcayarUpe samajavAmAM AvyuM nathI. paraMtu saMghavI sahasA, mAMDavagaDhanA (mALavAdhipati) bAdazAha gyAsudonane mukhya maMtrI hatA. ghaNuM ja dravya kharcIne AvuM vizALa maMdira teNe baMdhAvyuM. pratiSThA vakhate bAdazAhI ThAThamAThathI meTa sadha laIne Avela, te vakhate puSkaLa dravya kharacyuM ane yAcakane khUba dAna Apela, tethI janatAe athavA yAcakoe e saMdhavI sahasAne ja sulatAna (bAdazAha) kahI tenA guNagAna karyA hoya ane tethI A vAta janatAmAM pracalita rahI gaI hoya te te banavA yogya che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya la ma hatuM. khIjA ( pUrva dizAnA ) dvAramAM mUlanAyakajInA sthAne zrIAdIzvara bhagavAnanI dhAtunI mATI ane bhavya mUrtti birAjamAna che. A mUrtti mevADamAM AvelA kuMbhalameru (kuMbhalagaDha) nAmanA gAmamAM rAjAdhirAja zrI bhakaNuM nA rAjyamAM zrItapAgacchIya saMghe karAvelA comukha madiranAM (ke jemAM AmUthI lAvela dhAtunI mATI ane manehara zrIAdIzvara bhagavAnanI mUtti mUlanAyakajI tarIke birAjamAna hatI ) khIjA dvArAmAM birAjamAna karavA mATe kuMbhalamerunA tapAgacchIya saMghe karAvI che. ane tenI pratiSThA, DuMgarapura nagaramAM rAjA sAmadAsanA rAjyamAM tenA mukhya pradhAna esavAla zAha sAAe karAvelA vismaya pamADanAra.. mahAtsavathI tapagacchAcAya tapagacchAcArya zrIlakSmIsAgarasUrIzvarajIe vi. sa. 1518nA vaizAkha vada 4ne zanivAranA divase karI che. A mUrti DuMgarapuranavAsI mIstrI lubhA ane lAMpA vageree anAvI che, evI matalabano A mUrti upara moTo lekha che. trIjA ( dakSiNa dizAnA ) dvAramAM mULanAyakajInA sthAne zrIzAMtinAtha bhagavAnanI dhAtunI mATI ane maneAhara mUrttira birAjamAna che. A mUrtti, vi. sa. 1518 mAM, upara lakhyA pramANe DuMgarapuramAM mATI dhAmadhUmathI pratiSThA mahAtsava karanAra DuMgarapurinavAsI AsavALajJAtIya cakre 20. '"guruguNaratnAkara" kAvyanA trIjA sanA JayA kSeAkamAM lakhyuM che ke-( trIjA dvAramAM mULanAyakajInA sthAne birAjamAna ) dhAtunI A mUrti, DuMgara puranA pradhAna sAhAe 12 maNanA vajananI vi. saM. 1518mAM karAvI che, arthAt temAM A mUrtinu vajana 120 maNu lakhyu che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. 5 : acalagaDhanAM jaina maMdira zvarI getravALA maMtrI zAha sAllAnI mAtA zrAvikA bAI kamadee pitAnA pati zAha sAbhAnA kalyANa mATe karAvI che. A mUrti upara paNa lagabhaga uparanI matalabane vi. saM. 1518nA vaizAkha vadi 4 ne zanivArane meTe lekha che. cothA (pazcima dizAnA) dvAramAM mULanAyakajInA sthAne AdIzvara bhagavAnanI dhAtunI meTI manahara mUrti birAjamAna che. A mUrti paNa rAjA semadAsanA rAjyamAM tenA pradhAna zAha sAhA vagere DuMgarapuranA zrAvakee (saMghe) karAvI ane tenI pratiSThA tapAgacchanAyaka zrIlakSamIsAgarasUrijIe vi. saM. 15ratnA vaizAkha vadi 4 ne zukravAre karI che, evI matalabane tenA upara moTo lekha che. A bIjA, trIjA ane cothA dvAranA mULanAyakajInI tathA bIjI paNa keTalIka mUrtio A maMdiranI pratiSThA vakhate kuMbhalameru (kuMbhalagaDha) tathA DuMgarapurathI lAvIne ahIM padharAvavAmAM AvI hoya ema jaNAya che. A cAre mULanAyakanI dhAtunI mUrtio bahu meTI ane mane hara che. A cAramAMthI be mUrtio eka sAthe banelI che, paNa bIjI be AgaLa pAchaLa jude jude samaye ane jude jude sthAne banelI hovA chatAM cAre mUrtio lagabhaga sarakhI joDInI ane samAna AkRtivALI banelI " jaNAya che. A cAre mUrtionI beThaka para dAyelA, upara lakhelA saMvanA lekho moTA ane suspaSTa che. pahelA dvAranA mukhya mULanAyakanI baMne bAjue dhAtunA meTA ane bahu ja suMdara AkRtivALA be kAusaggIyA Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 a cala maha che. te baMne upara vi. saM. 1134nA le che. paNa te lekhe jUnA hovAthI kAMIka ghasAI gayA che, tema ja prakAzane abhAva ane sthAnanI viSamatAne lIdhe vAMcavAmAM muzkelI paDe tema che, te paNa parizramapUrvaka tene zeDo zeDe bhAga vAMce che. vadhAre mahenata karavAthI bAkIne bhAga vaMcAI zake khare. zrISabhadeva bhagavAna ane zrI mahAvIra svAmInI A banne UbhI mUrtio (kAusaggIyA), zrIsatyapura (sAra) nA zrI mahAvIrasvAmInA cityamAM padharAvavA mATe zrIvaccha vagere zrAvakee saM. 1134mAM karAvela che. A maMdiranI pratiSThA vakhate sArathI lAvIne ahIM padharAvavAmAM Avela haze. - bIjA (pUrva) dvAranA mULanAyakanI baMne bAjue ArasanI moTI ane manahara AkRtivALI zrI pArzvanAtha bhagavAnanI be UbhI mUrtio (kAusaggIyA) che. te pratyeka kAusaggIyAmAM, vaccenA mukhya kAusagIyA ane baMne bAju tathA uparanI mUrtio maLIne kula bAra jinamUrtio, be IMdro, eka zrAvaka ane eka zrAvikAnI mUrti kotarelI che. ane te baMne mUrtio eka ja dhaNue (vyApArI kuMvarasiMhe) banAvarAvI hoya tema lAge che. temAMnA DAbI bAjunA kAusaggIyA upara vi. saM. 1302ne lekha che. banne mUrtio eka joDInI che. trIjA dvAranA mULanAyakajInI DAbI bAjunI dhAtunI mUrti upara vi. saM. 1566, jamaNI bAjunI ArasanI mUrti upara vi. saM. 1537ne ane cethA dvAranA mULa lAgavAnI sagIyAmAM e maLIne vikAnI mUrti Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 : acalagaDhanAM jaina maMdira nAyakajInI baMne bAjunI dhAtunI ane mUrtio upara vi. saM. 1566nA lekho che. A pramANe nIcenA mULa gabhArAmAM mULanAyakajInI dhAtunI moTI mUrtio 4, dhAtunA meTA kAusaggIyA 2, dhAtunI meTI ekala mUrtio 3, ArasanI mUrti 1 ane ArasanA moTA kAusaggIyA 2 che. mUla gabhArAnI bahAra gUDhamaMDapanA bane bAjunA derI jevA ane gokhalAmAM thaIne bhagavAnanI ArasanI mUrtio 3 che. sabhAmaMDapanI aMdara banne bAjue eka eka gabhAro che, temAMnA jamaNI bAjunA gabhArAnI aMdara mUlanAyaka zrI pArzvanAtha bhagavAna, temanI jamaNI bAjue zrI zAMtinAtha bhagavAna ane DAbI bAjue zrInaminAtha bhagavAnanI mUrtio che. A traNe mUrtio vi. saM. 1998mAM sidehInA rahevAsI piravADa zAha vaNavIranA putro zAha rAuta, lakhamaNa ane karmacaMde karAvela che. AvI matalabanA A traNe mUrtio upara lekhe che. A gabhArAmAM kula mUrtio 3 che. DAbI bAjunA gabhArAmAM mULanAyaka zrI neminAtha bhagavAnanI dhAtunI bahu suMdara mUrti che. A mUrti vi. saM. 1518mAM prAgvATa (piravADa) jJAtIya desI DuMgaranA putra 21. caumukhajInA maMdiranI badhI mUrtio, kAusaggIyA ane pAdukA pada paranA lekhe mATe "abuMda prAcIna jaina lekha saMdehanA naMbara 464thI 484 sudhInA lekho tathA tenuM avalakane juo. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. asala maha dAsI gAIde (govi Mde ) karAvI che, evI matalabanA tenA upara lekha che. A mUrtti paNa kuMbhalameruthI ahIM lAvavAmAM AvI che. mUlanAyakajIno anne khAjImAM zrIAdinAtha ane zrIkuMthunAthala.nI e mUrtio che. te banne upara uparyukta sirAhInivAsI pAravADa zAha vaNavIranA putronA vi. saM. 1698nA lekhA che. A gabhArAmAM paNa kula mUrtie 3 che. A maMdiranI bhramatImAM bIjA mALa upara caDavAnA rastA pAse ArasanI eka derI che. temAM eka pAdukApaTTa che. arthAt eka ja pASANunI aMdara nava oDI pagalAM kAtarelAM che. temAM sauthI vacce (1) zrIja khUsvAmInAM pagalAM che, tenI cAre bAjumAM (2) zrIvijayadevasUri, (3) zrIvijayasiMhasUri, (4) paM. zrI. satyavijaya gaNi, (5) 5. zrI pUrviya gaNu, (6) 5. zrI. kSamAvijaya gaNu, (7) 5. zrI. jinavijaya gaNu, (8) 5'. zrI. uttamavijaya gaNi ane (9) paM. zrI. padmavijayagaNunAM pagalAM che. A paTTa AmU upara AvelA acalagaDhamAM sthApana karavA mATe karAvela che. karAvanAranuM nAma lakheluM nathI. A paTTanI pratiSThA vi. saM. 1888nA mAha sudi 5 ne sAmavAre 5. zrI. rUpavijaya gaNie karela che. uparanI matalabano tenA upara lekha che. A pAdukApaTTanI pratiSThA paM. zrI padmavijaya gaNinA ziSya 5. zrI rUpavijayajI gaNie karela heAvAthI ane temanA upadezathI A derI banela hAvAthI, ahIMnA leAkeA A derIte rUpavijayajInI derI kahe che. khIje mALe comukhajI tarIke mUlanAyakajI (1) pArzvanAthajI, (2) AdinAthajI, (3) AdinAthajI ane Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 1: acalagaDhanAM jaina maMdire (4) AdinAthajI birAjamAna che. A cAre mUrtio dhAtunI che. pUrva dvAranI mUrti upara lekha nathI. te mUrti vadhAre prAcIna hoya tema jaNAya che. bAkInI traNe mUrtio para vi. saM. 15dakanA lekhe che. bIjA mALamAM A cAra mUrtio che. A maMdiranA bane mALamAM dhAtu ane ArasanI beThI tathA UbhI maLIne kula 25 moTI jinamUrtio che. temAM beThI tathA UbhI maLIne dhAtunI 14 ane ArasanI 11 mUrtio che. dhAtunI 14 mUrtiomAMthI 7 mUrtio para saM. 1566nA phA. zu. 10nA lekhe che. arthAta e sAta mUrtio A maMdiranI pratiSThA vakhate khAsa navIna banela che. bAkInI 7 mUrtiomAMthI 6 mUrtio para judA judA saMvatenA lekhe che. eka para lekha nathI. A sAte mUrtio bahAragAmathI Avela che. ArasanI 11 mUrtiomAMthI keTalIka bahAragAmathI AvelI che, ane keTalIka pAchaLathI zrAvakoe ahIM padharAvavA mATe karAvela che. kula 25 mUrtiomAMthI 21 mUrtio para lekho che, cAra para lekha nathI. pratiSThA samayanA (saM. 1566nA) lekhavALI sAta mUrtiomAMthI paNa saMghavI sahasAe te phakta eka ja mUrti karAvI che; bAkInI mUrtio anya 22. "guruguNaratnAkara kAvya" sarga 3, loka 77mAM lakhyuM che ke-saM.sahasAe acalagaDhanA caturmukha prAsAdanA mukhya (uttara dizAnA) mULanAyakane sthAne birAjamAna karavA mATe 120 maNa dhAtunI eka moTI manohara mUrti navI karAvI hatI, ene bAkInAM -traNa dvAramAM birAjamAna karavA mATe enA jevaDI bIjI traNa Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 a ya ra te gRhasthoe ane saMgha karAvI che. saMghavI sahasAe A maMdiramAM mULanAyakajI tarIke sthApana karavA mATe dhAtunI, moTI ane atimane hara mUrti karAvI hatI, te A maMdiranA mukhya (uttara dizAnA) dvAramAM mULanAyakajIne sthAne birAjamAna che. saM. sahasAnA kuTuMba AdinI mAhitI mATe A mUrti paranA lekha sivAya bIje. eke lekha ahIM nathI. " A maMdiranA bane mALamAM thaIne UbhI tathA beThI. maLIne kula dhAtunI 14mUrtio che. sarva sAdhAraNa janatAnI mAnyatA che ane e vAta bahu prasiddhimAM AvI gaI che ke- "ukta caude pratimA maLIne athavA te mAtra nIcenA mALanA mULanAyakajInI cAre pratimA maLIne 1444 maNa , vajananI che." A viSayamAM tIrthamAlAo, stavano ane graMthakAree paNa potapotAnA bhinna bhinna mato darzAvyA che, temAMnA keTalAka nIce mujaba che - 1. kavi kaSabhadAse saM. 1985mAM racela jagadaguru, zrI hIravijayasUrirAsa'nI copAI 15thI 18mAM lakhyuM che ke "acalagaDhamAM cAra jinamaMdire che, acalezvaranI pAse munivarenI eka piSANa (upAzraya) che tyAMthI bAMdhelAM hajAra pagathiyAM caDavAthI caumukhajInA maMdire javAya che, sahasA ne sulatAne ukta maMdira karAvIne temAM pittalamaya eMzI eMzI maNunI cAra manahara mUttio bharAvI." mUrtio zrI. lakSmIsAgarasUrijIe pratiSThita karelI, bahAragAmathI lAvavAmAM AvI hatI. A Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 : acalagaDhanAM jaina maMdire 2. "zrIvijayaprazasti mahAkAvya" sarga 12, zleka 35nI TIkAmAM (TIkAkAra guNavijayajIe vi. saM. 1688mAM TIkA racI.) lakhyuM che ke acalagaDhanA UMcA zikhara para dhAtumaya cAra jinapratimAothI alaMkRta, anupama zrIcaumukhajInuM maMdira zobhe che." 3. aMcalagacchIya zrI. jJAnasAgarajIe saM. 1722 lagabhagamAM racela "AbucetyaparipATI"nI covIzamI. kaDImAM "caimukhajInA maMdiramAM 1400 maNa pittalanI bAra pratimA" hevAnuM lakhyuM che. 4. zrI dhIravimalaziSya zrInavimalajIe saM. 1728mAM racela "zrIarbudagiritIrthastavana"nI ra7mI. kaDImAM lakhyuM che ke-"mAMDavagaDhavAsI sahasA-sulatAne acalagaDhamAM AdidevanuM meTuM maMdira baMdhAvyuM. temAM 1400 maNa pittalanI bAra pratimAo che." 5. aMcalagacchIya zrIvinayazIla vAcake saM. 1742 mAM racela "zrI abudAcalautpatti-catyaparipATIstavana" nI DhALa 5, kaDI 15mAM kahyuM che ke-"lakhapati (lAkhA) rAjAnI AjJAthI mAMDavagaDhanivAsI sahasAe acalagaDha upara moTuM maMdira karAvIne temAM dhAtinI cAra smRti bharAvI." 6. zrIzIlavijayajIe saM. 1746mAM racelI "prAcIna tIrthamAlA"nI kaDI 43thI 45mAM kahyuM che ke-"mAMDavagaDhanivAsI, poravADa, sahasA ne sulatAna pradhAne, cAmukhajInuM maMdira baMdhAvyuM temAM 1400 maNa pittalanI bAra Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja a ca la ga & pratimAo bharAvI, bhImAzAhe temAM bhAga karIne daza dhaDI 23 dhAtu pitAnA taraphathI ApI ane sahasAe sevakene (bhejakenA jevI mAravADamAM sevakenI eka jJAti che.) lAkha rUpiyA vaheMcyA." 7. saM. 1748nA vaizAkha zudi 3 ne vAra guruvAre lakhAyelA hastalikhita eka chUTaka pAnAmAM lakhyuM che ke acalagaDha upara, mAMDavagaDhanA rahevAsI sahasA ne sulatAne 1400 maNu pittalanI bAra pratimAo bharAvI, lAkho rUpiyAnI lahANa karI ane teNe yAtrAnI chUTa karAvI che 8. zrI jJAnavimalasUrijIe vi. saM. 1755mAM racela prAcIna tIrthamAlAnI kaDI 61-62 mAM lakhyuM che ke mukhajInA maMdiramAM 1400 maNa pittalanI pratimAne o che ane temane jamaNe paDakhe ArasanI sAta mUrtio zobhe che. 24 ( 9 vAcaka premacaMde vi saM. 1779nA jeThanI bIjane budhavAre pUrNa karela "Abu stavana nI 20mI kaDImAM sahasAe baMdhAvela acalagaDha uparanA mukhajInA ': 23. 400 tolAnA vajanane eka ghaDI kahevAmAM Ave che. 1. 24. A sAta mUrtiothI zrISabhadevajInAM maMdiranuM sUcana karyAnuM saMbhave che. kema ke A tIrthamAlAmAM acalagaDha uparanA bIjA traNa maMdironuM varNana che. paNa zrIhaSabhadevajInA derAsarajInuM spaSTa rIte temAM varNana karyuM nathI, ane ukta saMvata pahelAM A maMdiranI pratiSThA thaI cUkI hatI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 acalagaDhanAM jaina maMdire maMdiramAM 1700 maNa pittalanI cAda mUttio" rahevAnuM lakhyuM che. 10. zrIpuNyasAgarajInA ziSya zrI jJAnasAgarajIe saM. 1821mAM racela "tIrthamAlA stavana"nI DhALa 7, kaDI 15mAM "caumukhajInA maMdiramAM dhAtunI moTI pratimA o bAra" hovAnuM ane kaDI 16mAM "tenA sabhAmaMDapamAM sAmasAme zrI geDI pArzvanAtha ane suvratasvAmInA gabhArA" hovAnuM lakhyuM che. paraMtu mArA dhAravA pramANe tyAM suvratasvAmI ne badale "neminAtha" lakhavuM joIe. atyAre paNa saM. 1518nA lekhavALI zrI neminAtha bhagavAnanI mUrti DAbI bAjunA gabhArAmAM mULanAyakajInA sthAne birAjamAna che. 11. vi. saM. 1875nA vaizAkha zudi 8 ne divase lakhAyela "Abuka5"nA eka hastalikhita chUTaka pAnAmAM lakhyuM che ke -"gorIsA (mAlavAdhipati gyAsuddhi) bAdazAhanA pradhAna mAMDavagaDhanivAsI, vizA poravADa, saMghavI sahasAe 1444 maNa pittala gaLAvIne tenI cAra pratimAo mATI ane sAta pratimAo nAnI karAvI. teNe (A maMdira baMdhAvavAmAM, mUti karAvavAmAM ane meTe saMgha kADhIne dhAmadhUmathI pratiSThA mahotsava ane yAcakane dAna ApavA vageremAM thaIne) 76 karoDa pIrajI (ukta bAdazAhanA vakhatane cAMdInA sikko.) kharacI. 12. zrI zAMtivijayajIracita "jena tIrtha gAIDamAM tavArIkha tIrtha Abu' nAmanA prakaraNamAM Abu uparanAM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga 9 maMdiranuM varNana lakhatAM lakhyuM che ke-"acalagaDha uparanA aumukhajInA maMdiramAM 1444 maNuM pittalanI 14 mUttio che." 13. saM. 1678, Aso zudi 2 zukravAre racAyela AbutIrthastavana" (kartAnuM nAma nathI.)nI kaDI pa-6 mAM lakhyuM che ke -"caumukhajImAM meTI mUrtio bAra che, ane sUkhaDa ghasavAnA orasIyA ekAvana che. temaja arabudAjInA deharAmAM pratimAjI 360 che.25 14. zrIdAnasAgarajInA ziSya zrIamIsAgarajIe saM. 1862 citra vadi 8 (saMgha sAthe yAtrA karI te saMbaMdhI) racela "zrI abuMdagiristavana"nI kaDI 4-5mAM lakhyuM che ke-caumukhajInA maMdiramAM dhAtunI 14 mUrtio che, tenuM 1444 maNa vajana che, tema ja acalagaDhamAM kula pAMca deharAM ane temAM kula 229 jinamUttio che. 26 25. A arabudAjInuM dehazuM karyuM te kAMI spaSTa rIte samajAtuM nathI. acalagaDhamAM arabudAjInA nAmathI kaI jenonuM ke hiMduonuM paNa derAsara prasiddhimAM AveluM nathI. kadAca amutanI gara sanI=avulagI Ama apabhraMza zabda vAparyo hoya to amutagI thI bahu moTI mUrtivALuM maMdira eTale caumukhajInuM maMdira laI zakAya. kema ke Abu uparanAM samasta jaina maMdiramAM mUlanAyakanAM sthAne birAjamAna sauthI moTI mUrtivALuM maMdira acalagaDha uparanuM cAmukhajInuM maMdira che. AvI rIte zrI zatruMjaya ane zrI giranAra tIrtha upara paNa jaina adabadajI (addabhutajInI mUrtio che, jethI ahIM paNa e pramANe kahyuM hoya ema jaNAya che. 26. A stavanamAM acalagaDhamAM kula pAMca jaina maMdire hevAnuM lakhyuM che. paNa atyAre te cAra maMdira che. A cAra Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. 5: acalagaDhanAM jaina maMdira Ama bhinna bhinna samayamAM bhinna bhinna pustakamAM daMtakathAone AdhAre bhinna bhinna mata lakhAyA che, tema atyAre paNa temAM bhinna bhinna jAtanI daMtakathAo cAle che. temAM sAcuM zuM che? e to atizayajJAnI hoya te ja kahI zake. mArA namra mata pramANe A cauda mUrtiomAMthI ghaNI mUrtio judA judA samayamAM, judA judA gAmamAM ane judA judA dhaNIe karAvela hovAthI 4, 12 ke 14 mUtionuM amuka ja vajana karAvavuM che evuM lakSa rAkhI na ja zakAya. hA, kadAca anAyAsa ja e saMga bana hoya te banI zake khare. ahIM ema ja banyuM hoya tema lAge che. caumukhajInA maMdiranI pratiSThA vi. saM. 1566mAM thayA pachI thoDA ja varSomAM racAyela "zrIguruguNaratnAkara kAvya" sarga 3, leka 77mAM lakhyuM che ke "saMghavI sahasAe malanAyaka zrIAdIzvara bhagavAnanI 120 maNa vajananI eka mUtti karAvI." temaja e graMthanA trIjA sarganA cothA zlokamAM lakhyuM che ke-(A maMdiranA trIjA dvAranA mUlanAyakajIne sthAne birAjamAna) zrI zAMtinAtha bhagavAnanI dhAtunI maMdira sivAya vi. saM. 186ranI AsapAsamAM ahIM pAMcamuM jaina derAsara heya evo spaSTa ullekha ke bIjuM kAMI pramANu mane malyuM nathI. kadAca caumukhajInuM maMdira be mALanuM hovAthI tene be maMdiro gaNyAM heya, athavA te acalezvara mahAdevanA maMdiranI sAmenA eka nAnA zivAlayamAM kaI paDI gayela jena maMdirane daravAje lagAvelo che, eTale te samayamAM acalagaDhamAM pAMcamuM derAsara heya ane pachIthI jIrNa thaIne paDI gayuM hoya, tethI tenI mUrtio bIjA maMdiramAM padharAvI dIdhI hoya te te paNa banavA gya che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aya maneAhara mUrtti DuMgarapuranA pradhAna sAlhAe 120 maNu vajananI vi. saM. 1518mAM karAvI che. A graMtha te arasAmAM anela heAvAthI AnA upara vadhAre vizvAsa rAkhI zakAya. saMghavI sahasA mAMDavagaDhanA ( mALavAnA ) rahevAsI hAvAthI, ane zAha sAlhA DuMgarapura ( mevADa ) nA rahevAsI hAvAthI rAjapUtAnAnA hisAbe upayukta 120 maNa maMgALI (80 tAlAnA zeranA pramANavALA ) levA joi e. jo ema ja hAya tA pachI e hiMsAme 12 ke 14 mUrtie maLIne 1444 ke 1400 maNa (gujarAtI 40 tAlAnA zeranA pramANavALA) vajananI hAya emAM kaMI paNa Azcaya jevuM nathI. dhAtunI mUrtio, e sarva dhAtunI athavA paMcadhAtunI mUrtie kahevAya che. matalaba ke pittala ke kAMsAnI mUrtti A karAvanArA dareka gRhasthA potapAtAnI zakti anusAre pAMce dhAtu temAM avazya nAkhe che. caumukhajInA maMdiranA nIcenA mALanA cAre mULanAyakajInI mUttiomAMthI saMghavI sahusAe karAvela pittaLanI mukhya mULanAyakajInI mUrttinI kAMti uparathI temAM suvarNanA bhAga kAMIka vizeSa hAvAnuM ane khAkInI mUtti emAM suvarNa nA bhAga nahIM jevA ja hAvAnuM spaSTa jaNAya che. paraMtu A badhI mUrtie khAsa karIne te pittalanI ja manelI hAya che, tethI te pittalanI athavA teA dhAtunI mUttie kahevAya che. zrImAn merutu gasUrijIe vi. saM. 1438mAM racela 'a'calagacchIya paTTAvalI"mAM lakhyuM che ke " bhInamAlanivAsI, zrImAlIjJAti ane kAzyapa geAtravALA lAlA saMdhavIe khAvIza hajAra dravya kharacIne acalagaDha uparanA caumukhajInA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5H alagaDhanAM jaina maMdira maMdiramAM be kAusagIyA (UbhI jinamUrtio) karAvela che." paraMtu A kAusaggIyA atyAre caumukhajInA maMdiramAM te nathI, paNa acalagaDha uparanA bIjA keI jenA maMdiramAM paNa vidyamAna hoya tema jaNAtuM nathI. A maMdira pahADanA eka UMcA zikhara upara AveluM hovAthI tenA bIjA mALa upara caDhIne jotAM Abu pahADanI kudaratI ramaNIyatA, AbunI nIcenI bhUmi ane dUra dUra sudhInAM gAmenuM dazya bahu ja cittAkarSaka lAge che. A maMdiramAM baMne mALanA mULanAyakajI vagere thaIne dhAtunI mUrtio 12, dhAtunA kAusaggIyA 2, ArasanA suMdara kAusaggIyA 2, ArasanI mUrtio 9, dhAtunI nAnI paMcatIthI 1 ane dhAtunI nAnI ekala mUrtio 2, e pramANe A maMdiramAM kula mUrtio 28 ane pAdukApaTTa 1 che. (2) zrIhaSabhadeva bhagavAnanuM maMdira caumukhajIthI 33 pagathiyAM nIce UtaratAM eka moTA medAnamAM zrISabhadevajI (AdIzvarajI)nuM maMdira Ave che. 27 ahIMnA lokomAM daMtakathA che ke-acalagaDha nAmanA kilAmAMnA pitAnA mahelanA jharUkhAmAM besIne mevADanA mahArANA kuMbhakarNa, A cAmukhajInA maMdiranA bIjA mALanA mULanAyaka bhagavAnanAM darzana karI zake evI rIte A cAmukhajInuM maMdira baMdhAvavAmAM AvyuM che. paraMtu A dantakathAmAM kaMI vajUda hoya evuM lAgatuM nathI, kAraNa ke mahArANuM kuMbhakarNane svargavAsa vi. saM. 15ra 5mAM thayo che, ane A maMdira vi. saM. 156 6mAM pratiSThita thayuM che. kadAca sirohInA mahArAva jagamAlanA saMbaMdhamAM A dantakathA hoya to te banavAyogya che, kAraNa ke te vakhate Abu upara temanuM Adhipatya hatuM. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 acala 57 A maMdira sAduM ane arvAcIna jaNAya che. pANA traNase varSathI vadhAre jUnuM hAya tema lAgatuM nathI. 28 28. zrIkuMthunAthajInA derAsaranI bahAranI surahI (saraI) nA vi. sa'. 1634nA caitra viMde 3nA lekhamAM (amu`da prAcIna jaina lekhasa Mdeha'mAM lekhAMka 664 jue.) acalagaDhamAM traNa madirA hovAnuM lakhyuM che, ane zrIsamayasuMdara vAcake ' sa', 1678mAM sadha sAthe yAtrA karI te sabaMdhI racela 'AbU tIrathalAsa 'nI pAMcamI kaDImAM acalagaDhamAM 1 zrIzAMtinAthajI, 2 zrImukhajI ane 3 zrIkuMthunAjI--A traNa ja madirA haivAnuM lakhyuM che. eTale te vakhate A maMdira nahIM' banyuM. hAya ema ceAkkasa jaNAya che. temaja 5, mahimAe vi. saM. 1721mAM ( je mahinA pahelAM ) yAtrA karIne sa. 1722 mAM racelI caityaparipATI 'nI ceAthI DhALanI cethI--pAMcamI kaDImAM paNa ahIM ( acalagaDhamAM ) traNa ma diza hAvAnu lakhyu che. eTale A maMdira sa. 1721nA jeTha suda 3 ne ravivAre pahelI vAra pratiSThita thayuM hoya tema lAge che. A madiranA mULanAyaka zrIRSabhadeva bhagavAnanI mUrti para e ja saMvatamitine lekha mojUda che. ( jue 'mu* prAcIna jaina lekhasA'tA lekhAMka 485.) " zrIRSabhadAsa kavie vi. saM. 1685mAM racelA jagadguru zrIhIravijayasUrirAsanI ceApArkanI kaDI 15mAM acalagaDhamAM cAra ma|i hAvAnuM lakhyuM che. paraMtu mArA dhAravA pramANe ukta saMvatamAM A maMdiranu` kAma cAlu thayuM haze, taiyAra thayA bAda amuka varSo pachI saM. 1721mAM pratiSThA thaI haze. jo sa. 1685mAM thavA te pahelAM A maMdira paNa pratiSThita thaI cUkayuM hAta tA uparyukta sarainA lekhamAM, Akhu tIrabhAsamAM ane caityaparipATImAM paNu ahI traNane badale cAra maMdiza hAvAnuM jarUra lakhata, kema ke bAkInAM traNa madirA tA e vakhate pratiSThita cUI cUkelAM ja hatAM. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5: acalagaDhanAM jaina maMdira madiranI racanA -mULa gabhAre ane tenI pachI sabhAmaMDapa bane che. kAraNuMvALuM beThA ghATanuM zikhara che. pAchaLanA bhAgamAM nAnI paNa zikharabaMdhI 24 derIo ane te derIonI vaccenA bhAgamAM pagalAM vagerenI cAra chatrIo che. jamaNA hAtha tarapha kudaratI paththaronI vacce judI ja aMbikAdevInI eka zirabaMdhI derI che. mUrtisaMkhyA ane tenI hakIta :-A maMdiramAM mULanAyakajInA sthAne zrI AdIzvara bhagavAna birAjamAna che. temanI baMne bAjue ArasanI be mUrtio che. mULanAyakajInI mUrti upara visaM. 17ra1ne lekha che. A mUrti amadAvAdanA rahevAsI zrI zrImAlI jJAtinA desI zAMtidAsa zeThe khAsa ahIM padharAvavA mATe karAvI che. te uparathI kadAca A maMdira paNa temaNe ja baMdhAvyuM hoya ema anumAna karI zakAya. . A maMdiranI bhamatImAM nAnI nAnI derIo 24, pagalAM vagerenI chatrIo 4 ane zrIaMbikAdevInI derI 1 che. A 24 derIomAMthI pratyekamAM bhagavAnanI eka eka mUrti che. temAM eka derImAM paMcatIthInA parikaravALI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrti che, tenA upara vi. saM. 1380ne nAne lekha che. cAra chatrIomAM pAdukA jeDI 29. A 24 derIo hAlamAM ja eTale saM. 1960nI AsapAsamAM banI che ane tenI pratiSThA saM. 1963mAM thaI che. A covIza derIonI vacce (mULa maMdiranI pAchaLanA bhAgamAM) ArasanI cAra chatrIo che, te kadAca A derIonI pahelAM ja banelI haze, kemake temAM sthApana karelI keTalIka vastuo jUnI che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a a la ga 8. 4, (prAya: te cAre pAdukA jeDI yationI che. pAdukA joDI upara arvAcIna nAnA nAnA lekhe che.) sarasvatI devInI nAnI mUrti 1, hAthIsavAra yakSanI mUrti 1 (ghaNuM, karIne A maNibhadra yakSanI mUrti haze.) ane zrI siddhacakrajIne Arasa pASANane yaMtra 1 che. aMbikA devInI derImAM aMbAjInI mUrti 1 che. A maMdiramAM bhagavAnanI kula mUrtio ra7, pAdukA jeDI 4, sarasvatI devInI mUrti 1, aMbikA devInI mUrti. 1, hAthIsavAra yakSanI mUrti 1 ane siddhacakrajIne Arasa pASANane yaMtra 1 che. A maMdira ane tenA pharatI ra4 derIo vagere upara 30. sarasvatI devInuM devasthAna ghaNuM varSothI "acalagaDha upara hovAnuM jaNAya che. A mUrti pahelAM uparyukta aMbikA devInI derImAM athavA anya koI khAsa sthAnamAM hevI joIe. ane tenuM te samayamAM vizeSa mAhAo pracalita hevuM joIe, kemake mahArANuM kuMbhakarNa jevA puruSe paNa temanI sAme besIne dhArmika paMcAyato karatA hatA. dAkhalA tarIke -AbunI yAtrAe AvatA kAI paNa yAtrALao pAsethI muMDakuM ke vaLAvuM (cekI) nahi levA saMbaMdhIne mevADanA mahArANuM kuMbhakarNa (kuMbhArANuM) ne vi. saM. 1576ne. lekha, je hAla delavADAmAM luNavasahI maMdiranI bahAranA kIrtistaMbhanI pAse che, te lekha acalagaDha upara sarasvatI devInI sAme besIne lakhAyelo che. - 31. A yaMtra upara vi. saM. 1558nA kArataka vadi 13ne lekha che. A yaMtra acalagaDhanA rahevAsI zrAvake karAvela che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma. pa: acalagaDhanAM jaina maMdira kalaza ane dhajA-daMDa na hatAM. vi. saM. 1992nA varSamAM amAruM rahiDA javAnuM thatAM tyAMnA osavAla ane piravADa samasta saMghane ekatra karI, e mATe upadeza ApatAM temaNe A vAtane saharSa svIkAra karyo ane thoDA samayamAM badhI taiyArIo karIne moTA utsAha tathA mahotsava pUrvaka zrIsaMghe suvarNa kalaza ane dhajA-daDe vi. saM. 192nA vaizAkha zudi 10ne divase pratiSThita karAvIne caDhAvyA che. A maMdiranA koTanA mukhya daravAjAnI bahAra cokIdArone besavA mATenI eka dalANa (osarI) che. tenI pachI banne bAjue thaIne cokIdAre tathA nokarene rahevA temaja sAmAna rAkhavA mATe pAMca oraDIo che. temAMnI chellI oraDI pAse yuropIyane vagere vizrAMti le che, ane cAmaDAnA bUTa badalIne yurepIyanene kapaDAnA bUTa ahIM paherAvavAmAM Ave che. tyAMthI thoDuM nIce AvatAM eka coka Ave che. tenI pachI eka piLa (daravAje) che, te daravAjA mAthe eka meTe hela che. temAM yuropIyane athavA amaladAra vagere keIne rAta rahevuM hoya te te mATe sagavaDa rAkhelI che. tyAMthI thoDuM nIce UtaratAM pUrva sanmukha kArIgarone kAma karavA mATe tathA rahevA mATenAM makAnanI eka lAIna che. tyAMthI thoDuM nIce UtaratAM zrIsaMghe baMdhAvelI be mALanI meTI dharmazALA Ave che. A badhAM makAnanI AsapAsa pahADa ane vRkSonuM kudaratI dazya bahu manahara che. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - a ya la ga . (3) zrI kuMthunAtha bhagavAnanuM maMdira acalagaDhanAM maMdiranA kAryAlayanI peDhInA makAnamAM, peDhInI gAdI sAme, uparanA bhAgamAM zrI kuMthunAtha prabhujInuM derAsara AveluM che. A derAsaranuM makAna be khaMDanuM ane mAthe dhAbAvALuM che. bhagavAnanA upara dhAbAmAM zikhara je. nAne guMbaja (ghUmaTa) banAvela che. bIjA khaMDanI AgaLa nAne coka che. derAsaranI joDe upAzrayanuM be oraDAvALuM makAna AveluM che. upAzrayanI upara tathA sAmenA bhAgamAM kAryAlayanA 4 oraDA che. A derAsara jUnuM hoya tema lAge che. acalagaDhano rahevAsIone hamezAM darzana-pUjananI anukuLatA mATe dhAbAvALuM A nAnuM derAsara gAmanI aMdara karAvyuM hoya tema lAge che. A derAsara keNe ane kyAre baMdhAvyuM te cokkasa rIte jANavAmAM AvyuM nathI, paraMtu zrImAna semasuMdarasUrijIe vi. saM. 1500 lagabhagamAM racela "zrIarbudagirikalpamAM acalagaDhamAM mahArAjA kumAra pALe baMdhAvela zrImahAvIrasvAmInA eka ja maMdiranuM varNana ApyuM che, te sivAyanA acalagaDha uparanA bIjA eke maMdiranuM varNana ApyuM nathI. temaja zrI zAMtisUrijIkRta "zrIabudAcala citya paravADI vinati ke jemAM racyAsaMvata Apyo nathI, paNa temAM delavADAmAM traNa ja maMdira kahevAnuM lakhyuM che, tethI tenI racanA saM. 1515 pahelAM thaI haze ema khAtarI thAya che. A vinatinI kaDI 16mAM acalagaDhamAM ma. kumArapAlanuM baMdhAveluM eka ja maMdira hevAnuM lakhyuM che. A uparathI taleTImAM AvelA mahArAjA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5: acalagaDhanAM jaina maMdira 5 kumArapAlanA maMdira sivAya vi.saM. paMdarase lagabhagamAM acalagaDhamAM bIjuM eka maMdira nahetuM ema jaNAya che. jyAre A maMdiranI bahAranA jamaNI taraphanA cotarA upara eka khUNAmAM dIvAlanI lagolaga UbhA karelA eka gadheyA paththaranA. vi. saM. 1634nA lekhamAM tathA paM. mahimAkRta cityaparipATI" (rAsaMvata 1722)nI cethI DhALanI cothIpAMcamI kaDImAM paNa acalagaDhamAM traNa jinamaMdire hevAnuM lakhyuM che. A vakhate zrItraSabhadeva bhagavAnanuM maMdira nahotuM eTale A maMdira vidyamAna hatuM ema khAtarI thaI zake che. A uparathI A maMdira vi. saM. 1500 pachI ane saM. 1634 pahelAM banyuM hoya ema cakkasa jaNAya che. - zrI jJAnasAgarajIe vi. saM. 1722 lagabhagamAM racela Abu caityaparipATInI 26mI kaDImAM "acalagaDhanuM zrI kuMthunAthajInuM maMdira khetA zAhe karAvyA"nuM lakhyuM che. je A vAta sAcI hoya te A maMdira saM. 15ra7mAM pratikita thayAnuM cokkasa mAnI zakAya. kema ke A maMdiranA mUlanAyakajI zrI kuMthunAtha bhagavAnanI dhAtunI manohara mUrtinI aMjanazalAkA vi. saM. 1527nA vaizAkha zudi 8ne divase thaI che. ukta saMvatane A mUrti para suspaSTa lekha che.33 A mUrti saMghavI khetA zAhe bharAvelI che. eTale A 32. "arbada prAcIna jaina lekhasadehane lekhAMka 664 vALe lekha juo. 33. "abuMda prAcIna jaina lekhasaMdeha' nA lekhAMka 491 ane tenuM avalokana juo. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga che maMdira paNa kadAca temaNe ja karAvyuM heya, ema anumAna karI zakAya. + aMcalagacchIya zrIvinayazIla vAcake vi. saM. 174ramAM racela "abudAcala utpatti catya paripATI stavana DhALa 5, kaDI 12-13mAM "acalagaDha uparanA A maMdiranA mUlanAyaka zrI kuMthunAthajI bhagavAnanI mUrti saMghavI khetA zAhe bharAvyAnuM" lakhyuM che, ane tapAgacchIya zrIuttamavijayajIe vi. saM. 1869mAM racela "Abu tIrthamAla" DhALa 12, kaDI 15mAM "acalagaDhamAM zrI kuMthunAthajI bhagavAnanuM deharuM hovAnuM" lakhyuM che.34 34. zrInavimalajIe vi. saM. 1728mAM racela "zrI abuda giri tIrtha stavananI 28mI kaDImAM ane zrI jJAnavimalasUrajIe vi. saM. 1755mAM racela "prAcIna tIrthamAlAnI 63mI kaDImAM paNa "acalagaDhanI taleTImAM mahArAjA kumArapAle baMdhAvelA maMdira sivAyanuM acalagaDha gAmamAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira (zAMtivihAra" hevAnuM lakhyuM che. A maMdira kayuM?-te kAMI samajavAmAM AvatuM nathI. atyAre acalagaDhanI taLeTImAM Avela mahArAjA kumArapAlanA maMdira sivAya bIjA keI maMdiramAM mukhya mUlanAyakajIne sthAne zrI zAMtinAtha bhagavAnanI mUrti birAjamAna nathI. tema acalagaDha gAmamAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira hoya evo ullekha uparyukta stavana ane tIrthamAlA (A bannenA kartA eka ja che.) sivAya bIjA koI zilAlekhe ke graMthamAM jevAmAM nathI Avyo. ukta stavana ane tIrthamAlAmAM acalagaDhanAM bIjAM traNa maMdironuM varNana che, paNa zrI kuMthunAthajI bhagavAnanA maMdiranuM varNana nathI. eTale kAdaya smRticUkathI zrI kuMthunAthajInA badale Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 : acalagaDhanAM jaina madirA sUtti saMkhyA ane vizeSa hakIkta:-- A derAsaramAM mULanAyakajInA sthAne zrIkuMthunAtha bhagavAnanI dhAtunI bahu manohara mUrtti birAjamAna che. tenA upara vi. saM. 1527nA vaizAkha zuddhi 8 ne suspaSTa lekha che. A mUrtti pAravADajJAtIya saMghavI karmonA putra saM. sapadAnA putra saM. khetAe karAvI che, ane tenI pratiSThA tapAgacchIya lakSmIsAgarasUrijIe karI che. A mUrti mahesANAnivAsI mIstrI hAjA tathA kALAe taiyAra karI che. 57 1, mULanAyakajInI dhAtunI maneAhara mUtti 1, temanI banne khAjIe dhAtunA kAusaggIyA ra, ArasanI mUrtti 1, dhAtunI mATI ekala mUttio ra, dhAtunA samavasaraNa yukta cAmukhajInI saMyukata mUrttio 4, gaNadhara bhagavaMtanI dhAtunI mUrtti 1 ane dhAtunI nAnI mUrtie ( ekatIthI, tritIthI, pA~catIthI ane covIzI maLIne) 163 che. A nAnI mUrttiemAM keTalIka mUttio pa vadhAre prAcIna paNu che. A nAnI mUrtione cUnA vaDe sthira karelI hatI, paNa ame sa. 1992mAM zrIRSabhadevajInA maMdiranA kalaza-dhvajadaMDAdinI pratiSThA vakhate acalagaDha gayA hatA, te vakhate tenA kArya - vAhakAne samajAvavAthI temaNe te khadhI mUrtti Ane ukheDAvI zrIzAMtinAthajIne ullekha karyAM hAya athavA te te arasAmAM A derAsarane zrIzAMtinAtha prabhujInuM madira paNa kahetA hAya. 35. A 163 mUrttiomAMthI 157 mUtti'e para nAnAmoTA lekhA che. Ane mATe " aqhuda prAcIna jaina lekhadAha" nA naM. 507 thI 663 sudhInA lekhA jue. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga Dha dIdhI. ghaNAM varSo sudhI cUnAmAM rahevAthI keTalIka mUrtione. nIceno bhAga khavAI gayA hatA, ane pAchaLanA bhAgamAM ghaNe ja kATa caDI gayo hato. kArakhAnAvALAoe te badhuM sApha karAvI dIdhuM, eTale temAMthI 157 mUrtio para nAnA-moTA, lekha hatA te badhA utArI lIdhA che. 6 upara pramANe A derAsaramAM (samavasaraNanI saMyukta cAre mUrtione judI. judI gaNatAM) kula 174 mUrtio che. A derAsaramAM mULanAyakajInA DAbA hAtha taraphanI dhAtuonI paMcatIthIonI paMktinI vacce dhAtunI eka ekala. mUtti che. A mUrti padmAsanavALI che, tenA jamaNA khabhA. upara muhapatti ane zarIra upara kapaDAnI nizAnI che, e (rajeharaNa) atyAre nathI, paNa te garadananI pAchaLa banela haze; pAchaLathI nIkaLI gaye haze ema lAge che. delavADAmAM bhImAzAhanA maMdira antargata zrI suvidhinAthajInA maMdiramAM zrI puMDarIkasvAmInI mUrti che, tenA jevI ja AkRtivALI A mUrti jaNAya che. tethI A mUrti zrI puMDarIkasvAmInI athavA koI paNa gaNadhara bhagavAnanI hovI joIe. mUrti upara lekha nathI. pittalanA traNa ghaDA peDhInA makAnanI aMdaranA bhAgamAM DAbI bAjunA eka khUNAmAM cotarAnI upara lAkaDAnI eka chatrI banelI che, 36. ahIM dhAtunI A nAnI mUrtione parivAra ghaNe che, tethI bIje kaI ThekANe navAM maMdiramAM mUrtionI jarUra hoya tyAM ApavAmAM Ave to sArI rIte pUjAya. mATe tema karavA kArakhAnAnA vahIvaTadAree dhyAna ApavAnI jarUra che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 acalagaDhanAM jaina maMdira temAM siMhAsanamAM zrI AdIzvara bhagavAnanI cAMdInI pAdukA jeDI 1 (pagalAM) rAkhela che, tenI pAse pittaLanA traNa suMdara gheDA che, te traNenA upara DhAla, taravAra ane bhAlA Adi zastrothI sajja thayelA savAre beThelA che. vaccenA gheDAnA savArane mAthe chatra che. bIjA baMne ghoDAnA savArene mAthe paNa chatra hovAnAM cihyo che, paraMtu pAchaLathI chatro nIkaLI gayAM hoya tema jaNAya che. savAra sahita A pratyeka ghaDAnuM vajana rA maNa che, ane eka eka ghaDAne banAvavAmAM e mahamudIne kharca thayela che. A ghaDA DuMgarapuramAM banyA che. * temAM vacce chatravALo ghoDe kalakI (kalaMkI) avatAranA putra dharmarAja dara rAjAne che, ane te mevADa dezamAM kuMbhalameru nAmanA mahAdugamAM mahArANA kuMbhakarNanA rAjyamAM caumukhajIne pUjanAra zAha pannA putra zAha zArdUle vi. saM. 1566nA mAgazara zudi 15 ne divase karAvela che. A matalabane tenA upara lekha che.38 A lekha 37. mahamudI eTale te vakhate te dezamAM cAlate cAMdInA sikko. 38. vi. saM. 1566nA lekhamAM cho pAro uMmaramAM zrIvALAthIvuMmaravinayace e pramANe lakhyuM che, paraMtu te asaMbaddha lAge che kAraNa ke mevADanA mahArANA kuMbhakarNane vi. saM. 15rapa mAM svargavAsa thaI gayo hato. to paNa mahApratApI kuMbhArANAe mevADanA rAjyane khUba AbAda karyuM hovAthI temanA putra-pautrAdinA rAjyakALamAM paNa mahArANu "kuMbhakarNanuM vijayI rAjya' ema kahevAnI lekemAM prathA hoya ane e ja hetuthI A lekhamAM ema lakhAyuM hoya te te banavAgya che. ' Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a cala gaDha uparathI ghoDe kuMbhalameru mahAdurganA caumukha zrI AdinAthajInA maMdiramAM mUkavA mATe karAvyuM hoya ane pachI tyAMthI bIjI mUrtionI sAthe ahIM lAvavAmAM Avyo hoya ema anumAna thaI zake che. tenI baMne bAjunA ghoDA sirohI rAjyanA tAbAnA kaI paNa be kSatriya rAjA (ThAkora) nA che, ane te potAno karAvelA derAsaramAM mUkavA mATe vi. saM. 1566 mAM temaNe ja karAvyA che, evI matalabanA te baMne upara lekho che.29 leke A traNe ghoDA kuMbhArANAnA che ema kahe che, paNa te vAta " barAbara nathI. kharI hakIkta upara lakhyA pramANe che." - A kAryAlayanI peDhInuM makAna thoDAM varSomAM navuM baneluM che, tenI uparanA bhAganAM makAne sAdhu-sAdhvIo tathA yAtrALuone UtaravA mATe dharmazALA tarIke vaparAya che. keTalAka eraDAmAM kArakhAnAne sAmAna rahe che. (4) zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira maMdiranI racanA - zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira, acalagaDhanI taleTImAM 39. A traNe ghoDA paranA lekhe mATe "abuMda prAcIna jaina lekhasaMdeha" nA naM. 493-94-95 vALA lekha juo. 40. A traNe gheDA, kArakhAnAthI moTI jaina dharmazALA tarapha jatAM rastA upara ja DAbA hAtha para, prAyaH karIne khAsa tene ja mATe banelI eka derImAM rAkhavAmAM AvatA hatA. paNa tyAM barAbara saMbhALa rahetI nahIM hovAthI keTalAMka varSothI A ghoDA kArakhAnAmAM rAkhavAmAM AvyA che. uparyukta derI atyAre khAlI paDI che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 5 : acalagaDhanAM jaina maMdira saDakathI 70 kadama dUra pazcima tarapha eka jarA UMcI TekarI upara pUrva sanmukha ekAMtamAM vizALa kampAunDamAM AveluM che. mULa gabhAre, gUDhamaMDapa, navacokIo, zikhara, bhamatIne keTa, zRMgArakI ane vacce moTA cekavALuM A maMdira banAvavAmAM AveluM che. mULa gabhAre ane gUDhamaMDapa meTA che. navacekIomAMthI gUDhamaMDapamAM javAne daravAje che, te jIrNoddhAra vakhate na banAvyA haze ema lAge che. kemake gUDhamaMDapanI dIvAlo ane A daravAjAnA ketarakAmamAM pharaka lAge che. navacekIonA bhAgane dIvAla caNI laIne eka sabhAmaMDapa athavA helanA rUpe pAchaLathI banAvI dIdhela che. navacekIothI pAMca pagathiyAM nIce UtaratAM meMTe sabhAmaMDapa banAvavA mATe jagyA khAlI rAkhela ceka Ave che. keI kAraNathI sabhAmaMDapa baMdhAva bAkI rahI gayA lAge che. tyAMthI 13 pagathiyAM nIce UtaratAM ghuMmaTa . yukta maTI zaMgArakI ane daravAje Ave che. A daravAjAthI aDhAra pagathiyAM UtaratAM nIcenA kaMpAuMDanI jamIna Ave che. maMdirane keTa bahu ja majabUta banela che. tyArapachI eka nIcI dIvAlane keTa, vaMDI ane temAM lokhaMDanuM phATaka baneluM che. A maMdiranA kaMpAuMDanI aMdaranI badhI khAlI jamIna paNa maMdiranA tAbAnI ja che. temAM AMbA vagerenAM vRkSe paNa che. A sthAna ramaNIya ane ekAMta. zAMtivALuM che. A maMdira baMdhAvanAra - A maMdira baMdhAvanAra saMbaMdhIne A maMdiramAM eka paNa zilAlekha maLato nathI, paraMtu Ane lake mahArAjA maTI zugaranA nIcenA kaMpA tyAra Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga . kumArapALanuM maMdira kahe che. vi. saM. 1360 lagabhagamAM racela vividhatIrthakalpa" antargata zrI "abuda ka95 mAM zrI jinaprabhasUrijI, ane vi. saM. 1500 lagabhagamAM racela abuMdagirikalpa" nA 21mA kalekamAM zrImAna samasuMdarasUrijI lakhe che ke -"AbunA UMcA zikhara upara gujarAtanA mahArAjA solaMkI kumArapAle baMdhAveluM zrI mahAvIrasvAmInuM manohara maMdira zobhe che." AbunA UMcA zikharathI "acalagaDha gAma levuM joIe, kemake Abu kempa ane delavADAthI acalagaDha gAma UMcuM che. tema ja te vakhate ukta maMdiramAM mULanAyakajInA sthAne zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanI mUrti birAjamA nahatI. A uparathI, nIce ApelAM bIja pramANethI ane maMdiranI bAMdhaNI uparathI yaNa jaNAya che ke -mahArAjA kumArapALe Abu upara baMdhAveluM maMdira A ja che. 41. sAMbhaLyuM che ke -jena zilpazAstromAM rAjA, maMtrI ane zeThe (zrAvake) baMdhAvelAM jaina maMdiramAM siMhamALa, gajamALa ane azvamAna vagere judI judI nizAnIo hevAnuM lakhyuM che. bahu meTAM maMdiromAM vadhAre thara Ave che. nAnAM maMdiramAM thoDA thara Ave. vadhAre thara hoya temAM siMhamALa thara, gajamALa thara, azvamALa thara ane naramALa thara vagere hoya che. nAnAM maMdiromAM temane ekAda thara athavA grAsa (catupAda eka prANIna) thara hoya che. jyAre A maMdiranA mULa gabhAro, gUDhamaMDapa ane navacokIonI paNa khurazImAM grAsathara, gajathara, siMhathara ane tenA upara narathara Apela che, eTale mahArAjA kumArapAle baMdhAveluM te A ja maMdira che, ema khAtarI pUrvaka kahI zakAya. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5; acalagaDhanAM jaina maMdira - 63 nIce ApelAM graMtha ane tIrthamAlA-stavane vagerenAM pramANe uparanI vAtane puSTi ApI rahyAM che: (1) zrImAna zAMtisUrijIe vi. saM. 1515 pahelAM racela "zrIabudAcala citya paravADI vinati" mAM lakhyuM che ke-acalagaDhamAM acalezvara mahAdevanI sAme mahArAjA kumArapAle baMdhAvela jinacaitya zebhe che. . (2) zrIdevavimala gaNie vi. saM. 1946mAM pUrNa karela "zrIhIrasaubhAgya mahAkAvya" sarga 12, zleka 127 mAM lakhyuM che ke "A munIMdra (zrImAna hIravijayasUrijI mahArAja) caulukya mahArAjA kumArapAle baMdhAvelA manahara cityane (delavADAthI acalagaDha jatAM) mArgamAM namIne pachI acalagaDha uparanA caturmukha maMdiramAM zrI AdIzvara bhagavAnane namyA." AmAM mArgamAM" lakheluM hovAthI acalagaDhanI taleTImAM Avela A maMdirane mATe ja e ullekha hovAnuM jaNAya che. je erIyAnA maMdira mATe A ullekha heta te temAM erIyA gAmanuM nAma avazya lakhata. vaLI erIyA gAmanuM maMdira mArgamAM nathI AvatuM, mAgathI aradho mAIla dUra rahe che. . (3) "vijayaprazasti mahAkAvya' sarga 12, ka 35nI TIkA (TIkA pUrNa karyA saM. 1688)mAM lakhyuM che ke"kumAravihAra-mahArAjA kumArapAle baMdhAvela maMdira acalagaDhanI taleTImAM-acalagaDhanI nIce che." | (4) zrImAna vinayavijaya upAdhyAye vi. saM. 1710nI AsapAsa racela InduddatamAM lakhyuM che ke "kumArapAla mahArAjAnuM baMdhAveluM maMdira, acalagaDhanI nAce che. * Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga & (5) acalagacchIya zrIvinayazIla vAcake vi. saM. 174ra. mAM racela "zrIarbudAcala utpatti citya paripATI stavana' DhALa 5, kaDI 7mAM lakhyuM che ke-"kumArapAla mahArAjAe baMdhAvela maMdira acalezvara mahAdevanI pAse che, ane temAM pittalanI eka jinapratimA che." (A pittalanI pratimA zrI mahAvIra bhagavAnanI hovI joIe.) (6) zrImAna jJAnavimalasUrijIe saM. 1755mAM racela prAcIna tIrthamAlAnI 63mI kaDImAM lakhyuM che ke-"acalagaDha gAmanI bahAra mahArAjA kumArapAle baMdhAveluM zrIvIrajinanuM maMdira mUrtiothI bharyuM che." (7) zrIjJAnasAgarajIe vi. saM. 1821mAM racela "tIrthabhAlA stavananI DhALa 7, kaDI 14mAM lakhyuM che ke-"mahArAjA kumArapAle baMdhAveluM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM maMdira acalagaDhanA pAdaramAM che." (8) vi. saM. 1875mAM lakhAyelA "AbukalpanA hastalikhita chUTA patramAM paNa lakhyuM che ke-"kumArapAla mahArAjAnuM baMdhAveluM maMdira, acalezvara mahAdevanA maMdiranI pAse che, ane temAM mUlanAyaka zrI zAMtinAthajInI pratimA che." A badhA pramANe uparathI jaNAya che ke mahArAjA kumArapAle Abu upara maMdira baMdhAvyuM che, te A ja maMdira che. AnA sivAya karAvanArAnA lekha vinAnuM evuM bIjuM eka paNa vizALa jinamaMdira Abu upara nathI ke je mahArAjA kumArapAle baMdhAvyuM hoya, evuM anumAna karI zakAya. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. pa : acalagaDhanAM jaina maMdire A maMdiranA mUlanAyaka ghaNuM karIne A maMdiranI prathama pratiSThA vakhate zrI. zAMtinAtha bhagavAnanI dhAtunI manohara mUrti mUlanAyakanA sthAne pratiSThita karavAmAM AvI haze. vAcaka premacaMde saM. 177mAM racela "Abu- stavananI"nI rapamI kaDImAM lakhyuM che ke "kumAravihAra (mahArAjA kumArapAle baMdhAvela maMdira)mAMnI zrI zAMtinAtha bhagavAnanI dhAtunI mUrti gaLAvavAthI paramAra pAlaNasI (prahUlAdanadeva-dhArAvarSAdevane nA bhAI teramI zatAbdi)ne zarIre koDha nIkaLe hate. temaja uparyukta vAcaka vinayazIle "ahaucaitya paripATI stavana" (rA saM. 174ra) DhALa 5, kaDI 8-11mAM acalezvara mahAdevanI pAsenA kumAravihAra nAmaka maMdiranuM varNana karatAM lakhyuM che ke-"pAmhaNe (prahUlAdane) pittalanI traNa jinapratimA gaLAvIne tene mahAdevanI sAme piThIo karAvyuM. tenA prAyazcittarUpe teNe pAlDaNapuramAM pAlDaNavihAra nAmanuM ati vizALa ane mane hara jinAlaya baMdhAvyuM. AvA prakArane ullekha bIjA paNa keTalAka graMthamAM 42. acalezvara mahAdevanI sAme hAla je pittalane piThIo che, e te vi. saM. 1464mAM banela che, tenA para ukta saMvatano lekha che. te A upara lakhelo ullekha tenI pahelAMnA bIjA kaI piThIo mATe heya, tene pachIthI nAza thayo hoya, tethI te jagyAe saM. 1464mAM A na poThIo karAvyuM hoya. athavA te acalezvara sivAyanA bIjA koI paNa zivAlayamAM piThIo karAvyA saMbaMdhIne A ullekha hoya. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga 4 jevAmAM Ave che ke uparyukta pAmhaNusIe (prahUlAdane) dhAtunI jinapratimAo gaLAvI nAMkhI hatI. tethI tenA zarIre keDha nIkaLe hate. keTalAka samaya bAda teNe kaI jJAnI jainAcAryane A mATe khulAse pUchatAM, temaNe uparanuM kAraNa batAvyuM ane tenA prAyazcittarUpe eka manahara jinamaMdira baMdhAvavAnuM sUcavyuM. tethI pravhAdane pote vasAvelA pAlDaNapura zaheramAM potAnA nAmathI "pAlahasuvihAra nAmanuM tIrthasvarUpa vizALa ane ramaNIya jinamaMdira baMdhAvyuM ane temAM mUlanAyakanA sthAne zrI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrti birAjamAna karI. te mUrtinuM prakSAlana (snAna) jaLa keTalAka divasa sudhI pitAnA zarIre lagAvavAthI tene koDha naSTa thaI gayA ane tenI kAyA kaMcanavaNI thaI prahalAdana (pATaDaNasI)nA moTA bhAI paramAra dhArAvarSAdeve vi. saM. 1220thI 1276 lagabhaga sudhI caMdravatInuM rAjya bhogavyuM hatuM. te vakhate Abu parvata tenA AdhipatyamAM hatuM, ane te gujarAtanA mahArAjAone - zUravIra sAmaMta rAjA hatA. mahArAjA kumArapAlanA svargavAsa (vi. saM. 1230) pachI tene bhatrIjo ajayapAla tenI gAdIe beThe. te jainadharmane kaTTara virodhI ane zivabhakta hatuM. teNe mahArAjA kumArapAle baMdhAvelAM ghaNuM jenA maMdire ane jJAnabhaMDArane nAza karyo hato. tenI prasannatA meLavavAne mATe pramhAdane kadAca mahArAjA kumArapAlanA baMdhAvavA A maMdiramAMnI zrI zAMtinAtha bhagavAnanI dhAtunI, manahara mUrti ane bIjI be mUrtio gaLAvI nAMkhI hAya, ane pittaLane poThIo karAvyuM hoya te te banavA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. 5 : acalagaDhanAM jaina maMdire rogya che. mahArAjA ajayapAlanA svargavAsa (vi. saM. 1233) pachI mahArAjAne saMtuSTa karIne zrI neminAtha prabhujInI mUrti ane tyArapachI keI jena gRhastha athavA jaina saMghe zrI mahAvIra bhagavAnanI dhAtunI manohara mUrti anAvarAvIne A maMdiramAM mUlanAyakajInA sthAne padharAvI haze ema lAge che. zrIvIraprabhunI A pratimA, A maMdiramAM mUlanAyakajI tarIke ghaNAM varSo sudhI pUjAtI rahI heya ema jaNAya che, ane tethI ja A maMdira zrImahAvIrasvAmInA maMdira tarIke te kALamAM bahu prasiddhimAM AvyuM hatuM. lagabhaga pAMca saikA bAda (aDhAramI zatAbdimAM kiI kAraNathI jaina saMghe khaMbhAtanagarathI ArasanI zrI. zAMtinAtha bhagavAnanI manohara mUrti lAvIne A maMdiramAM mUlanAyakajInA sthAne padharAvI che. (je atyAre paNa e ja sthAne birAjamAna che.) mULanAyakajInI pherabadalI thayA pachI paNa lagabhaga ekAda saikA sudhI ukta zrI. vIra prabhunI dhAtunI mUrti A maMdiramAM nUtana mUlanAyaka 43. vAcaka vinayazIle vi. saM. 174ramAM racela "zrI. e. u. citya paripATI' DhAla 5, kaDI 12-13 mAM lakhyuM che ke"kumAravihAranA mULanAyaka zrI zAMtinAtha bhagavAnanI mUrti khaMbhAta nagarathI lAvIne ahIM padharAvavAmAM AvI che." * . 44. uparyukata vAcakavinayazIlanI "catya paripATI' DhALa 5, kaDI mAM ane zrIuttamavijayajIe vi. saM. 1869mAM racela "Abu tIrthamAla' DhALa 12, kaDI 9-10mAM lakhyuM che ke"kumAravihAramAM mULanAyaka zrI zAMtinAtha bhagavAnanI bAjumAM zrI. vIraprabhunI dhAtunI mUrti birAjamAna che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la sa zrI zAMtinAtha bhagavAnanI bAjumAM birAjita rahI. hAla - A mUrti ahIM nathI. A maMdiranA mUlanAyakajI mATe judA judA samayamAM racAyelA bhinna bhinna graMthamAM nIce pramANe ulaNekha che: gra ya khyA graMthanuM nAma grathanuM nAma graMthakAranuM nAma mUlanAyaka saMvata | cAra laga- 122 1302 A maMdiramAMnA paranAsaM. 1302 zrI neminAthajI kAussagIyA | nAzilAlekhamAM lAga 1360 | vividhatIrthaka5mAM | zrIjinaprabha- | zrImahAvIra abdAdrika 5ka 50 sUrijI ma. svAmI laga. 1500 zrIabudagirikalpa | zrI somasuMda zlo. 23 sUrijI ma. 1678 | zrIAbucaityaparipATI, vAcaka samaya zrI zAMtinAthajI kaDI 5 | suMdarajI zrIAcaityaparipATI thIjJAnasAgarajI zrI zAMtinAthajI kaDI 27-28 | 1728 | arbagiri tIrthastavana, zrInavimalajI zrI mahAvIra - svAmI 174ra | zrIa. u. caityaparipATI zrIvinayazIla- zrI zAMtinAthajI stavana, DhALa 5, kaDI12-13 vAcaka 17papa | prAcIna tIrthamAlA, zrI jJAnavimala- zrI mahAvIra praja kaDI 63 | ' sUrijI 1779 Abustavana, kaDI 22 ) vAcaka premacaMda '. kaDI 2011 * 1821 1869 tIrthamAlA stavana, zrI jJAnasAgarajI zrIzatinAthajI DhALa 7, kaDI 14 ! AkhuM tIrthamAla, zrIuttama DhALa 12, kaDI 9 | vijayajI AbukalpanuM chUTaka pAnuM 1875 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zra, 5 ke a laga AmAM aDhAramI zatAbdinA graMthomAMthI keImAM mULanAyakajI zAMtinAthajI bhagavAna te kaImAM mahAvIrasvAmI " lakhela che. upara lakhyA pramANe saM. 1722 pahelAM A maMdiramAM mULanAyakajInA sthAne zrI zAMtinAthajI bhagavAnane birAjamAna karI dIdhela hovA chatAM, A maMdira mahAvIrasvAmInA maMdira tarIke ghaNA samayathI prasiddha hevAthI, temaja mULanAyakajInI pherabadalI thayA pachI paNa zrI mahAvIrasvAmInI mUrti mULanAyakajInI bAjumAM keTalAka samaya sudhI birAjita rahevAthI, Ama banyuM hoya ema jaNAya che. A badhA uparathI jaNAya che ke-A maMdiramAM mUlanAyakajInA sthAne sauthI prathama sthApana karela zrI zAMtinAtha prabhunI dhAtunI mUrti te bahu thoDA ja varSo sudhI tyAM birAjita rahI. tyArapachI zrIneminAthajInI mUrti paNa tyAM thoDAM varSo sudhI mULanAyakajInA sthAne birAjita rahI hoya ema lAge che. tyArapachI zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanI dhAtunI mUrti ghaNAM varSo (lagabhaga pAMca sakA) sudhI mULanAyaka tarIke birAjamAna rahela. ane tyArapachI khaMbhAta nagarathI Avela zrI zAMtinAtha bhagavAnanI ArasanI manehara mUrti mULanAyakajInA sthAne sthApana thayela che, ke je hAla paNa tyAM ja birAjamAna che. zrIzIlavijayajIe vi. saM. 1748mAM pUrNa karela "prAcIna tIrthamAlAnI 43thI 46 sudhInI kaDIomAM acalagaDhanAM jaina maMdiranuM varNana karatAM kahyuM che -"mahArAjA kumArapAle baMdhAvelA bhANavasahI nAmaka Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga & maMdiramAM mULanAyaka zrI neminAtha prabhu che." paraMtu A temaNe zA uparathI lakhyuM te samajavAmAM AvyuM nathI. mahArAjA kumArapAle Abu upara baMdhAvelA maMdiranuM nAma "bhANe vasahI" hevAnuM koI paNa zilAlekho ke graMthomAM lakhyuM hoya tevuM mArA jevAmAM AvyuM nathI. temaja mULanAyakajI tarIke zrIneminAtha prabhujInI mUrti saM. 1302nA lekhanA AdhAre - te vakhatamAM ekAda sake ja rahI hoya ema lAge che. saM. 1360nI pahelAM te mULanAyakajInA sthAne zrI mahAvIra svAmInI dhAtunI mUrti birAjita thaI cUkI hatI. mUttionuM varNana - - zrI zAMtinAtha bhagavAnanI suMdara parikaravALI bahu ja bhavya, mATI ane manehara mUrti A maMdiranA mULa gabhArAmAM mULanAyakajI tarIke birAjamAna che. temanI bAjumAM parikara vinAnI ArasanI bIjI 1 mUrti che. raMgamaMDapamAM kAusaga dhyAne UbhI, moTI ane bahu ja manohara mUrtie (kAusaggIyA) 2 che. te pratyekamAM mULanAyakajI tarIke vacce kAusaggIyA che, ane tenI AjubAjumAM bhagavAnanI trevIza , trevIza nAnI nAnI mUrtio kotarelI che, eTale baMnemAM akeka covIzI che. A banne kAusaggIyA, brahmANagaca7 ane pallIvAla jJAtinA bhaMDArI dhanadevanA putra bha. vAgaDe athavA tenI saMtatie vi. saM. 1302nA jeTha zudi 9 ne zukravAre bharAvyA che. temAMnA jamaNI bAjunA kAusaggIyA nIce ukta saMvatane lekha che, paNa lekhane ghaNe bhAgya caNataramAM dabAyelo che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5acalagaDhanAM jaina maMdira e pramANe A maMdiramAM bhagavAnanI mUrtio 2 ane kAusaggIyA 2 maLIne kula mUrtio 4 che. keraNuM - mULanAyakajInI pAse garbhAgAramAM suMdara nakazIvALA ArasanA be staMbhanI upara nakazIdAra ArasanI merAbavALuM eka taraNuM che. te baMne staMbhemAM thaIne bhagavAnanI 10 mUrtie katarelI che. - mULa gabhArAmAM mULanAyakanI baMne bAjumAM uttara-dakSiNa mAM pabAsaNa (padmAsana) banela che, temAM DAbA hAtha taraphanuM pabAsaNa karaNIvALuM ane jamaNA hAtha taraphanuM sAduM che, ane AkhA gUDhamaMDapamAM bhagavAnane birAjamAna karavAnI jagA banela che. paNa hAlamAM te badhuM khAlI che. garbhAgAra (mULa gabhArA)nA daravAjAnI bArazAkhanI bane taraphanI karaNamAM zrAvake hAthamAM kaLaza, phUlamALA vagere pUjAnI sAmagrI laIne UbhelA ketaryA che. gUDhamaMDapamAM javAnA mukhya daravAjAnI upara maMgalamUrtinA mAthe bhagavAnanI bIjI traNa mUrtio kotarelI che, ane daravAjAnI baMne bAjunI gUDhamaMDapanI dIvAlanI karaNImAM bane tarapha thaIne cAra kAusaggIyA tathA bIjI devadevIonI suMdara mUrtio katarelI che. te maMdiranI bahAranI bAjunI (bhamatI taraphanI dIvAlamAM khurazI nIce cAre bAjumAM gajamALa ane siMhamALanI lAInonI uparanI naratharanI lAInamAM jAtajAtanI suMdara keraNI che. temAM ThekANe ThekANe bhagavAnanI mUrtio, kAusaggIyA, AcAryo ane sAdhuonI mUrtio, pAMca pAMDava, mallakustI, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la 0 0 laDAI, savArI, nATaka ane bIjA paNa dhArmika tathA vyAvahArika bhAva kerelA che. mULa gabhArAnI tathA gUDhamaMDapanI bahAranI bAjunI khurazIthI uparanA bhAganI traNe taraphanI dIvAlamAM bahu suMdara keraNI karelI che. temAM kAusaggIyA ane deva-devIonI meTI meTI mUrtio vagere kareluM che. keraNI ghaNI ja manahara che. navakIonA khurazI--tarA sudhInA bhAganI dIvAlemAM khUba suMdara keraNI karela che. eTale te bhAga jUne che, ane navacekIonI traNe taraphanI dIvAla bahArathI tathA aMdarathI temaja tene daravAje sAva sAdAM ane arvAcIna che. zikhara nIcA ghATanuM paNa suMdara keraNIvALuM che. . A maMdiranA gUDhamaMDapamAMnA jamaNI bAjunA kAusagIyA nIcenA vi. saM. 1302nA lekhamAM lakhyuM che ke "A kAusaggIyA abudAcala (Abu) tIrthamAM zrIariSTanemi (neminAtha) bhagavAnanA maMdiramAM padharAvavA mATe karAvyA che." A uparathI jaNAya che ke-delavADAnA laNavasahI (neminAthajInA maMdiramAM padharAvavA mATe athavA te acalagaDhamAM te vakhate vidyamAna bIjA keI zrI neminAtha bhagavAnanA maMdiramAM padharAvavA mATe karAvavAmAM AvyA hoya ane pachI kaI kAraNathI tyAMthI lAvIne ahIM padharAvyA hoya, athavA te A maMdiramAM ja te samayamAM mULanAyaka zrI neminAtha prabhujI hoya, ane A maMdiramAM padharAvavA mATe ja A kAusaggIyA karAvyA hoya te A paNa vizeSa saMbhavita che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. 5 acalagaDhanAM jaina maMdire ( zrIvinayazIla vAcake vi. saM. 174ramAM racela "zrI ao u. caityaparipATInI chaThThI DhALanA bIjA dahAmAM kahyuM che ke-"Abu upara zAligrAmamAM UjalazAhe baMdhAvela jinamaMdira che." AburkaMpathI IzAna khUNAmAM be mAIla ane delavADAthI lagabhaga pUrva dizAmAM eka mAIla dUra "sAlagAma" nAmanuM gAma vidyamAna che, e ja A "zAligrAmahevuM joIe. A sAlagAmamAM atyAre jaina maMdira vagere kAMI nathI A zeTha UjalazAhe bharAvelI zrI pArzvanAtha prabhujInI eka mUrti eriyAnA jinAlayamAM mUlanAyakanI DAbI bAjue. birAjamAna che. sAlagAmamAM jenonI vastI nahi rahevAthI A mUrti tyAMthI lAvIne ahIM padharAvI haze, ema jaNAya che. acalezvara mahAdevanA maMdiranA kampAunDanA mukhya daravAjAnI sAme ja mahAdevanuM eka nAnuM jIrNa maMdira che.. tenA daravAjAnA uttaraMganA madhya bhAgamAM maMgalamUrti tarIke tIrthakara bhagavAnanI mUrti kotarelI che, tethI A maMdira asalamAM khAsa karIne jenonuM hovuM joIe, athavA to te daravAjAnA paththaro koI jaina maMdiramAMthI lAvIne ahIM lagAvI dIdhA hoya. A daravAjAno uMbaro pAchaLathI navo karAvIne lagAvelo jaNAya che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga 8 acalagaDha ane erIyAnA jaina maMdironI mUrtionI saMkhyA mUrtio vagere caumukhajI RSabhadevajI kuMthunAthajI zAMtinAthajIerIyAmahA vIrasvAmI 0 0 deg 0 * - 0 >> 0 0 * 0 cha cAmukhajInA maMdiranA nIcenA mALanA mULanAyakanI dhAtunI bhavya ane moTI mUrtio ... .... 4 | 0 0 2 dhAtunA moTA kAusaggIyA .... 2 3 dhAtunI eka moTI mUrtio ja ArasanI suMdara kAusaggIyA ... 2 pa ArasanI parikara vinAnI mUrtio.. - 26 ka parikaravALI mULanAyakajI zAMtinAtha bha0 nI ArasanI manohara mUrti.... 0 0 1 9 paMcatIthInA parikaravALI ArasanI mUtti ... ... *** 0 1 8 dhAtunA samavasaraNa yukta caumukhajInI ] saMyukata mUrtio ... ... 2 | 4 | 9 dhAtunI nAnI paMcatIthI, tritIrthI, | ekatItha ane covIzI 0 [ 1. 0 4 o 16 - , 11 - - Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 5 ? acalagaDhanAM jana maMdira bira mUrtio vagere caumukhajI | RSabhadevajI kuMthunAthajI zAMtinA erIyAmahA. vIrasvAmI 3 1 | !. 0 0 0 ' 0 0 0 covIzInA paTTamAMthI chUTI paDI * | gayelI bhagavAnanI nAnI mUrtio | 11 gaNadhara bhagavAnanI dhAtunI mUrti.... 0 0 1 12 jina-mAtAnI vevIzAne khaMti paTTa 0 0 0 13 zrIjabUsvAmI ane sAdhuonI pAdukA jeDI navane paTTa .. 14 pagalAM je , 15 sarasvatIdevInI mUrti . .. ka aMbikAdevInI mUrti . . - 1 1 Arasano siddhacakra yaMtra ... ... . - yakSa-yakSiNInI mUrtio . . 210 19 peDhInA makAnamAM savAra sahita ! pittalanA gheDa 3 .. ... | '1] balA jela 0 0 0 0 0 0 0 0 0 | | | 0 . 0 kula saMkhyA ...31 32174 4. 7 | 251 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga & judA judA saMvatamAM acalagaDhanA jena maMdiromAM birAjamAna phakta jina-mUrtionI saMkhyA - kayA cAmukhajInuM maMdira RSabhadevajInuM maMdira kuMthunAthajInuM saMkhyA . . kumAravihAra A maMdira kula mUrti 4 kayA graMthanA AdhAre Akara:- , mArA che ke * racita | 1722 lagabhaga 1 , , , , - - A+% ANa mAne ka 1 paM. mahimA-racita citya-paripATI 1721 2 zrI jJAnasAgara-racita Abu caitya-paripATI 3 vAcaka premacaMda-racita Abu-stavana 687 67 78ra 4 zrI-amIsAgarajIta zrIabudagiri stavana | 1862 ..... 5 zrIuttamavijayajI-racita : Abu-tIrthamAla 1869] 16 5 135 5 161 ke meM jAte karelI gaNatarI pramANe 1992 28 3ra4 173 4 232 7 AbutIrtha-stavana | 1678 . ..arabudAjI banAvI : makAna naM. 1- paM. mahimAracita "caitya-paripATI mAM acalagaDhanAM traNa maMdiromAM thaIne 350 jinabiMbo hovAnuM ! Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. pa; acalagaDhanAM jaina maMdiraza Ce lakhyuM che. temaNe visa1721 mAM ( jeTha mahinA pahelAM) AjInI yAtrA karI hatI. te vakhate RSabhadevajInA maMdiranI pratiSThA thai na hatI, eTale te sivAya mAkInAM traNa jinAlayeAmAMnI mUrtti saMkhyA temaNe lakhI che. naM. 2--zrIRSabhadevajInA maMdiranI pratiSThA vi saM. 1721nA jeTha suda 3 ne ravivAre thaI che, ane A "Akhu caitya paripATI"mAM A maMdiranI mUrtti saMkhyA ApelI che tethI A 'AkhuM caitya-paripATI' uparyukta samaya pachI racAI hAya tema jaNAya che. naM. 3--A 'AjI--stavana"mAM RSabhadevajInA maMdiranI mUrtti saMkhyA (te vakhate A maMdira pratiSThita thaI gayela hAvA chatAM) lakhI nathI. paraMtu vadhArAmAM 'rAya-vihArI' derAsaramAM sAta jinamiMkha hAvAnuM lakhyuM che. A 'rAvihArI' e kayuM ma Mdira ? te samajAtuM nathI. paNa 'rAyavihArI'thI caumukhajInA maMdiranA sabhAmaMDapamAMnA zrIneminAthajInA gabhArA kadAca lIdheA hAya; kemake ukta sabhAmaMDapamAMnA phakta zrIpArzvanAtha bhagavAnanA gabhArAnI mUrttisakhyA A stavanamAM judI ApelI che, paNa zrIneminAtha prabhujInA gabhArAnI mUrtti saMkhyA judI ApI nathI. paNa A gabhArAne rAyavihArI ' zAthI kahyo heAya ? te ane zrIRSabhadevajInA maMdiranI mUrttisaMkhyA kema na ApI ? te kAMI samajAtuM nathI. zrIzAMtinAtha prabhujInA maMdinI mUrttisaMkhyA tA temAM judI jaNAvI che ja. 6 naM. 5----A "tI mALa"mAM ApelI caumukhajInA maMdiranI mUrtisaMkhyA ThIka hAya tema lAgatuM nathI. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa chaThuM hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne (acalagaDha ane tenI AsapAsamAM) (1) zrAvaNa-bhAdara - acalagaDha uparanI moTI jaina dharmazALAnA mukhya daravAjA pAsethI killA tarapha DuM UMce caDhavAthI be jalAzaya (pANanAM sthAne) Ave che. Ane leko zrAvaNa bhAdare kahe che. te bane bolyA vinA pahADamAM svAbhAvika rIte kuMDanA AkAranAM banI gayAM hoya ema jaNAya che. traNa bAju kudaratI paththara che. pUrva taraphane eka bAjune kinAre bAMdhelo che. eka bAju caNatarakAma karavAnI kuMDe banI gayA che. A bane keDemAM bAre mAsa pANI rahe che. ahIM pUrva dizA (caumukhajInA maMdira) tarapha pANInI eka nAnI TAMkI-kuMDI banAvelI che. temAM naLa lagADavAthI TheTha dharmazALA sudhI pANI pahoMcADavAmAM Ave che. killAmAM rahenArAone pANI pUruM pADavA mATe A kuMDe banAvavAmAM AvyA haze. (2) cAmuMDA devI* zrAvaNabhAdaravAnA uttara taraphanA kinArA uparanA bhAgamAM, kinArAthI thoDe dUra cAmuMDA devInuM eka nAnuM maMdira AveluM che. temAM vacce cAmuMDA devInI mUrti che, ane tenI AjubAju bharavajI ane khetalAjI che. jenA devIomAM cAmuMDAdevInuM nAma Ave che ane bhairavajI tathA ane A maMdira) tADavAthI 35 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6; hiMdu tIrtho ane danIya sthAnA Ga khetalAjIne jaina leAkeA kSetrapAla tarIke mAne che. eTale A maMdira keAi jaina gRhasthe athavA jaina saMghe khaMdhAvyu hoya tema jaNAya che. paNa atyAre tenI sArasaMbhALa gAma rAkhe che, ane pUjApA kArakhAnuM tathA gAmanA leAkeA Ape che. (3) acalagaDha killA zrAvaNa-bhAdaravAthI thoDu UMce caDhatAM pahADanA eka zikhara upara acalagaDha nAmanA tUTayo phUTayo eka kille Ave che. A killo mevADanA mahArANA kuMbhakaraNe (kuMbhAe) vi. sa0 1509mAM navA adhAvyA athavA samarAjye hatA. mahArANA kuMbhakaraNa potAnA piravAra sAthe kAi kAi vakhata A killAmAM rahetA hatA. kahevAya che, ke mahArANA kuMbhakaraNanA samayamAM A killAnA mukhya daravAjAthI laIne acalezvara mahAdevanA maMdira sudhImAM sAta poLI hatI. nIcethI gaNatAM chaThThI poLanI aMdara dAkhala thayA pachI judI judI TekarIo upara killAne lagatAM judAM judAM khAtAMnAM makAnA anelAM jaNAya che. eka TekarI upara mahArANA kuMbhakaraNanA mahela, eka jagyAe dArUgALAnuM. gAdAma-kAThAra (jemAM daravAjo ke pagathiyAM nathI ), eka jagyAe lazkarane rahevAnu sthAna vagere che. . * zrAvaNa-bhAdaravAthI jarA UMce jatAM eka kAThAra Ave che, te mIThAno koTa kahevAya che. pahelAM A koThAra dArUgoLA mATe banAvyo haze; pachIthI kadAca temAM mIThuM* rAkhatA haze, tethI pAchaLathI. te mIThAnA koTa tarIke oLakhAto haze. chaThThI poLanI aMdaranA bhAgamAM nizAna tAkavAnA traNa Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga ha cAra mAracAo judI judI dizAmAM banelA che. temAMno eka kuMbhArANAnA mahelanI pAse ja UbhA karavAmAM AvelA che. tyAM te vakhate ghaDiyALa vAgatI hatI, ema kahevAya che. eka mAracA paDI gayA che.. (4) haricaMdra-guphA -- 80 te killA pAsethI eka bAju thADu nIce UtaravAthI pahADamAM kudaratI rIte ja banelI eka guphA Ave che. A zukA be mALanI che. nIcenA mALamAM traNa khaMDa (oraDA ) anAvelA che. leAkeA A sthAnane satyavAdI haricaMdranI guDhDhA kahe che, tyAre keTalAka leAkeA Ane gApIca'dajInI guphA kahe che. A guphAmAM e dhUNIo banelI che, tethI lAge che ke ahIM pahelAM hiMduM sAdhusantA rahetA haze. A guphAnI upara eka jUnuM makAna che. tene leka kuMbhArANAnA mahela kahe che. A mahelamAM pAchaLathI durgodAsa rAThoDa amuka vakhata rahyA hatA. A vAta durgAdAsa rAThoDanI copaDImAM prAya: lakhI che. (5 ) bagIcA - kapUrasAgara taLAvanI najIkamAM saDaka pAse eka jUnI vAva che. temAM mAre mAsa pANI rahe che. leAkeA A vAvanuM pANI pIe che. te vAvaDInI pAse, purasAgarane kinAre, lAMbI ane sAMkaDI jamInamAM kArakhAnAno nAno bagIco che. tene sAme cheDe eka pAko kUvA-araTa anela che. bagIcAmAM phaLa-phUla ane zAka-bhAjI paNa thAya che. phUla maMdiramAM Ave che, te kaLA tathA zAkabhAjI mATe konTrAkTa apAya che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6: hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne 81 (6) acalezvara mahAdevanuM maMdira-45 acalagaDhanI nIce taLeTImAM acalezvara mahAdevanuM sAva sAduM paNa prAcIna maMdira che. A maMdira eka vizALa kampAunDamAM AveluM che. A kampAunDamAM tathA tenI AsapAsa bIjAM nAnAM nAnAM maMdira, vAva ane maMdAkinI kuMDa vagere che. hiMdu lake acalezvara mahAdevane AbunA adhichAyaka deva mAne che. pahelAM AbunA paramAra rAjAonA ane jyArathI Abu upara caihANa rAjAonuM rAjya thayuM tyArathI te cihANa rAjAonA paNa acalezvara mahAdeva kuladeva manAya che. * acalezvara mahAdevanuM maMdira mULa gabhAre, sabhAmaMDapa, tenI AgaLa eka cakI ane nIcA ghATanA zikharavALuM baneluM che. sabhAmaMDapamAM uttara tarapha eka daravAjo che, tene dharmadaravAje kahe che. keImoTuM puNya kAma kare tyAre ja tene ughADavAmAM Ave che. maMdira pazcima sanmukha baneluM che. mULa maMdira hiMdu dharmanI mAnyatA pramANe bahu prAcIna che, ane ghaNI vAra tenA jIrNoddhAra thayA che. AmAM zivaliMga 45. gujarAtI sAhitya pariSadanA sabhya rA. rA. durgAzaMkara kevalarAma zAstrI "gujarAta' mAsikanA pustaka bAramAnA bIja aMkamAM pragaTa thayela "Abu-abudagiri" nAmanA pitAnA lekhamAM lakhe che ke "(acalagaDha nIce) acalezvara mahAdevanuM meTuM devAlaya che. A mULa jaina maMdira hatuM, ema anumAna thAya che." 46. caMdrAvatInA cauhANa mahArAva luMbhAe vi. saM. 1377 mAM athavA tenI AsapAsamAM zrIacalezvara mahAdevanA maMdiranA maMDapane jIrNoddhAra karAvyuM, ane te maMdiramAM potAnI tathA pitAnI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la sa ha nahi paNa zivajInA pagane aMgUTho pUjAya che. mULa gabhArAnI vaccenA bhAgamAM zivajInA pagano aMgUTho athavA aMgUThAnuM cihna che, sAmenI dIvAlamAM vacce pArvatIjInI mUrti ane tenI AjubAjumAM eka vyaSi ane be rAjA athavA kaI paNa be gRhastha sevakenI mUrtio che. A maMdiranA gUDhamaMDapa (mULa gabhArAnI bahAranA maMDapa)mAM jamaNA hAtha tarapha Arasane aSTottarazata zivaliMgane eka paTTa che. temAM 108nAnAM nAnAM zivaliMga banAvelAM che. A sivAya gUDhamaMDaLamAM bIjAM deva-devIonI mUrtio vagere che. maMdiranI aMdara ane bahAranI cekImAM zivabhakta rAjAo tathA gRhasthanI keTalIka mUrtio che. temAMthI keTalIka mUrtio para teramIthI aDhAramI zatAbdi sudhInA lekhe che. maMdiranA kampAunDamAM eka lakSmInArAyaNanuM maMdira ane eka cAmuMDA devInI derI che, te sivAya nAnI-meTI 10 derIo ane 7 cabUtarA (tarA) banelA che. temAM vizeSe karIne zivaliMgo, gaNapati, pArvatI vagerenI mUrtio che. * lakSamInArAyaNanA maMdiramAM dazAvatAranI mUrtio, rANInI mUrtio sthApana karI temaja hejI gAma (ke je Abu upara AveluM che.) acalezvaranA maMdirane arpaNa karyuM. uparyukta mahArAva luMbhAnA putra mahArAva tejasiMhanA putra mahArAva kAnhaDadevanI paththaramAM banelI suMdara mUrti acalezvarajInA sabhAmaMDapamAM che, tenA upara vi. saM. 1400no lekha che. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6 : hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne zeSazAyI nArAyaNanI mUrti tathA bIjI paNa ghaNuM mUrtio che. dazAvatAramAM buddhAvatAra paNa che. cekamAM eka cetarA upara meTe daravAje che. tene leke ratnamALa kahe che. acalezvara mahAdevanA maMdiranI bahAranA bhAganI jamaNA hAtha taraphanI dIvAlamAM, vi. saM. 1294thI kaMIka pahelAMne mahAmAtya vastupAla-tejapAlane ArasanI meTI zilAmAM katarelo eka meTe zilAlekha lagAvelo che. te zilAlekha khullAmAM hovAthI tenA upara hamezAM taDake, pavana, varasAdanuM pANI vagere paDavAne lIdhe kharAba thaI ga che, ghaNe bhAga khavAI gayo che, chatAM temAMthI AbunA paramAra rAjAonuM, gujarAtanA solaMkI rAjAonuM ane maMtrI vastupAla-tejapAlanA vaMzanuM vistRta varNana vAMcI zakAya che. bAkIne bhAga khavAI gayo hovAthI mahAmaMtrI vastupAla-tejapAle A maMdiramAM zuM karAvyuM ?-te A zilAlekha parathI jANI zakAtuM nathI. paNa A lekhanA prAraMbhamAM acalezvara mahAdevane namaskAra kare che, tethI A lekha A maMdirane mATe ja banyuM che, ema cekakasa mAnI zakAya tevuM che. . tyAre mahAmaMtrI vastupAla-tejapAle A maMdiramAM zuM karAvyuM-te jANavA mATe have ApaNe prAcIna graMtha para daSTi nAkhavI joIe :- (1) zrIjinaharSagaNiviracita "vastupAlacaritra" ' (sarga 8, . 17)mAM lakhyuM che ke-"caMDapanA vaMzamAM thayelA mahAmAtya vastupAla-tejapAle Abu uparanA acalezvara mahAdevanA maMdirane sabhAmaMDapa karAvyo. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja a ya la ga 8 (2) sighI graMthamAlAthI prakAzita "purAtanaprabaMdhasaMgrahamAMnA 'vastupAla-tejapAla prabaMdha (pR. 53)mAM lakhyuM che ke-"abudagiri paranA acalezvara mahAdevanA maMdiranA, pahelAM agnie bALI nAMkhela nAlimaMDapa (sabhAmaMDapa?) ne sArA cAritravALA A baMne maMtrIoe na karAvyuM." (3) temaja rAjazekharasUrikRta "prabaMdhakeSanA prathama pariziSTamAM maMtrI vastupAlakRta sukRtasUci prakaTa thaI che, temAM lakhyuM che ke "ukata bane maMtrIoe potAnA svargavAsI vRddha lekanA puNyArthe acalezvara mahAdevanA maMdiramAM eka lAkha dravya ApyuM." - A uparathI, mahAmaMtrI vastupAla-tejapAle acalezvara mahAdevanA mUla gabhArAnI AgaLane sabhAmaMDapa vi. saM. 1290nI AsapAsamAM na karAvyuM hoya tema jaNAya che.47 A maMdiranI pAsenA maThamAM eka moTI zilA upara mevADanA mahArAvala samarasiMhane vi. saM. 1348ne lekha che. A lekhathI jaNAya che ke -samarasiMha ahIMnA maThAdhipati bhAvazaMkara (ke je meTA tapasvI hatA) nI AjJAthI A maThane jIrNoddhAra karAvyuM, acalezvara mahAdevanA maMdira upara sonAne dhajAdaMDa caDhAvyA, ane ahIM rahenArA tapasvIonA bhajananI vyavasthA karI. trIjo lekha cauhANa - 47. mahAmaMtrI vastupAla-tejapAla daDha jaina hovA chatAM . temaNe ghaNuM zivAlaye ane masjido vagere navAM karAvyAM tathA samarAvyAM hatAM, tenAM A sivAya bIjA paNa ghaNAM pramANa maLe che. te temanI tathA jainadharmanI udAratAnI khAtarI ApI rahyAM che, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6 : hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne mahArAva luMbhAne vi. saM. 1377ne maMdiranI bahAra eka khilAmAM lAge che. temAM cauhANenI vaMzAvalI tathA mahArAva luMbhAjIe Abune pradeza tathA caMdrAvatIne jItI lIdhAne ullekha che. acalezvaranA maMdiranI pAchaLa eka jUnI, UMDI, cAlu -vAvaDI che. temAM mahArAva tejasiMhane vi. saM. 1387mAM mAha zuda 3 ne lekha che. A vAvaDI teNe baMdhAvI hoya ema lAge che. vAvaDInuM pAchuM mIThuM che. maMdiranI sAme ja pittaLane banelo eka maTe nadi (piThiyo) che. tenI gAdI upara vi. saM. 1464nA citra zudi 8ne lekha che. piThiyAnI pAse ja prasiddha cAraNa kavi durAsA ADhAnI pittaLanI, teNe pite ja karAvelI mUrti che. tenA upara vi. saM1696nA vaizAkha sudi pane lekha che. piThiyAnI derInI bahAra leDhAnuM baneluM eka moTuM trizUla - che, tenA upara vi. saM. 1868nA phAgaNa zudi 15ne lekha che. A trizUla rANu lAkhA, ThAkera mAMDaNa tathA kuMvara bhAdAe ghANerAva gAmamAM banAvarAvIne acalezvarajIne arpaNa karyuM che. ATaluM moTuM trizula bIje ThekANe jovAmAM AvyuM nathI. acalezvara mahAdevanA maMdiranI AsapAsamAM eTale acalagaDhanI taleTImAM dara varase (gujarAtI) phAgaNa vada 0)) ne divase meLo bharAya che. A meLAmAM tamAma varNanA loke Ave che. ane ucca varNanAM leke badhAMya maMdiranAM darzana kare che. te uparAMta dara varase haLImAM ATha divasa sudhI -Abu uparanAM judAM judAM sthAnemAM hiMduonA meLA bharAya che. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga che acalezvarathI dakSiNa tarapha tenA mahaMtanuM eka nAnakaDA rAjamahela jevuM makAna AveluM che. temAM mahaMta ane sAdhusaMtA rahetA hatA, paraMtu rAjyanI sAthe aNabanAva thavAthI, athavA game te kAraNe, rAjya temane rajA ApI badhAM makAna kabaje karI lIdhAM che. atyAre temAMnA keTalAka eraDAo akhaMDa che, keTalAka uparathI chAparAM upADI lIdhAM che, tethI keTaloka bhAga paDavA lAgyA che. makAne atyAre ujajaDa jevA thaI gayAM che. temAMnA eka oraDAmAM trizULanI sthApanA. che. te cAmuMDAdevInA nAmathI pUjAya che. acalezvara mahAdevanA maMdiranA kaMpAunDanA mukhya daravAjAnI sAme-rastAnI bIjI tarapha-mahAdevanuM eka nAnuM jIrNa maMdira che. A maMdirane daravAje keI jena maMdiramAMthI lAvIne ahIM lagAvelo che. A zivAlayamAM zivaliMga, pArvatI, gaNapati ane piThiyo, e badhuM ArasanuM che. maMdira jIrNa thaI gayeluM che. AnI sanmukha--daravAjAnI sAme-jUnI- jIrNa ane sUkAI gayelI eka nAnI vAvaDI che. (7) maMdAkinIkuDa- acalezvaranA maMdiranI bAjumAM, uttara tarapha maMdakinI nAmane eka meTe prAcIna kuMDa che,8 jenI laMbAI 48. cittoDanA kIrti-staMbhanI prazastimAM mahArANu kuMbhAe Abu upara kuMbhasvAmInuM maMdira ane tenI pAse eka kuMDa banAva"rAvyAnuM lakhyuM che. kuMbhasvAmInA maMdiranI pAse A maMdAkinI. kuda ja che, tethI saMbhava che ke-mahArANu kubhAe A kuMDane. jIrNoddhAra karAvyo hoya. -( zirohI rAjA tirUAsa, pR. ) Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma. 63 hiMdu tIrtho ane danIya sthAne 900 phITa ane paheALAI 240 phITa lagabhaga che. AvA vizAla kuMDa khIje ThekANe bhAgye ja koInA jovAmAM Avye haze. A kuMDane lokeA mAlikanI arthAt gaMgA nadI paNa kahe che. A kuMDa atyAre bahu jINuM thaI gayelo che. tenA uttara taraphanA kAMThA upara AjInA paramAra rAjA dhArAvarSanI49 dhanuSya sahita makarANAnI banelI suMdara mUrti che, tenI AgaLa kALA paththaranA banelA, pUrA kadanA traNa moTA pADA eka ja paMktimAM joDAjoDa UbhelA che. tenA zarIranA madhya bhAgamAM ArapAra. eka chidra che, tenI e che ke-dhArAva rAjA evA parAkramI hatA, ke eka sAthe UbhelA traNa pADAne te eka ja khANuthI vIMdhI nAkhatA hatA. keTalAka kahe che ke- traNa pADA che te daityeA che, matalaba paNa te vAta kharAbara nathI. 87 49. A mUrtti kayAre banI te nakkI kahI zakAtuM nathI. A mUrtinA dhanuSya para vi. sa. 1533nA phAgaNu de 6nA eka lekha che. par'tu mUrti tethI paNa vadhAre prAcIna jAya che, tethI saMbhava che ke mUrtinI sAthe joDelo che te dhanuSyanA bhAga, pahelAMnA tUTI javAnA kAraNe, pAchaLathI kAI e nA karAvIne lagAvarAvyeA hoya. A mUrti lagabhaga 5 phITa UMcI che, ane delavADAnA maMdiramAM je vastupAla vagerenI mUrti che, tenI sAthe maLatI che, tethI saMbhava che ke te e ja samayanI AsapAsa banelI hAya. - fhoddI rAyanA kRtiddAsa, rR. 04.) 50. jo ke chidro atyAre ArapAra dekhAtAM nathI, paNa temAM mATI vagere kAMI bharI dIdheluM DrAya tema jaNAya che. eka pADAnA chidranI eka tarapha lADhAnI bhUMgaLI nAkhelI spaSTa dekhAya che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ya la ga << - A kuMDanA uttara taraphanA kAMThAnA eka khUNA upara mahArANuM kuMbhakaraNe (kuMbhAjIe) baMdhAveluM kuMbhasvAmInuM eka maMdira che, je hAla jIrNa thaI gayuM che. (8) sAraNezvarajI - A maMdAkinI kuMDanA pazcima taraphanA kinArA pAse sidehInA mahArAva mAnasiMhanA smaraNa mATe baMdhAveluM zrIsAraNezvara mahAdevanuM eka maMdira che. (mahArAva mAnasiMha Abu upara eka paramAra rajapUtanA hAthe vizvAsaghAtathI marAye hatuM, ane tene e maMdiravALA sthAna upara agnisaMskAra thaye hate.) A zivamaMdira tenI mAtA dhArabAIe vi. saM. 1934mAM baMdhAvyuM hatuM. maMdiramAM vacce zivaliMga che, sAmI bhIMta vacce pArvatInI mUrti che, tenI eka bAjue mAnasiMha ane tenI pAMca rANuonI tathA bIjI bAjue eka strIpuruSanA yugalanI ArasanI mUrtio zivajInI ArAdhanA karatI hAtha joDIne UbhI che. A pAMce rANIe tenI sAthe satI thaI haze ema lAge che. maMDapamAM Arasane piThiye che nAnA kampAunDamAM nAnA zikharavALuM A zivAlaya che.pa1 (9) bhahari-guphA maMdAkinI kuMDanA uttara taraphanA kinArAthI thoDe dUra eka guphA che, tene loko bhartuharinI guphA kahe che. A 51. acalezvara mahAdeva ane bIjAM hiMdu maMdironA maLIne lagabhaga 30 lekhe upalabdha thAya che. temAM sauthI jUnAmAM jUnA vi. saM. 1186ne lekha che. bIjA lekhe tyArapachInA che. (juo prA. je. le. saM. bhAga bIjAnuM avalokana, pR. 140.) Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6 : hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAne guphAne pAkA makAnanA rUpamAM bAMdhI levAmAM AvI che. - lagabhaga 25 varSa pahelAM sAdhu avadhUtAnaMde guphA pAse nAnAM paNa pAkAM makAne ane zivAlaya vagere baMdhAvIne maTha sthApe hato. temAM sAdhu-sate rahetA hatA. paNa rAjyanI sAthe aNabanAva thavAthI makAne atyAre ujajaDa jevAM thaI gayAM che. keTalAka oraDA ane maMdira akhaMDa che, - jyAre keTaleka bhAga paDavA lAge che. (10) revatIkuDa- acalezvara mahAdevanA maMdirathI lagabhaga be phalAMga (aa mAIla) ane maMdAkinI kuMDanA pUrva taraphanA kinArAnI pAchaLa thoDe dUra revatIkuMDa" nAmane eka nAno kuMDa che. temAM bAre mAsa pANI rahe che. pANuM ghaNuM mIThuM che. kuMDa prAcIna hoya ema jaNAya che. tenI be bAjue ghATa-. pagathiyAM bAMdhelAM che, ane be bAjue kudaratI paththara AvavAthI sAmAnya dIvAla bAMdhI lIdhI che. bAMdhakAma ghaNuM jIrNa thaI gayuM che. AsapAsa theDI jhADI vagere che. (11) bhUthaAzrama (a) - revatIkuMDathI Azare aradhe mAIla dUra pUrva dizAmAM "bhRgu Azrama" che. tyAM jarA nIcANavALA bhAgamAM vacce eka - nAnuM paNa zikharabaMdhI ane bhamatInI dIvAlayukta derI jevuM zivAlaya che. temAM mahAdevanuM liMga ane sAme khalAmAM pArvatInI mUrti che. tenI pAse eka nAnI vAvaDI ane pAse ja nAne kuMDa che. temAM eka gaumukha baneluM che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a a la ga 4 te gaumukhadvArA jharaNAnuM pANI niraMtara-bAre mAsa-kuMDamAM paDyA kare che. pAse ja nAnI talAvaDI je pANIne khADe che. jyAre jyAre gaumukhathI kuMDamAM vadhAre pANI Ave che tyAre te pANI talAvaDImAM kADhI nAkhavAmAM Ave che. * zivAlayanI sAme eka UMcA cotarA upara caMpAvRkSanI. nIce eka sAdI chatrImAM brahmAjInI ArasanI sAva nAnI caumukha mUrti che, ane pagalAM jeDI 1 che. caMpAnA thaDanI othamAM eka zivaliMga vagere che. vAvaDInI kuMDa taraphanI dIvAlanA gokhalAmAM gaNapatinI eka mUrti che. zrItIrthavijayaAzrama (ba) - bhUgaAzramamAM eka jarA UMcI TekarInA eka moTA paththara para cegirAja zrI zAMtisUri mATe, temanA upadezathI, zrIvijayakesarasUrijInA smaraNArthe, pAMca gRhasthanI madadathI, "zrItIrthavijyaAzrama" nAmanuM pAkuM makAna vi. saM. 1988mAM baMdhAvavAmAM AvyuM che. temAM eka eAraDe, tenI AgaLa osarI ane mAthe agAsI banelI che. ahIMthI comukhajInuM maMdira, jaina dharmazALA, zAMtiAzrama, kArakhAnAnAM makAne vagerene dekhAva bahu suMdara lAge che, ane. caumukhajInA maMdirathI A tIrthavijayaAzramanI AsapAsanuM kudaratI dakSya ghaNuM mahara lAge che. A AzramanI joDe ja bhRgu AzramanAM 4-5 jhUMpaDAM. che, temAM eka mahaMta rahe che, tathA jatA-AvatA sAdhuo. Utare che. ahIMnA mahaMta, yAtrALuo tathA musApharone. UtaravAnI ane jamavAnI vyavasthA karAvI Ape che. ahIM Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 6 : hiMdu tIrtho ane darzanIya sthAno 91 rAtrinivAsa paNa karI zakAya che. A sthAna jarA nIcANamAM che, ne AsapAsa jhADI, jaMgala tathA najIkamAM jalAzaya che tethI, hiMsaka prANuonA bhayanA lIdhe, saMdhyA samaya pachI makAnathI bahAra nIkaLavuM na joIe, temaja makAna ke jhUMpaDAnuM bAraNuM paNa ughADuM rAkhavuM na joIe. revatIkuMDa thI ahIM AvatAM mArgamAM ane ahIM paNa jhADI vagerenuM dazya ramaNuya lAge chesAthe bhemiyo laIne javuM. pAchA vaLatAM sIdhe raste bhartRharinI guphAnI pAchaLa thaIne acalagaDha avAya che. (oriyA ane tenI AsapAsamAM) (12) keTezvara (kanakhalezvara zivAlaya)- eriyA gAmanI bahAra dakSiNa dizAmAM, zrI mahAvIra svAmI bhagavAnanA maMdirathI lagabhaga 2 pharloga dUra, keTezvara (kanakhalezvara) mahAdevanuM eka nAnuM paNa prAcIna maMdira che. A maMdira jIrNa thaI gayeluM che. mULa gabhAre ane tenI AgaLa be cekIo banelI sAbuta che, bAkInuM kampAunDa, vagere naSTa thaI gayuM che. AmAM vacce zivaliMga ane pArvatInI tathA bahAranA gokhalAmAM gaNapati vagerenI mUrtio che. bIjI cekImAM zivaliMga ane zivanI mUrti vagere che. hiMduonuM A kanakhala nAmanuM tIrtha che. ahIM vi. saM. 1265nA vaizAkha zudi 15ne eka lekha che. te uparathI jaNAya che ke A maMdirane vi. saM. 1ra6pamAM durvAsA. zazinA (RSinA) ziSya kedArarAzi (trASi) nAmanA sAdhue jIrNoddhAra karAvyA hatA, ane te vakhate gujarAtanA mahArAjA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a a la ga . solaMkI bIjA bhImadevane sAmaMta paramAra dhArAvarSa Abune - rAjA hatuM. A maMdiranI najIkamAM bIjI traNa jUnI ane jIrNa thayelI derIo che. temAMnI be nAnI derIomAMnA 'zivaliMgo eka meTI derImAM lAvIne mUkelAM jaNAya che. (13) bhImaguphA - kanakhalezvara zivAlayathI lagabhaga 25 kadama dUra eka moTA vaDalAnI saghana chAyAmAM eka nAnI guphA che, tene AgaLane bhAga caNele che. tene leke "bhImaguphAnA nAmathI eALakhAve che. (14) sakkara kuMDa - bhImaguphAthI lagabhaga paMdara kadama dUra, jarA nIcANamAM eka nAne ku (kuI) Ave che. tene AgaLano bhAga kudaratI paththarane che. pAchaLane cheDe bhAga bAMdhelo che. mANasa eka-be pagaNiyAM nIce UtarIne hAthathI paNa pAchuM laI zake che. temAM bAre mAsa pANuM rahe che. tenuM pANI sAkaranA jevuM mIThuM che, tethI loke tene "sakkarakuMDa" nA nAmathI oLakhAve che. (15) guruzikhara - oriyAthI vAyavya khUNA tarapha lagabhaga rA mAIla dUra "guruzikhara" nAmanuM AbunuM sauthI UMcAmAM UMcuM zikhara che.52 eriyAthI lagabhaga adho mAIla dUra jatAM - para. guruzikhara, rAjapUtAnA hoTalathI lagabhaga cha mAIla ane delavADAthI 6 mAIla thAya che. guruzikhara samudranI sapATIthI pa6pa0 phITa UMcuM che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma. 6 : hiMdu tIthI ane darzanIya sthAne 43 jAvAI nAmanuM nAnuM gAma Ave che, tyAM rajapUtAnAM Azare 20 ghara che. ahIMthI guruzikhara lagabhaga be mAIla thAya che. jAvAIthI caDhAva zarU thAya che. rastA ghaNA ja vikaTa ane ghaNA caDhAvavALA che. ghaNuM UMce caDhayA khAdya nAnuM zivanALu, zivAlaya, kamaMDalakuMDa ane gauzALA Ave che. gozALAnI nIce nAnA bagIcA che. tyAMthI AgaLa cAlatAM eka UMcA khaDaka upara nAnI derImAM guru dattAtreyanAM pagalAM che, ke jene leAkeA viSNunA avatAra mAne che. temanAM darzana mATe ahI dara varSe ghaNA yAtrALuo Ave che. ahI eka moTo ghaTa laTake che. A ghaTanA avAja bahu dUra sudhI saMbhaLAya che. A navA ghaMTa hAlamAM gheADAM varSo pahelAM ja ahIM laTakAvavAmAM AvyA che. paNa e ThekANe eka jUnA ghaMTa pahelAM laTakatA hatA. te ghaTa upara vi. sa. 1468nA lekha che. te phUTI javAthI tene utArIne tene badale nAnA ghaMTa laTakAvavAmAM AvyA che. sAMbhaLavA pramANe A jUnA ghaTa tyAMnA mahaMta pAse hajI paNa meAjUda che. guru dattAtreyanA maMdirathI uttara-pazcima ( vAyavya khUNA) tarapha guru dattAtreyanI mAtAnI eka ramaNIya TekarI che. AnI upara anasUyA devInuM nAnuM maMdira che. . guruzikhara para dharmazALA mATe e eraDA che, tyAM yAtrALuo UtarI zake che, ane rAta paNa rahI zake che. tyAM nAnI nAnI guphAo che, temAM mahaMta ane sAdhu-saMtA rahe che. yAtrALuo-musAfAne pAgaraNu, vAsaNu, sIdhu-sAmAnavagere ahInA mahaMta pAsethI maLI zake che. e ja mahetanA Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ga che parizramathI yAtrALuo mATe eka navI dharmazALA baMdhAvavAnI taiyArIo cAlI rahI che. A UMcA sthAna uparathI bahu dUradUranAM sthAne dekhAya che, ane te jenArane bahu AnaMda Ape che. ahIMthI nIcenI jamIna para ghaNuM dUra Avela sihI zahera dekhAya che, temaja pUrva dizAmAM Avela aravallI pahADanI lAInanI bIjI TekarI uparanuM aMbAjInuM maMdira paNa dekhAya che. kudaratI zobhA prekSakone AnaMda Ape tevI che. guruzikhara poMcyA pachI, yAtrALune avakAza hoya te, te maMdiranA cokIdArane sAthe rAkhIne gaNezanALA taraphanuM sauMdarya jevA jaI zake che. guruzikharathI saheja nIcene bhAga khINe - tathA jhADIthI bharapUra hovAthI musApharone eklA javA devAmAM AvatA nathI. gaNezanALAvALuM sthAna ghaNuM ekAMta ane ramyA nathI ja kA. che. pAchuM je ke vahetuM nahi hovAthI svaccha nathI, paNa bAre mAsa rahetuM hovuM joIe. gaNezanALAthI utareja gAma javAnA raste thaIne paNa guruzikhara pAchA AvI zakAya che. jo ke A raste vikaTa ane nirjana je lAge che, paNa pahADanAM ramaNIya dazya nihALavA mATe A mArga upayogI che. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasaMhAra A pramANe acalagaDhanA TheTha UMcAmAM UMcA zikharathI laIne acalagaDhanI taleTImAM, tenI AsapAsanA medAnamAM temaja erIyAmAM ane tenI najIkamAM AvelAM jaina, vaiSNava, ziva vagere dharmanAM tIrtho tathA maMdira temaja kudaratI ane kRtrima bIjAM prAcIna darzanIya sthAne, je je mArA jevAmAM-jANavAmAM AvyAM, tenuM meM A pustikAmAM saMkSepamAM varNana ApyuM che. banatAM sudhI acalagaDha ane tenI AsapAsamAM AvelAM dareke dareka dharmasthAne ane kudaratI ane patto lagADI tenI hakIkata AmAM ApavAno meM prayatna karyo che, chatAM keI nAnAM nAnAM dharmasthAne patto mane na lAgyuM hoya te te paNa banavA rogya che. - jemane, AmAM nahIM ApelAM evAM kaI sthAne saMbaMdhI mAhitI maLe che, ane AmAM ApelI mAhitIo uparAMta kAMI navuM jANavAmAM Ave che, teo amane lakhI jaNAvaze te ame temanA AbhArI thaIzuM, ane navI AvRttimAM tene dAkhala karI devAne prayatna karIzuM. yAtrA kevI rIte karavI joIe? " A pustikAnA aMtamAM "yAtrALuoe tIrthayAtrAmAM pALavAnA sAmAnya niyamo " ApyA che, te dhyAnamAM laI te pramANe tIrthayAtrAmAM vartavA mATe prayatnazIla rahevuM joIe. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a ca la ga & rastAmAM ke tIrtha sthAnamAM kaleza-kaMkAsa, hasI-mazkarI, asatya vacana, paraniMdA, sAta vyasana vagere durNane tyAga karavo joIe. tIrthasthAnamAM jaIne tIrtha nimittane ochAmAM e che eka upavAsa kare joIe. vikathAone dUra karI krodha, mAna, mAyA, lebha, roga, dveSa ane moha ItyAdi dUSaNene tyAga karI, apUrva zAMtine dhAraNa karIne tIrthanAM darzana, sevA-pUjA Adi kAryomAM udyamavaMta thavuM joIe. yathAzakti vizeSa prakAre snAtrapUjA, aSTaprakArI Adi meTI. pUjAo, aMgaracanA (AMgI), rAtri jAgaraNa vagere mahetsava karavA; bhagavAnanA guNone yAda karI zubha bhAvanA pUrvaka vizeSa prakAranA zubha dhyAnanI aMdara ArUDha thavuMdharmadhyAnamAM tatpara rahevuM, savAra-sAMja pratikamaNa (saMdhyAvaMdanAdi) karavuM, abhakSya ane sacitta (sajIva) bhajanane yathAzakti tyAga kara; jIrNoddhAra vagere kAryomAM madada karavI; maMdiramAM AzAtanA thatI hoya to tene zAMtipUrvaka dura karavA-karAvavA prayatna kare; sadharmabaMdhuonI bhakti karavI, sadhamavAtsalya karavuM yathAzakti pAMca prakAranAM dAna (abhayadAna, supAtradAna, anukaMpAdAna, ucitadAna ane kIrtidAna) ApavAM; tIrthasthAnamAM vidyAlaya, pustakAlaya vagere 1. (1) mAMsabhakSaNa, (2) madyapAna, (3) zikAra karavo, (4) vezyAgamana, (5) parastrIgamana, (6) cerI ane (7) jugAra rama -A sAta vyasana kahevAya che. 2. (1) dezaparadezanA sArA-narasA rAjAonI, (2) strIonI, (3) khAdya padArthonI ane (4) deza, ke zahera ke gAmonI nirarthaka kathA, vArtA ke carcA karavI te A cAra vikathA kahevAya che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasaMhAra keLavaNInI saMsthAo hAya temAM sahAyatA ApavI, ane phurasadanA samayamAM dhArmika pustako vAMcavA ItyAdi dharma karaNI karavA sAthe zubha bhAvapUrvaka je mANasa yAtrA kare che, te ja mANasa yAtrAnuM vAstavika phaLa-samaktinI prApti, svargAdinAM sukha, karmanI nirjarA ane yAvat mokSanuM sukha -meLavI zake che. mATe dareka yAtrALue A pramANe vartavA mATe prayatnazIla thavuM. evI ja rIte koleja, skUla ane skAuTanI TUra (bramaNa) karanAra vidyAthIoe tathA bIjA badhA prekSakoe darzanIya sthAne jovA mATe karelo prayatna, vAstavika rIte tyAre ja saphaLa karyo kahI zakAya ke, jyAre teo temAMthI zodha pUrvaka etihAsika jJAna meLave, tAtvika daSTithI vicAra karI temAMthI alaukika tatva prApta kare, jIva ane pudagalanI kudaratI anaMta zaktio saMbaMdhI vicAra kare, zAMtipUrNa sthAne mAM jaI kodhAdi kaSAye ane hAsyAdi kIDAone tyAga karI be ghaDI zubha dhyAnamAM tallIna thaI, pitAnI aMdara rahelA durgAne tyAga karavA, saddaguNene prApta karavA, samAja, deza ane dharmanI sevA karI pitAnA AtmAne kRtArtha karavA tathA potAnA AtmAne karmanA baMdhanathI mukta kevI rIte karI zakAya te saMbaMdhI vicAre kare, ane pachI te pramANe vartana karavA mATe prayatna kare. uparyukata kAryo karavAthI kudaratI do Adi jevA mATe karelo prayatna kharekhara rIte saphala thAya che, mATe tema karavA dareka manuSya prayatna kare joIe. 3 rAti ratiH ratiH Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAtrALuoe tIrthayAtrAmAM pALavAnA sAmAnya niyamo 1 tIrthasthAnamAM jaI tIrthanAM darzana, pUjA, bhakti vageremAM khUba tallIna thavuM. 2 tIrthasthAnamAM snAtra pUjA, abhiSeka, meTIpUjA, AMgI, varaghoDe tathA aThThAImahatsava AdithI yathAzakti prabhu - bhakti karavI ane karAvavI. - 3 gurumahArAjane haMmezAM vaMdana karavuM. 4 tIrtha nimitta ochAmAM ocho eka upavAsa kara. pa sacitta (sajIva) bhojanane tyAga kare. 6 rAtribhejana tathA abhakSya-bhakSaNane tyAga kare. 7 brahmacaryanuM pAlana karavuM. 8 bhUmizayana karavuM. 9 zakti anusAra vrata-niyama levA ane tenuM pAlana karavuM. 10 jJAnadAna, supAtradAna ane anukaMpAdAna ApavuM. 11 samI baMdhuonI bhakti karavI. 12 savAre tathA sAMje pratikramaNa (saMdhyAvaMdanAdi, sAmA yika, kAyetsarga tathA dhyAna karavuM. 13 tIrthanI AzAtanA na karavI. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya niyama 14 parvatithie pauSadha kara. (eka divasa mATe sAdhupaNuM levuM) 15 avakAzanA vakhate sArAM sArAM pustaka vAMcavAM. 16 sAta vyasana tathA cAra vikathAne tyAga kare. 17 jIvadayAnuM rUDI rIte pAlana karavuM. 18 kaleza-kaMkAsa kare nahi. 19 bIjA yAtrALuone duHkha thAya tema karavuM nahi. 20 majUro, gADIvALA ke kAma karanArAone herAna karavA nahi, temanI sAthe jhaghaDe karavo nahi; be paisA vadhAre ApIne paNa temane rAjI karavAM. 21 bIjA yAtrALuo mATe sagavaDa rAkhIne pitAne khAsa - jarUra pUratAM ja jagyA ane sAdhanothI kAma calAvavuM. 22 yAtrA karavA nIkaLelA sadhamI baMdhuonAM duHkha dUra " karavAM, karAvavAM athavA temanA duHkhamAM bhAga le, e kharekharuM samIvAtsalya che. 23 tIrthanI rakSA mATe je je khAtAmAM jarUra hoya te te khAtAmAM yathAzakita dravyanI sahAyatA karavI. 24 jIrNoddhAra tathA sAdhAraNa khAtAmAM madada karavI. 25 bIjI paNa dareka dhArmika saMsthAone madada ApavA cUkavuM na joIe. lekhaka:. dharmajayantopAsaka muni vizALavijayajI Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zudvipatraka pRSTha pakti azuddha zuddha cha chellA peregrAphamAM 'hatuM" upara phuTaneTa mATenA khamaDA joIe. delavADAmAM delavADAmAM tathA acalagaDhamAM 25 29 3. 24 19 $ 3 50 ' 12 .7 "" * = ? = 51 }pa }e 33 20 12 4 4 . 12 avaga kareka ane yAtinI zirakhadhI tya ekalamUrti 2 174 * mAtru--stavananI ' ullekha zrImucaityaparipATI 30/11 74 75 chellA saravALAmAM 174, 251nA badale 78 ra 23 94 karavAnI pagaNiyAM nAnA agavaDa dareka ane dhAtunI zikharabaMdhI caitya ekalamUrti 1 173 " Amu-stavana ' ullekha zrIyutIrathabhAsa rAma:10 103, 250 karavAthI pagathiyAM nA 11 14 14 1-2 - navI dharmAMzALA baMdhAvavAnI taiyArIo cAlI rahI che. ' e vAkaya 'navI dharmazALA tathA eka navuM maMdira dhAI te taiyAra thaI gayela che. ' e pramANe sudhAravuM. . A uparAMta keTaleka sthaLe mUrti 'mAMthI repha, ane ' bhairava' caitya' tathA 'caumukha' mAMthI e mAtrA UDI gayela che te sudhArI levI, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citrAgTayA thIlAla zrI acalagaDhanA pravAsamAM anukrame AvatAM devasthAne, darzanIya sthaLa ane kudaratI danuM darzana karAvatAM seLa suMdara citrane saMpuTa. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acalagaDhanI taLeTImAM AvelA, acalagaDhanA pravezadvAra samA, mahArAjA kumArapALakRta zrIzAMtinAthanA maMdiranA bAhya dekhAva, delavADAthI erIyA javAnI sarpAkAra keDI ane AsapAsanI vanarAjInu dRzya ( pAnuM 60-61) Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAMtinAthanA maMdiranA mULanAyaka zrI zAMtinAthaprabhunI vizALa ane manahara koriNIyukta parikaravALI bhavya pratimA. pabAsaNanI nIce dharmacakra kotareluM A citramAM spaSTa dekhAya che. (pAnuM 69-70 ) Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acalezvara mahAdevanA maMdiranI sAme Avela vi. saM. 1464 no pittaLane vizALakAya naMdi (poThiyo), ane cAraNakavi durAsA ADhAnI vi. saM. 1686 nI pittaLanI bhI mUrti. (pAnuM 85) Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdAkinI kuMDanA kAMThA uparanI paramAra dhArAvarSAdevanI dhanuSabANavALI ArasanI mUrti, ane paramAra dhArAvarSAnuM parAkrama darzAvatA, kudaratI kadanA, vacamAM chidravALA kALA paththaranA traNa pAThA. (pAnuM 87) Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acalagaDha gAmamAMnAM kAryAlayanAM makAna, lakSmInArAyaNanuM maMdira, kapUrasAgara taLAva, taLAvanA kinAre Avela kAryAlayane bagIce tathA acalagaDhanI vanarAjInuM sAmAnya dazya. (pAnuM 22, 80, 82) Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acalagaDha gAmamAMnA zrI kuMthunAthajInuM maMdira, upAzraya, dharma zALA tathA acalagaDhanAM jinamaMdiranI peDhInAM makAno ane gAmanI AsapAsanI kudaratanuM suramya dazya. (pAnuM 22, 54 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kuMthunAthajInA maMdiranA mULanAyaka zrI kuMthunAthajInI vi. saM. 1527nI ane banne bA junA kAussagiyAnI dhAtunI pratimAo. ( pAnuM 57) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kudaratI sauMdaryathI bharyA acalagaDhanI mAnavakRta zobhAnuM adbhuta darzana caturmukha prAsAda, devakulikAo yukta zrI RSabhadevanuM maMdira, kAryAlayanAM makAno, maMdiramAM -ke mA. TADha ane AsapAsanI vanarAjhana ati manahara Ta . pAnuM 1 -23) Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadevajInA maMdiranuM pravezadvAra, ghummaTa, zikhara tathA AsapAsanI devakulikAonuM suMdara dazya. (pAnuM 51) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadevajInA maMdiranA mULanAyaka zrI AdIzvaraprabhunI vi. saM. 1721 nI tathA tenI be bAjunI ArasanI pratimAo. (pAnuM 51) Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturmukha prAsAdanuM mukhya pravezadvAra, ane acalagaDhanI UMcI TekarI para AvelAM maMdironI UMcI bhUmikAno tAdaza khyAla ApatAM pagathiyAMnI hAramALa. (pAnuM 31-33), Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizALa caturmu kha prAsAdanA be mALa tathA zikhara, ghummaTa ane bahAranI karaNInuM sukha dazya. (pAnuM 3) Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catumu kha prAsAdanA nIcenA mALane sabhAmaMDapa, mULa gabhArAnuM pravezadvAra, dIvAla uparanuM citrakAma tathA kotarakAma ane mULanAyaka zrI AdIzvaraprabhunI pratimA. (pAnuM 33-34 ) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catumukha prAsAdanA mukhya mULanAyaka zrI AdIzvaraprabhunI vi. saM. 156 6nI dhAtunI vizALa ane bhavya pratimA. (pAnuM 34-35) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturmu`kha prAsAdanA uparanA mALanA caumukhajInA mULanAyaka zrI. pArzvanAthaprabhunI vi. sa. 1566 nI dhAtunI maneAhara pratimA. (pAnuM 40) Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbugirirAjanuM UMcAmAM UMcuM sthAna guruzikhara, guru dattAtreyanAM pagalAMvALI derI, tenI nIcenI nAnI dharmazALA ane rastAnuM suMdara dazya. (pAnuM 92-93 ) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrIjaya'tavijayajIkRta tIrthaMvananAM be suMdara aitihAsika graMthA Abu vikhyAta jaina maMdizanI saMpUrNa mAhitI ApatA graMtha. tIrthanA yAtrALune ane daaeka pravAsIne jarUrI dareka prakAranI hakIkata A graMthamAM ApavAmAM AvI che. graMthamAM bhinna bhinna dasyAnAM 75 suMdara citrA ApavAmAM AvyAM che. graMtha hindI tathA gujarAtI banne bhASAmAM judo jAdo chapAyela che. mUlya : aDhI rUpiyA mAravADanA lupta thatA eka prAcIna jaina tIrthano sacitra paricaya A hammIragaDha nAnI pustikAmAM ApavAmAM AvyA che mUlya : cha AnA zrI yazeAvijaya jaina graMthamALA gAMdhIcAka : bhAvanagara (kAThiyAvADa) sArI mudraNAlaya, amadAvAda. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- _