________________
તા. ૧૬ ડિસેમ્બર, ૨૦૦૮ પ્રબુદ્ધ જીવન
| ૧૧. વીરચંદભાઈ આવ્યા. શેરીમાં રમતા બાલાભાઈને માસીએ કોઈની ભીખાલાલ આ દિગ્વિજય મેળવવામાં કાર્યરત હોવાથી પિતાના સાથે ખબર કહેવડાવ્યા કે “તારા પિતા તને મળવા આવ્યા છે.” આગમનની ખબર ખાસ કાને ધરી નહીં. કાર્યસિદ્ધિ મેળવીને એ ઘેર ભાઈબંધો સાથે શેરીમાં રમતા બાલાભાઈએ એ વાતની દરકાર પાછા આવ્યા. વહાલી મારી પાસે ખઉખઉ લેવાનો સમય થઈ ગયો કરી નહીં. મનમાં એમ માન્યું કે ‘ભલે આવ્યા, એમાં શું?' હતો. પિતાએ પાસે બોલાવ્યા, પણ કશોય જવાબ આપ્યા વિના
આનું કારણ એ હતું કે આ બાળક એક મોટી બહાદુરીના કામમાં ભીખાલાલ ખઉખઉ લઈને બહાર દોડી ગયા. અત્યંત શરમાળ એવા ગૂંથાયેલો હતો. ઘણા દિવસે ગામના તૈયબ વોરાની બાંડી બકરી ભીખાલાલને પિતાજી પાસે જતાં શરમ આવી. પિતા વીરચંદભાઈ પકડાઈ હતી. એના આંચળ એવા કે એ ચાલે ત્યારે જમીન પર અડે બે દિવસ રહ્યા. સહુના ક્ષેમકુશળ જાણ્યા અને ભીખાલાલ માટે મીઠાઈ, અને એને હાથ અડાડે એટલે દૂધનો કુવારો છૂટે! આથી તૈયબ એના ભરત ભરેલી ટોપી અને રમકડાં આપીને પાછા ફર્યા. પર કપડાંની એક કોથળી બાંધી રાખે, કારણ કે એને આ છોકરાઓના માસીના રાજમાં ભીખાલાલને અતિ સુખ હતું. માસી સદાય તોફાનની ખબર પડી ગઈ હતી. છોકરાઓની નજર તેયબ પર રહે એક જ ધ્યાન રાખતાં કે આ નમાયા બાળકને કોઈ રીતે ઓછું ન અને તેયબની નજર છોકરાઓ પર રહે. આમ બંને વચ્ચે વહેમ અને આવે. ભીખાલાલ નબળા બાંધાનો હતો. આથી એ બિમાર પડે ત્યારે વેરની ગાંઠ બંધાઈ ગયેલી. છોકરાઓ એના ઘર પાસેથી ઠાવકા માસી રાતોની રાતોના ઉજાગરા કરતી. પોતે ભૂખી રહેતી અથવા થઈને નીકળ્યા હોય તોપણ તૈયબને શંકા જાય કે નક્કી આ બકરીને તો થીંગડાંવાળા અડધા કપડે ચલાવતી, પરંતુ ભીખાલાલને ઓછું માટે આવ્યા છે. આથી છોકરાઓને જુએ કે તરત એમના પર આવવા દેતી નહીં. આ કારણે ભીખાલાલ પોતાના ઘર બાર ગામની અપશબ્દોનો વરસાદ વરસાવે. સામે કોઈ બોલે તો છૂટે હાથે ઘા બાદશાહી હોય એવા અભિમાનથી જીવતા હતા! કરે. કોઈપણ ભોગે બકરી પાસે પહોંચવા ન દે. આમ બેયને સામસામે એક દિવસ ચશ્મા ચડાવીને માસી જરીભરત કરતા હતા. કોણ વેર બંધાયાં હતાં અને ચોર-પોલીસની આ રમતમાં કોણ ફાવે તે જાણે શું થયું કે એકાએક એમના હાથ ધ્રુજવા લાગ્યા. હાથમાંથી જોવાનું હતું. બાલાભાઈ અને ગોઠિયાઓ માટે બકરી અને એના સોય પડી ગઈ અને તરત ભોંય પર સૂઈ ગયાં. પડોશીઓ દોડી આંચળનું દૂધ મહાપડકાર સમું હતું. આની સામે તેયબ બાળકોનો આવ્યા અને માસીની આસપાસ ટોળે વળીને સહુ પોતપોતાની દુશમન બની ગયો હતો અને એમને એમના પેંતરાઓમાં કોઈ પણ રીતે રોગનું નિદાન કરવા લાગ્યા. એક અનુભવીએ પાકું નિદાન ભોગે સફળ થવા દેતો ન હતો.
કરતા નિર્ણય આપ્યો કે સોપારીનાં શોખીન માસીને ખાવામાં ખરાખરીનો ખેલ જામ્યો હતો. એક બાજુ તૈયબની ચોકીદારી સોપારીનું મીંજ આવી ગયું લાગે છે અને તેથી આવાં ચક્કર આવ્યાં અને બીજી બાજુ આપણા બાલાભાઈ એટલે કે ભીખાલાલ અને છે. થોડી વારમાં સારું થઈ જશે. એમની મંડળીનો દૂધ મેળવવા માટેનો મોરચો! એવામાં એક પડોશીઓથી ઘેરાયેલા માસીને આવી રીતે જમીન પર ક્રૂજતાં દિવસ માહિતી આવી કે તેયબની કેરીનું વેગન સ્ટેશન પર આવ્યું સૂતેલાં જોઈને બાળક ભીખાલાલના મનમાં ભયનું લખલખું છે અને એ માટે તે સ્ટેશને જવાનો છે. આ કામમાં ઘણો સમય પસાર થઈ ગયું. એને માટે તો માસી એ જ જગતમાં સર્વસ્વ હતાં. જશે, એવીયે માહિતી મળી. આથી મંડળીમાં આનંદ થઈ ગયો. એમને માટે માતાપિતા, સગાંવહાલાં કે પરિવાર–બધું જ એ માસી તૈયબની બકરીની તપાસ ચાલી અને તે ઝડપાઈ. એક ગલીમાં એ હતાં. એમને કંઈ થયું તો? પહેલાં તો સોપારીના મીંજની વાત બકરીને આંતરી લીધી. યુદ્ધમાં દુશ્મનને ઝબ્બે કર્યા જેટલો આનંદ સાંભળીને ભીખાલાલનું મન શાંત થયું. માસીના રોગનું નિદાન થયો. એક સાથીએ બકરીના કાન પકડ્યા, બીજાએ પગ પકડ્યા મળ્યું અને પોતાના મનનું સમાધાન થયું. એ જાણતો હતો કે અને ત્રીજાએ માટીની નાની એવી કુલડીમાં દોહવા માંડ્યું. માટીની માસીને સોપારી ખાવાનો અતિ શોખ છે. આથી એની જાણકારી કુલડી ભરાતાં કેટલી વાર? આથી સહુએ વારાફરતી એ પીવાનું અને રોગનું નિદાન બંનેનો મેળ બેસી ગયો.પણ લાંબો સમય શરૂ કર્યું. બે મિત્રો આજુબાજુ નજર નોંધીને બેઠા હતા. નક્કી કર્યું આ સ્થિતિ રહી નહીં. ચારેક દિવસ બાદ ફરી એક વાર રોટલી હતું કે દૂરથી દાઢી દેખાય એટલે રફુચક્કર થઈ જવું.
વણતાં-વણતાં માસીના હાથ ઝલાઈ ગયા. હાથ ચાલે જ નહીં, ચોરીના બોર મીઠા લાગે એમ આ દૂધનો સ્વાદ ભીખાલાલ ફરી ચક્કર આવ્યાં. બાળક ભીખાલાલની દુનિયામાં નવો ચક્રવાત અને એમના મિત્રોને અમૃત સમો લાગ્યો. વળી કેટલાય સમયની ધસી આવ્યો.
(ક્રમશ:) મહેનત પછી તૈયબની બાંડી બકરીનું દૂધ પીવાના કામમાં વિજય ૧૩/બી, ચંદ્રનગર સોસાયટી, જયભિખ્ખું માર્ગ, મેળવ્યો. એનો વળી આનંદ અદકેરો હતો ! બાળપણમાં બનતી પાલડી, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૭ નાની-શી ઘટના ચિત્ત પર સ્થાયી અને વિરાટ પ્રભાવ પાડે છે. એ ફોન : ૦૭૯-૨૬૬૦૨૬૭૫ સિદ્ધિનો આનંદ અનોખો અને અવર્ણનીય હોય છે.
મો. : ૦૯૮૨૪૦૧૯૯૨૫
