________________
Regd. With Registrar of Newspaper for India No,RNI-6067/57
વર્ષ : (૫૦) + ૧૮૦ ૦ એક ઉત્ત
તા. ૧૬માર્ચ, ૨૦૦૮
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર છે
પ્રબુદ્ધ જીવન
♦ પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિક ૧૯૩૯થી ૧૯૮૯ : ૫૦ વર્ષ ૦ ૦ વાર્ષિક લવાજમ રૂા.૧૨૫/- ૭૦ છૂટક નકલ રૂા. ૧૦/- ♠ ♠ તંત્રી : ધનવંત તિ. શ જ્ઞાનાલયમ્ ધ્યાનાલયમ્ વીરાલયમ્
શાહ
જ્ઞાન, ધ્યાન અને વીર તત્ત્વનું દર્શન, આ ત્રણે રત્નોનો સમન્વય એટલે મુંબઈથી પૂના જતા નેશનલ હાઈવે ઉપર પૂના શહે૨ની સીમા ઉપર કાત્રજ બાયપાસ પાસે, કાત્રજ ધાટની પર્વતમાળા વચ્ચે પ્રાકૃતિક સૌંદર્યથી સુશોભિત પહાડી ઉપર નિસર્ગ રમ્ય રમણીય શાંત વાતાવરણમાં પ્રદૂષણ રહિત શુદ્ધ હવા પાણી વાળા સ્થાનમાં કમળની જેમ વિકસી રહેલું અને સૂર્યના ઉગતા કિરણોની જેમ તેજવલયો સર્જતું વીરાલયમ્ તીર્થસ્થાન.
લગભગ છ માસ પહેલાં આ તીર્થસ્થાનના એક ટ્રસ્ટી અને મારા મુરબ્બી મિત્ર શ્રી ચંદ્રકાંત ગાંધીએ અમને પ્રેમાગ્રહ કર્યો કે શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય પ્રયોજિત ૧૯મા જૈન સાહિત્ય સમારોહનું આયોજન આ નવા ઉપડતા તીર્થસ્થાનમાં અમારે સર્વેએ કરવું, જેથી વિદ્વાનોને આ સ્થળનો પૂરો પરિચય થાય અને આ તીર્થસ્થાનની તત્ત્વશીલ પ્રવૃત્તિની વિદ્વાનો દ્વારા કંઠોપકંઠ યાત્રાનો પ્રારંભ થાય. .
એક સવારે શ્રી ચંદ્રકાંતભાઈ એમના પૌત્ર સોન, અમારા શ્રી હિંમતભાઈ ગાંધી અને શ્રી હેમંતભાઈ સાથે આ સ્થળની મુલાકાત લેવા અમે પૂના તરફ ઉપડ્યાં.
આ તીર્થસ્થાનના પ્રે૨ક ૫. પૂ. પંન્યાસ પ્રવર ડૉ. શ્રી અરુણ વિજયજી મહારાજશ્રીની જ્ઞાન આરાધના વિશે થોડી જાણકારી તો હતી. પણ વિશેષ જાણકારી આ બે કલાકના પ્રવાસ દરમિયાન ચંદ્રકાંતભાઈ દ્વારા પ્રાપ્ત થઈ.
પૂ.શ્રીએ બાળ વયમાં જ ગૃહત્યાગ કર્યો અને પ. પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રી પ્રેમસૂરિ મ.સા. પાસે ભાગવતી પ્રવજ્યા ગ્રહણ કરી સંસારી અરુણકુમારમાંથી અરુવિજયજી મહારાજ બની પ. પૂ. આચાર્ય શ્રી સુબોધસૂરિ મ.સા.ના શિષ્ય તરીકે જાહેર થયા, અને જ્ઞાન-તપ ક્ષેત્રે ભગીરથ પુરુષાર્થ કરી જ્ઞાનયાત્રાનો આરંભ કર્યો. હિંદી સાહિત્યમાં એમ.એ.ની પદવી પ્રાપ્ત કરી. ઉપરાંત તત્ત્વજ્ઞાન અને
દાર્શનિક ક્ષેત્રે અભ્યાસ આરંભ્યો. સંસ્કૃત ભાષાના માધ્યમથી પરીક્ષાઓ આપી, પ્રથમ શ્રેણીએ ઉત્તીર્ણ થઈ ન્યાય-દર્શન શાસ્ત્ર સાથે બી.એ. થયા અને આગળ પછી આજ વિષયમાં M.A. ની પદવી પ્રાપ્ત કરી ન્યાયદર્શનના આચાર્ય થયા. પૂજ્યશ્રીએ સર્વ દર્શનોનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કર્યો અને ‘ઈશ્વર અને જગત સ્વરૂપ' એ વિષય ઉપર સંશોધનાત્મક શોધપ્રબંધ બે ભાગમાં લખીને પૂના યુનિવર્સિટીથી Ph.D. ની પદવી પ્રાપ્ત કરી. કદાચ સમસ્ત શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક શ્રમણ સંઘમાં પૂ. અરુણ વિજયજી મ.સા. સૌથી પહેલા ડબલ એમ.એ. પીએચ.ડી. છે. હિંદી, રાજસ્થાની, ગુજરાતી, મરાઠી અને અંગ્રેજી ભાષા ઉપર એઓશ્રીનું ગજબનું પ્રભુત્વ છે.
આ બધી હકીકત જાણી મનોમન દૃઢ નિશ્ચય કર્યો કે ૧૯મો જૈન સાહિત્ય સમારોહ આ પ્રખર વિદ્વાનશ્રીની નિશ્રામાં જ કરવો, જેથી પૂરા દેશમાંથી આવેલા વિદ્વાનોને પૂજ્યશ્રીની જ્ઞાનવાણીનો લાભ મળે અને એવો લાભ અમને મળ્યો જ. સમારોહમાં નિયુક્ત થયેલા ‘સંલેખના—સંથારો'ના વિષય ઉપરનાં એઓશ્રીના વક્તવ્ય સર્વેને મંત્રમુગ્ધ કરી દીધા હતા. સમારોહનો ટૂંકો અહેવાલ આ અંકમાં આપવામાં આવ્યો છે.
હવે આ વીરાલયના નિમિત્ત, નિર્માણ અને ઉદ્દેશ જોઈએ. ભારતભરમાં અનેક ક્ષેત્રે પરિભ્રમણ કરતા કરતા પૂજ્યશ્રી યોગાનુયોગ લધુ કાશી તુલ્ય વિદ્યાભૂમિ પૂના પધાર્યા. ઘણાં વર્ષોથી જૈન શાસનના જ્ઞાન ક્ષેત્રે-સંશોધન ક્ષેત્રે ભગીરથ કાર્ય કરવાના મનો૨થ સેવનાર આ પૂજ્યશ્રીને યોગાનુયોગ પૂનાના જમીનોના મોટા ગજાના સોદાગર શેઠશ્રી માણેકચંદ નારાયણદાસ દુગડ પૂજ્યશ્રીને કાત્રજ ઘાટની પહાડી ભૂમિ ઉપર આજથી તેર વર્ષ પહેલાં એટલે ૧૯૯૫ની સાલમાં લઈ ગયા. જંબુલવાડી ગામની ઉપર પહાડ ઉપર ફર્યા. પૂજ્યશ્રીના આંતરમનને આ ભૂમિ
