________________
તા. ૧૬ ઑક્ટોબર, ૨૦૦૮
પ્રબુદ્ધ જીવન દિવાળી કાર્ડ ભગવાન શ્રી તરફથી!
મલુકચંદ રતિલાલ શાહ (કામદાર) દિવાળીના તહેવાર હમણાં ઉજવાઈ રહ્યા છે. દર વર્ષની જેમ કુટુંબ સુખ, સૈન્ય, શસ્ત્ર, ધન, યશ, આરોગ્ય, વૈભવ વગેરે, બીજા આ વર્ષે પણ દિપાવલીની શુભેચ્છા અને નૂતન વર્ષાભિનંદનની બધાં કરતા તને વધારેમાં વધારે પ્રાપ્ત થાઓ. અનેક ટપાલ મળી છે. એમાં જુદા જુદા પ્રકારની શુભેચ્છાઓ છે. ઉપરના બેમાંથી કોઈ એક માગી લે, તને મળશે જ. કોઈએ લખ્યું છે કે નવા વર્ષે તમારા બિઝનેસમાં વધુ પ્રગતિ
લિ. ભગવાનશ્રી થાઓ, યશ અને રિદ્ધિસિદ્ધિમાં વૃદ્ધિ થાઓ તો બીજા પત્રમાં, સ્વપ્ન તો ઉડી ગયું. પરંતુ પ્રશ્ન મૂકી ગયું. ખૂદ ભગવાનનું ‘આરોગ્યપૂર્ણ દીર્ઘ જીવન પ્રાપ્ત થાઓ, પારિવારિક જીવનમાં વચન-એમ બનવાનું જ તો શું માગું? આવો અણમોલ અવસર સુખશાંતિ વધો તો ત્રીજા પત્રમાં લખ્યું છે કે તમારા જીવનમાં તો ભાગ્યે જ મળે. એટલે વિચાર આવ્યો કે માગવાનું મન થાય નવા વર્ષે વધુમાં વધુ ધન, યશ અને સર્વ સાંસારિક સુખની પ્રાપ્તિ એ નહિ પરંતુ શ્રેયાર્થીએ ખરેખર જે માગવાનું ઉચિત ગણાય એ સાથે આધ્યાત્મિક સાધનામાં વેગ આવીને તમને પ્રભુપદની પ્રાપ્તિ જ હું માંગું. શું માંગું? આ પ્રશ્નનો જવાબ જડી ગયો. ધર્મશાસ્ત્રનો થાઓ એમ લખ્યું છે. તો કોઈએ એવું પણ લખ્યું છે કે નવા વર્ષે પેલો પ્રસંગ સ્મૃતિમાં ચડી આવીને શું માંગવું તેનું માર્ગદર્શન તમને જે જોઈતું હોય તે બધું જ પરમ કૃપાળુ પરમાત્મા મેળવી આપી ગયો. આ રહ્યો મહાભારતમાંનો તે પ્રસંગ. આપો'–એવી અમારી પ્રાર્થના છે.
- પાંડવ અને કૌરવો વચ્ચે સમાધાન શક્ય નહિ બનતાં બન્ને આ બધું વાંચીને હું વિચારમાં પડી ગયો કે નવા વર્ષે મારે પક્ષે યુદ્ધની તૈયારી આરંભાઈ રહી છે. તેવા સમયે એક દિવસ ખરેખર શું જોઈએ છે એમ મનને વિચારોમાં જોડતા ખ્યાલ આવ્યો બપોર ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ જમીને પલંગમાં આરામ કરી રહ્યા હતા કે આ જીવને શું જોઈએ છીએ એમ નહિ પરંતુ શું નથી જોઈતું ત્યારે યુદ્ધમાં વિજયી થવા, દુર્યોધન શ્રીકૃષ્ણની મદદ મેળવવા તેમના એજ પ્રશ્ન છે. આ જીવને આ અને તે બધું જ જોઈતું હોય છે. નિવાસે આવી પહોંચે છે. ભગવાનને નિદ્રાધિન જોઈને, પલંગ ટપાલ લખનારને આવી વૃત્તિનો ખ્યાલ છે જ એટલે તો આપણને પર તેમના માથા પાસે બેસી જાય છે. થોડી વાર પછી અર્જુન પૂછ્યા વિનાય, તેઓ નિરાંતે ભૂલ વિના લખી શકે છે કે તમને પણ તે જ હેતુથી ત્યાં આવે છે. ભગવાનને સૂતેલા જોઈને, આ મળો અને તે મળો.
ભગવાનના ચરણ પાસે આસન લે છે. થોડીવારમાં ભગવાનના | ‘પ્રાપ્તમાં અસંતોષ અને અપ્રાપ્તની ઝંખના'—એવી સાધારણ ચક્ષુ ખૂલતા પ્રથમ અર્જુન નજરે ચડે છે પછી દુર્યોધન. પહેલા માનવ માત્રની પ્રકૃતિ રહેલી છે એવી ટપાલલેખકને ખબર છે જ અર્જુનને જોયો તેથી પ્રભુ પ્રથમ તેની વાત સાંભળે છે અને પછી એટલે તેઓ તો લખે કે તમને આ કે તે મળો. એવા પત્રોના દુર્યોધનની. બન્નેના આગમનનો હેતુ જાણીને શ્રીકૃષ્ણ એક પ્રથમવાંચનમાં મારા જેવાને એ શુભેચ્છાઓ ગમી પણ જાય. દરખાસ્ત મૂકે છે કે નીચેની બે બાબતો પૈકી કોઈ એક પ્રથમ મનમાં થાય કે મિત્રોના લેખન મુજબ જે મળી જાય તે ચાલશે અર્જુન પસંદ કરી લે અને પછી દુર્યોધન. અને ગમશે! પરંતુ અધ્યાત્મની સાધનાનો દાવો કરતો મારા શ્રી ભગવાન કહે છેઃ- (૧) યુદ્ધમાં એક પક્ષે હું એકલો વ્યક્તિત્વનો બીજો એક ભાગ, ઉપરના વિચારોને રોકીને હૃદયમાં નિઃશસ્ત્ર રહીને સાથ આપું, અથવા (૨) બીજા પક્ષે મારું સર્વ ઊંડો પ્રશ્ન પેદા કરે છે કે-નવા વર્ષે હું શું ઈચ્છું છું અને ખરેખર ધન, સૈન્ય, શસ્ત્રાદિ મળી શકશે. બોલ, “અર્જુન, આ બેમાંથી તું મારે શું ઈચ્છવું જોઈએ?
એક માગી લે.” ચિંતન કે ક્ષોભમાં જરાય સમય ગુમાવ્યા સિવાય, આવા વિચારોની છાયામાં રાત્રે હું નિંદ્રાધિન થઈ ગયો. સ્વપ્ન અર્જુન કહે છે કે “પ્રભુ, મારે તો આપ જ જોઈએ. જેવા છો તેવા આવ્યું. સ્વપ્નમાં “ભગવાનશ્રી'–એવી સહીવાળું દિવાળી કાર્ડ આપના વિના મારી બીજી ગતિ નથી. શસ્ત્ર, સૈન્ય ભલે દુર્યોધનને ટપાલમાં મળ્યું! તેમાં લખ્યું હતું: “આત્મપ્રિય, નવા વર્ષના હાર્દિક મળે.” ભગવાને તથાસ્તુ કહી અર્જુનની માંગ સ્વીકારી લીધી. અભિનંદન! આજના મંગળદિને નીચેની બે પૈકી તું જે નક્કી કરે દુર્યોધન તો અર્જુનની માંગ સાંભળીને રાજી રાજી થઈ ગયો કે તે કોઈ એક બાબત આ નવા વર્ષે તને અવશ્ય પ્રાપ્ત થાઓ એવું મૂરખનો જામ છે ને કે સૈન્ય, શસ્ત્રો, ધનાદિને છોડીને એકલા મારું શુભેચ્છા વચન છેઃ
કાળિયાને (શ્રીકૃષ્ણ)ને માગી લીધો ! અર્જુનને પ્રથમ માંગનો (૧) નવા વર્ષે હું પરમાત્મા જેવો છું તેવો સર્વાશે તને પ્રાપ્ત ચાન્સ ભલે મળ્યો પરંતુ કામ તો મારું થઈ ગયું છે. થાઉં, તને મળું.
અને કથાનકની આગળની વાત તો આપણે જાણીએ જ છીએ (૨) આ દુનિયાના તમામ દુન્યવી સુખો, ઈન્દ્રિય ભોગો, કે યુદ્ધમાં–જીવન સંગ્રામમાં-વિજય તો અર્જુનનો જ થયો. જે
